سابق حکومت نینگ قولشی و قیزلر و عیاللر نینگ تعلیم و ایش‌دن محروم قالیشی‌‌دن کیین، اولردن قطاری قول صناعتی بولیمی و تیکووچیلیککه یوز کیلتیرگن. مذکور گزارش‌ده سلام‌وطندار سرپرست حکومت نینگ قدرت گه ایریشگنی‌دن کیین تیکووچیلیککه یوز کیلتیرگن ۳۰ عیال بیلن صحبت اوتکزگن.
اوشبو گزارش‌ده صحبت قیلینگن عیاللردن ۲۲ ته‌سی دولتی و خصوصی بیلیم یورت‌لر نینگ تورلی فاکولته‌لر طلبهسی و تورت‌ته‌سی خصوصی مکتب‌لرده اوقیتووچی ایکن و شونینگدیک مذکور عیاللردن باشقه تورت‌ته‌سی ایسه سرپرست حکومت نینگ قدرت گه ایریشگنی‌دن کیین، ایش‌سیز بولگن دیر.
صحبت قیلینگن عیاللردن ۲۴ ته‌سی نینگ ایتیشیچه، مجبوریت‌لیک و باشقه انتخاب حقی یوقلیگی سبب، تیکووچیلیککه یوز کیلتیرگنلر و آلتی‌ته‌سی نینگ ایتیشیچه، ایش‌سیزلیک یانیده، تیکووچیلیک خصوصیده بولگن قیزیقیش‌لری سبب، بو بولیم گه یوز کیلتیرگنلر.
آلتینچی صنف‌دن یوقاری قیز اوقووچیلر یوزیگه مکتب‌لر ایشیگی یاپیلگنی‌دن کیین، تیکووچیلیککه یوز کیلتیرگن ۱۹ یاشر سیما‌گل نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «تیکووچیلیک ایش‌خانه‌سیگه مجبور بولیب کیله‌من؛ چونکه مکتب‌لر ایشیگی یاپیلگن و قریب آلتی آی بوله‌دی که تیکووچیلیککه یوز کیلتیرگن‌مین. اسلام امیرلیگی مکتب‌لر ایشیگی نی آچگنی صورت‌ده، قیته مکتب کیته‌من و درسیم نی دوام بیره‌من. بیلیم یورت گه باریب و آرزولریم گه ییتیشیش نی ایسته‌یمین.»
شونینگدیک آلیتینچی صنف‌دن یوقاری قیز اوقووچیلر یوزیگه مکتب‌لر ایشیگی یاپیلگنی‌دن کیین تیکووچیلیک ایشخانهسیده ایشگه باشله‌گن کابل یشاوچیسی ریحانه نینگ ایتیشیچه، ینه هم مکتب گه باره آلیش نی ایسته‌یدی. «اوی‌ده کوپ زیریکدیم، تیکووچیلیک ایش‌خانه‌سی گه کیلدیم. اسلام امیرلیگی نینگ قدرت گه ایریشمه‌گنی‌دن آلدین مکتب باره‌ر ایدیم. مکتب‌لر نینگ قیته آچیلگنی صورت‌ده، بو ییل ۱۰-صنف گه باریدیم. مکتب‌لریمیز نینگ قیته باشلنیشی نی ایسته‌یمین.»
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
کابل ده خصوصی بیلیم یورت‌لردن بیری‌ده حقوق و علوم سیاسی فاکولته‌سی‌ده‌گی طلبه‌لردن بیری فوزیه رشید نینگ ایتیشیچه، قیزلر یوزیگه تشقی مؤسسه‌لرده ایشلش و تحصیل نینگ تقیق‌لنگنی‌دن کیین، تیکووچیلیک ایشخانهسیده ایشلش گه مجبور بولگن. «اوی‌ده هیچ ایشیم یوق ایدی و باشقه هیچ جای یوق ایدی که باریب ایش قیلسم یا-ده درس اوقیسم، یالعیز بیر یولیم بار ایدی و بو ایش نی انتخاب قیلدیم؛ چونکه یگانه اوی سرپرستی ایدیم. بو تیکووچیلیک ایش‌خانه گه کیلیب و پول قولگه کیلتیریش گه مجبور ایدیم؛ چونکه آته‌م یوق و اوزیم‌دن بویوک ایناغم هم یوق.»
