رادیو سلاموطندارنینگ ۲۲ ولایتده اوتکزگن سوراویگه کوره، ۱۸-۳۵ یاشدهگی یاشلرنینگ ۶۲ فایزی اۉزلرینی هزلکش دیب بیلهدی و ۸۱ فایزدن آرتیغی استرسنی کمهیتیریش اوچون هزلدن فایدهلنهدی؛ بیراق ایشسیزلیک، اقتصادی معمالر و اجتماعی باسیملر اولرنینگ خورسندلیک و هزل قیلیش قابلیتینی پسهیتیرووچی اساسی عامللر صفتیده کورسهتیلگن.
هزل قیلیش انساننینگ کولگولی وضعیتلرگه جواب بیره آلیش قابلیتیگه ایتیلهدی و عادتده بو قابلیت اویین-کولگو، اجتماعی مناسبتلرنی یخشیلش یا که استرسنی کمهیتیریش مقصدیده نمایان بولهدی. شو مقصدده سلاموطندار ۲۲ ولایتده سوراو اوتکزگن، اونینگ اساسی مقصدی یاشلر آرهسیده هزل قیلیش و خورسندلیک درجهسینی اورگهنیش دیر.
سوراو نتیجهسی شونی کورستهدی که یاشلرنینگ ۶۲ فایزی اۉزلرینی هزلکش دیب بیلهدی و ۸۱.۵ فایزی استرسنی کمهیتیریش اوچون هزل قیلیشدن فایدهلنهدی. شو بیلن بیرگه، یاشلرنینگ ایش احوالی شونی کورستهدی که ۴۲ فایزی ایشسیز، ۳۴.۴ فایزی وظیفهدار و ۲۳.۶ فایزی طلبه دیر.
جنسی نقطهی نظردن قرهگنده، ایرککلرنینگ ۶۹.۸ فایزی اۉزلرینی هزلکش دیب حسابلهگن بولسهده، عیاللرده بو کورستکیچ ۵۶.۷ فایزنی تشکیل قیلگن.
۲۷ یاشر بادغیسلیک فیروز رحمانی گه کوره، او بارهدیگن محیطنی قوناق و انرژی گه توله قیلیشنی یاقتیرهدی، شونده اطرافدهگیلر بیلن یخشی وقت اوتکزیشی ممکن بولهدی.
او شوندهی دیېدی: «مین شوندهی انسان من که، کوپینچه صحبتلریم بیلن گروهیمیزنی کولدیرهمن، چونکه مین بالهلیگیمدن هزل قیلیشنی یاقتیرهمن. عایلهم بیلن هم کوپ هزل قیلهمن و دوستلریم بیلن هم هر نرسهنی هزل قیلهدیگن قیلهمیز، شونده وقت تیز اوتهدی. اوقیر ایدیم، هر دایم اوقیشنی هم قیزیقرلی قیلیش اوچون ایشلر قیلردیم. صنفداشلریم بیلن صنفده کوپ هزل قیلردیک، حاضر هم شوندهی من؛ باشقهلرنی شوندهی خورسند قیلگنیمنی یاقتیرهمن، شونده اولرنینگ وقتینی یخشی اوتکزیشگه یاردم بیرهمن.»
۲۴ یاشر کابللیک روبینا سمیعزادهنینگ ایتیشیچه، او تعلیمدن محروم قالگن بولسهده، بیراق هزلکشلیک روحیتینی یوقاتمسلیکّه حرکت قیلگن، گرچی چېکلاولر اونگه ایلگری بولگن خورسندلیک حسینی تولیق حس قیله آلمسلیگینی حس ایتّیرگن.
اونگه کوره: «مین انجنیرلیک اوقیردیم و بو یونهلیشنی کتّه اشتیاق بیلن تنلهگن ایدیم. سمسترنینگ بیرینچی دوریده جوده هزیلکش بولگنیم سببلی همه قندهی قیلیب شوندهی هزلکش بولیش بیلن درس اوقیگنسن؟ دیب سورردی. عادتده آدملر هزیل قیلهدیگنلر دنگسه دیب اویلهیدی، بیراق مین شوندهی اېمس ایدیم. هم هزل قیلردیم هم درس و حیاتیمنی دوام ایتیرردیم. البته حیاتده درد و غم بولهدی، مین حاضر ایشسیز من، درسدن قالیب کیتدیم، خلاصه قیلیب ایتگنده هېچ نرسه گه ایریشه آلمهدیم – نه انجنیر بولدیم نه مقصدلریمگه ییتدیم. لېکن مین حرکت قیلهمن، کوپ نرسهنی جدی قبول قیلمسلیکّه، چونکه هزیل قیلیش مینینگ استرسیمنی کمهیتیرهدی.»
باشقه تاماندن، یاشلرنینگ ۳۸ فایزی اۉزلرینی هزلکش دیب بیلیشهدی. بونینگ اساسی سببلری صفتیده اقتصادی قیینچیلیکلر، روحی باسیملر و حیاتدهگی کتّه مسئولیت یوکلری کورسهتیلگن.
