استیفانو پانتیکورو، نمایندۀ ملکی سازمان ناتو برای افغانستان است. سلام‌وطندار در زمینۀ گفت‌وگوهای صلح، طالبان و آیندۀ حمایت‌های این سازمان با افغانستان گفت‌وگویی را انجام داده است.
سلام‌وطندار: ارزیابی‌تان از گفت‌وگوهای صلح و پیشرفت‌ها در این زمینه چیست؟
استیفانو پانتیکورو: گفت‌وگوهای صلح برای افغانستان لحظه‌یی تاریخی بوده و فرصتی‌ست که باید از آن برای پایان‌دادن به این درگیری طولانی مدت استفاده شود. این درگیری‌ها راه‌حل نظامی ندارد، بلکه تنها راه‌حل آن سیاسی و نشستن دور میز گفت‌وگوست. ما در آغاز گفت‌وگوها به رهبری و مالکیت شهروندان افغانستان هستیم که نهایتاً دو طرف با هم دیدار کردند تا نقشۀ راه را برای آیندۀ افغانستانی امن و آرام ترسیم کنند.
مطمئناً این روند ساده نیست، اما تمام طرف‌ها باید رویکردی انعطاف‌پذیر اتخاذ کرده و در مورد صلح تعهد واقعی داشته باشند و در نهایت این‌ها برای مصالحه ضروری خواهد بود. این نگرانی‌ها تاکنون وجود داشته و حالا دیدار طرف‌ها با همدیگر، ایجاد قوانین توسط آنان و ایجاد ارتباطات فردی و تیمی میان‌شان، سبب تشویقم شده است.
سلام‌وطندار: هم‌زمان با گفت‌وگوهای صلح، میدان جنگ هم گرم شده و در آستانۀ فصل جنگ ممکن است خشونت‌ها تشدید شود، موضع شما در این رابطه چیست؟
استیفانو پانتیکورو: ما به گونۀ دوامدار شاهد افزایش سطح خشونت‌ها توسط طالبان هستیم. من حملات طالبان علیه شهروندان افغانستان، غیرنظامیان و نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان را محکوم می‌کنم؛ وقتی در میز گفت‌وگو می‌نشینند باید صحبت کنند نه جنگ. خشونت با زمینه‌سازی برای اعتماد سازگاری ندارد و این موضوعات برای ایجاد فضای مطلوب برای صلح مناسب نیست. طالبان با کاهش خشونت‌ها باید نشان دهند که به صلح متعهدند. مهم‌تر از همه این که مردم افغانستان مدت طولانی است که رنج برده‌اند، کاهش خشونت‌ها سبب افزایش اعتماد میان شهروندان افغانستان نسبت به روند صلح می‌شود.
ناتو به ادامۀ حمایت‌هایش از حکومت افغانستان و نیروهای امنیتی این کشور متعهد است تا برای تأمین امنیت مردم افغانستان با تروریستان مبارزه کنند.
سلام‌وطندار: با توجه به این که در حال حاضر دو امکان طی گفت‌وگوهای صلح مطرح شده، چشم‌انداز ناتو برای آیندۀ افغانستان چیست، مردم‌سالاری و حقوق بشر یا نظام سختگیری که طالبان می‌خواهند؟
استیفانو پانتیکورو: ببینید، همۀ ما می‌دانیم که افغانستان کنونی با افغانستان سال ۲۰۰۱ خیلی تفاوت دارد. این تفاوت‌ها به دلیل شجاعت و عزم راسخ نیروهای امنیتی افغانستان و تلاش‌های مردم این کشور به وجود آمده است. مردم و نیروهای امنیتی افغانستان برای رسیدن به این‌جا قربانی داده و سخت کار کرده‌اند.
نیروهای امنیتی افغانستان همراه با نیروهای ناتو، به ایجاد یک فضای امن موثر، اقتصاد مستقل و پیشرفت‌های اجتماعی برای مردم افغانستان کمک کرده‌اند که در نتیجۀ آن، میانگین عمر شهروندان افغانستان افزایش یافته، مرگ‌ومیر کودکان کاهش و کودکان زیادی به شمول شمار زیادی از دختران وارد مکتب شده‌اند. زیرساخت‌های جدید و جنب‌وجوش رسانه‌ها هرگز نباید نادیده انگاشته شود.
علاوه بر این، ما شاهد حضور زنان در لایه‌های مختلف جامعه بوده‌ایم؛ بنابراین، برای صلح پایدار در افغانستان نیاز است تا حقوق انسانی تمام شهروندان افغانستان محافظت شده، دستاوردهایی که پیش از این در موردش صحبت کردیم به شمول زنان و اقلیت‌ها حفظ شود و از قانون حمایت گردد.