تحصیل نینگ تقیق‌لنگنی‌دن کیین ایش‌سیز بولگن کابل یشاوچیلریدن باشقه بیری فرشته سدوزی نینگ ایتیشیچه: «تیکووچیلیک ایش‌خانه‌سیگه کیلگنیم‌دن ایکی آی بوله‌دی. ایش‌خانه گه کیلیشیم‌دن آلدین، بیلیم یورت شرعیات فاکولته‌سی فقه و قانون دیپارتمنتی نینگ ۷-سمستر طلبهسی ایدیم.»
اوشبو گزارش‌ده صحبت قیلینگنلر آره‌سیده، سرپرست حکومت نینگ قدرت گه ایریشگنی‌دن کیین ایش‌لرینی قولدن بیریب و تیکووچیلککه یوز کیلتیرگن عیاللر هم بار دیر. مذکور عیاللردن بیری حسنا نینگ ایتیشیچه، سرپرست حکومت نینگ قدرت گه ایریشمه‌گنی‌دن آلدین، شهرسازلیک وزیرلیگی‌ده ایش قیله‌ر ایکن. عایله سرپرستی بولمیش حسنا نینگ کوپه‌یتیریشیچه، تیکووچیلیک ایشخانهسیده ایشلش بیلن اوزیگه درآمد قولگه کیلتیریش و عایله نیازلری نی تأمین‌لش گه امید قیله‌دی.
سرپرست حکومت نینگ قدرت گه ایریشگنی‌دن کیین اویی‌ده تعلیمی مرکز ایجاد قیلگن کابل یشاوچیسی صابره نینگ ایتیشیچه، بو یول آرقه‌لی قولگه کیلتیره‌دیگن درآمد بیلن، عایله خره‌جتی نی تأمین قیله‌ر ایکن؛ لیکن فعالیت جوازی نی آلالمه‌گنی سبب، تعلیمی مرکزی یاپیلیب و پول تاپیش اوچون، تیکووچیلیککه یوز کیلتیرگن.
اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «اوی‌ده ایش‌سیز بولیب قالگنیم‌دن کیین، اوزیم گه بیر مصروفیت تاپیش نی ایسته‌دیم، انه شوو سبب، تیکووچیلیک ایش‌خانه‌سیگه کیلدیم. برچه پیشرفت قیلیش نی ایسته‌یدی و مین هم آلغه کیتیش نی ایسته‌یمن. بو ایش هم یخشی دیر و امید قیله‌من که بو یول بیلن بولگنی صورت‌ده هم پیشرفت قیلسم.»
مذکور گزارش‌ده صحبت قیلینگن عیاللردن قطاری، امید‌سیزلیک بیلن ایتیشلریچه، قیته درس اوقیش گه باره آلیش نی ایسته‌یدیلر. حاضر ایسه تحصیل‌دن قالگن ۴۲ قیز گه تیکووچیلیک مسلکی نی اورگته‌‌دیگن نیک‌بخت نینگ ایتیشیچه: «بو ییرگه تحصیل‌دن قالگن کوپ قیز بار. شاگرد‌لریم‌دن بیری نینگ اسمی رقیه دیر و اونینگ فراغتی گه یقین وقت قالگن ایدی که اسلام امیرلیگی کیلدی، اونینگ وضعیتی جوده‌یم خراب ایدی و ضعف قیله‌ر ایدی. حاضر ایسه رقیه هم بو ییرگه کیلیب تیکووچیلیک اورگنه‌دی؛ بیراق کیله‌جک اوچون بولگن آرزو‌لریگه ییتیشه آلمه‌یدی و اولر نینگ کیله‌جگی نابیللی دیر.»
عیال حقوقی فعال‌لریدن حمیرا فرهنگ‌یار و فروزان داوود‌زی نینگ ایتیشلریچه، مسلک نی هر قچان هم اورگه‌نیش ممکن؛ لیکن تعلیم‌وتربیه اورته‌دن کیتگنی صورت‌ده، جمعیت خطر بیلن روپه‌ره بوله‌دی.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
حمیرا فرهنگ‌یار نینگ ایتیشیچه: «قیغو بیلن مکتب‌لر و بیلیم یورت‌لر ایشیگی یاپیلگنی‌دن کیین، قیزلردن کوپینچه‌سی وقت‌لرینی کنترل و مدیریت قیلیش اوچون، تیکووچیلیک اورگه‌نیش گه یوز کیلتیرگنلر. بو پروسه دوام قیلگنی پیتده، اولر بیر نسل نی اورته‌دن کیتگزیش ایسته‌یدیلر. مکتب‌لر نینگ یاپیلگنی قیزلر نی روحی قیین‌چیلیک‌لر بیلن روپه‌ره قیلگن و اولر نی زوره‌وانلیک و جبری شکلده تورموش گه چیقریلیش قربانی‌سی بولگنلر و بو اونینگ یامان عاقبت‌لری دیر. بیر جمعیت نینگ اساسی نی تعلیم و تربیه توزه‌ته‌دی. تعلیمی بولگن کیشی، مسلک هم اورگنه آله‌دی؛ چونکه هر قچان بولسه مسلک اورگنیشلری ممکن؛ بیراق تعلیم و تحصیل نینگ بیللی بیر زمانی بار.»