۲۶ یاشرلیک جوزجانلیک لیلا، اوشبو سوراوده قتنشگن ایتیشیچه، تعلیمدن محروم قالگن همده تورلی عایلهوی معمالر بیلن کورهشماقده.
اونینگ کوپهیتیریشیچه: «کوپینچه فکریم حیاتدهگی معمالر بیلن بند بولهدی و شونچهلیک باسیم و اویلهشیم کوپ، هزل قیلیش حسینی یوقاتگن من. حتا دوستلریم گروهده هزل قیلسه هم، اولر گه قوشیلیب کوله آلمهی من.»
اقتصادی شرایطلر و یېترلی روحی قۉللب-قوتلهمسلیک هم یاشلر آرهسیده خورسندچیلیک و هزلکشلیکنینگ کمهیشیگه تأثیر قیلووچی باشقه عامللر صفتیده تیلگه آلینگن. بعضیلرنینگ فکریچه، پست درآمد، عایله و جمعیتنینگ یوقاری کوتیشلری، شونینگدیک اجتماعی و مدنی محیط هم اولرنینگ هزل و قووانچ گه بولگن امکانیتلرینی چېکلهماقده.
کابل یشاوچیسی فواد، آدملرنینگ خورسندلیک و قیغوسی کوپینچه ایش و درآمد گه باغلیقلیگیگه ایشانهدی. اونینگ ایتیشیچه، ایشسیزلیک یاشلر آرهسیده امیدسیزلیکنینگ اساسی عامللریدن بیری دیر.
اونینگ کوپهیتیریشیچه: «اویده و دوستلر آرهسیده بعضی آدملر هزلنی قبول قیلمهیدی یا که تیز خفه بولهدی، شونینگ اوچون مین کوپراق سکوت سقلشنی افضل کورهمن. شونده هېچ کیم مینینگ هزلیمدن خفه بولمهیدی.»
شو بیلن بیرگه، روانشناسلرنینگ ایتیشیچه، کېلهجک ناانیق، ایشسیزلیک، اقتصادی قیینچیلکلر، قشاقلیک و اجتماعی چېکلاولر موجود بولگن شرایطده قوناق روحیتنی سقلش – بو تورلی قیینچیلیکلرگه چیدهملیکنینگ بیر کورینیشی حسابلنهدی.
روانشناس سومن محمدی گه کوره: «هزل قیلهدیگن آدملر کوپینچه حیاتنینگ قیینچیلیکلرینی باشدن کیچیرگن شخصلر دیر. بو – بیر توردهگی هنر و مهارت بولیب، مشق آرقهلی رواجلنتیریلیشی ممکن. حیاتدهگی معمالر خصوصاً افغانستاندهگی اقتصادی و اجتماعی قیینچیلیکلر، قیزلر آرهسیده چېکلاولرفساد گه آلیب کېلیشی ممکن، بیراق هزل بونگه یول قویمهیدی و کتّه روحی بوزیلیشلرنینگ آلدینی آلهدی. بوندن تشقری هزل قیلهدیگن آدملر بیلن ملاقات قیلیش حیاتدهگی معمالرنی یېنگیللشتیرهدی.»
جمعیتشناسلرنینگ فکریچه، یاشلرنینگ خورسندچیلیگی اجتماعی و اقتصادی رواجلنیش بیلن بیواسطه باغلیق دیر.
جمعیتشناس راشد صدیقینینگ ایتیشیچه: «یاشلر قوناق بولگن جمعیت ایجابی انرژی و امید گه توله بولهدی. بوندهی جمعیتدن تعلیم و ایش اوچون تینگ امکانیتلر موجود، مستحکم اجتماعی علاقهلر و عایلهوی قۉللب-قوتلش روحی برقرارلیکنی تأمینلهیدی. انسانلر رواجلنیش گه و جمعیت گه فعال اشتراک ایتیشگه اوندهلهدی. بوندهی جمعیت اقتصادی و مدنی جهتدن ساغلام و رواجلنهیاتگن حسابلنهدی. یاشلرنینگ خورسندچیلیگی جسمانی و روحی سلامتلیککه باغلیق دیر. بوش وقت گه ایگه بولیش و اویین-کولگو بیلن شغللنیش قووانچینی آشیرهدی. شونینگدیک ایرکینلیک حسی و شخصی حقوقلرگه حرمت اولر بختینینگ پایدیواری دیر.
بو نتیجهلر اعلان قیلینهیاتگن پیتده، میلادی ۲۰۲۵-ییلگی خلقارا خورسندچیلیک گزارشی گه کوره، فنلند سکیزینچی ییل دوامیده دنیانینگ اېنگ بختلی دولتی صفتیده تن آلینگن. افغانستان اېسه اوشبو رویخطده آخرگی اورینده توریب، دنیانینگ اېنگ قیغولی مملکتی صفتیده ۱۴۷-اوریننی ایگللهگن.