شونینگدیک فروزان داوود‌زی نینگ ایتیشیچه: «سونگی ایکی ییل گه قره‌گنده، قیزلر و عیاللردن کوپینچه‌سی تعلیم و تحصیل گه باریش گه امکانیت‌لری یوق ایدی؛ انه شوو سبب، تیکووچیلیک و مسلککه یوز کیلتیردیلر. البته مسلک نینگ مملکت صعنتی‌ده اوزیگه بیر مقامی بار؛ لیکن هیچ وقت بیر جمعیت‌ده مسلک تعلیم و تحصیل نینگ جایی نی آلالمه‌یدی؛ چونکه دنیا ستندر‌لری اساسیده حرفه‌لی بیر کیشی گه ایگه بولیش نی ایسته‌گنیمیز پیتده؛ اولر نینگ تحصیلی بولیشی کیره‌ک. انه شوو سبب، تحصیل قیلگن کیشی بولمه‌گنی و مسلک بیلگن کیشی بولگنی‌ده، هیچ وقت تحصیل قیلگن کیشی نینگ اورنی‌نی توته آلمه‌یدی و بو اوزی بیر مملکت کیله‌جگی نی جدی خوفلر بیلن روپه‌ره قیلیشی ممکن.»
عین حالده، تعلیم و تربیه حوزه‌سیده‌گی بیلرمان جمال‌الدین سلیمانی نینگ ایتیشیچه، جمعیت‌ده علم مقامی، جمعیت پیشرفتی اوچون اساس و کوپریک دیر. «علم اساسیده بولگن جمعیت‌ده‌گی اهالی، یخشی حیات گه ایگه دیر و اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نقطه‌ی نظردن یوقاری سطح‌ده دیر. هیچ وقت مسلک نی علم اورنیگه قویه آلمه‌یمیز. عیاللر سواد‌سیز بولگن جمعیت‌ده، او جمعیت پیشرفت قیلمه‌ی و یوقاری قشاق‌لیک گرافی بیلن روپه‌ره دیر.»
شونده‌ی بیرحالده، ایش و اجتماعی ایشلر وزیرلیگی سوزلاوچیسی سمیع‌الله ابراهیمی نینگ ایتیشیچه، افغانستان ده اسلام امیرلیگی نینگ قدرت گه ایریشگنی بیلن، نیاز بولگن بولیم‌لرده، تورلی بولیم‌لرده عیاللر ایش بیلن شغللنگن. «اسلام امیرلیگی نینگ قدرت گه ایریشگنی بیلن، عیاللر نینگ ایشلشی و عیاللر گه خذمت‌لر ارائه قیلینیشی کیره‌ک بولگن بولیم‌لرده، اوشبو بولیم‌لرده اساسی ضرورت حساب‌لنه‌دی، عیاللر گه ایش زمینه‌سینی یره‌تگن‌میز و معارف، ساغلیق، پاسپورت و باشقه بیلیم‌لرده فعالیت قیلماقده‌لر و آرام و یخشی بیر محیط اولر گه یره‌تگن‌میز.»
اوتگن ایکی ییل‌ده، تعلیمی-تحصیلی و ایش چیکلاو‌لری، میلیون‌لب کیشی نینگ تعلیم و تعلیمی حوزه‌لرده فعالیت قیلیش‌دن اوزاق قالیشلری، اولردن بیر بولیمی نینگ اوشبو چیکلاولر طفیلی روحی باسیم‌لردن اوزاق بولیش اوچون، قول صناعتی، تیکووچیلیک و باشقه مسلک‌لرده ایشلش گه یوز کیلتیرگنلری گه سبب بولگن.