ما از تمام تلاش‌هایی که منجر به صلح می‌شود پشتی‌بانی می‌کنیم. همه صلح می‌خواهند، اما هزینۀ صلح نباید به قربانی‌شدن پیشرفت‌ها منجر شود. شهروندان افغانستان نمی‌خواهند به عقب برگردند که اگر چنین شود، صلح پایداری در افغانستان حکمفرما نخواهد شد. ما برای یک آینده بهتر و موفق‌تر با مردم افغانستان شانه‌به‌شانه می‌ایستیم.
سلام‌وطندار: مردم افغانستان به ویژه زنان و اقلیت‌ها در مورد آینده بسیار نگران‌اند، موضع ناتو به عنوان حامی وضعیت و نظام پسابن، به این نگرانی چیست؟
استیفانو پانتیکورو: بازهم می‌گویم که ما و جامعۀ جهانی به اندازۀ جامعۀ افغانستان در مورد حقوق زنان، کودکان و اقلیت‌ها حساس و نگرانیم. همان‌طوری که گفتم برای پایداری صلح در افغانستان نیاز است تا حقوق زنان، کودکان و اقلیت‌ها حفظ و قانون و آزادی بیان تقویت و حمایت شود.
حضور زنان در تیم گفت‌وگوکنندۀ جانب جمهوری برای من دل‌گرم‌کننده است، زنان توانمندی در ساختار هیأت‌اند که در مورد تمام جنبه‌های روند گفت‌وگوهای صلح صحبت می‌کنند. زنان در جامعه ایفاکنندۀ نقش نخست‌اند. اگر حقوق بشر محافظت نشود و پیشرفت‌های دموکراسی و قانون به عقب برگردانده شود، به دست‌آوردن حمایت‌های حمایت‌کننده‌گان بین‌المللی در آینده برای نهادهای افغانستان با چالش همراه خواهد شد. ما از افغانستان متحد و همه‌شمول که با خود و همسایه‌گانش در صلح باشد، به حقوق تمام شهروندانش احترام گذاشته و اطمینان داده شود که افغانستان بار دیگر به لانۀ امن تروریستان تبدیل نمی‌شود، حمایت می‌کنیم.
سلام‌وطندار: پس از «توافق‌نامۀ صلح افغانستان» پیوسته گزارش شده که طالبان روابط‌شان را با القاعده قطع نکرده و خشونت‌ها را نیز کاهش نداده‌اند، آیا شما نشانه‌یی از عملکرد طالبان به تعهدات‌شان را می‌بینید؟
استیفانو پانتیکورو: ما از طالبان انتظار داریم که به تمام تعهدات‌شان پای‌بند باشند، به شمول کاهش خشونت و قطع رابطه با تمام گروه‌های تروریستی. در حال حاضر این موضوع دارای اهمیت است که گفت‌وگوهای صلح افغانستان به یک توافق‌نامۀ جامع منجر شده و به خشونت‌ها پایان داده است و حقوق تمام شهروندان افغانستان را حفاظت کرده، قوانین را تقویت و اطمینان دهد که افغانستان بار دیگر به لانۀ امن تروریستان مبدل نخواهد شد.
ما تمام پیشرفت‌ها را از نزدیک زیر نظر داریم تا ببینیم طالبان به تعهدات‌شان پای‌بند می‌باشند و به همین‌گونه به پشتی‌بانی از نیروها و نهادهای امنیتی افغانستان از طریق مأموریت حمایت و حمایت‌های مالی متعهد می‌مانیم.
سلام‌وطندار: با توجه وضعیت حساس گفت‌وگوهای صلح و تشدید جنگ، فکر نمی‌کنید نظام مورد حمایت شما در افغانستان به تعهدات‌اش به قانون و مردم‌سالاری عمل نمی‌کند؟ به گونه مثال اصل تفکیک قوا در افغانستان به شدت آسیب دیده و پارلمان به حاشیه رانده شده است.
استیفانو پانتیکورو: نظام سیاسی کنونی افغانستان با چالش‌های واضحی روبه‌روست و ما هر روز شاهد آنیم. اصول قوانین دموکراتیک مانند جدایی قوا خیلی اهمیت دارد و برای تقویت این اصول تلاش‌های جدی باید انجام شود. با ورود کامل حکومت افغانستان به گفت‌وگوهای صلح، ما نگران تکه‌تکه‌شدن جمهوری هستیم. رهبران افغانستان نیاز دارند تا در راستای یک‌دستی در گفت‌وگوهای صلح تلاش کرده و جمهوری‌شان را تقویت کنند. عدم اتحاد در واقع تنها به نفع طالبان تمام می‌شود. رهبری افغانستان باید مواضع خود را تحکیم بخشیده، کشورشان را در اولویت قرار داده و به ندای صلح مردم افغانستان پاسخ دهند. مردم افغانستان هر کسی را که در مسیر صلح پایدار بایستد فراموش نکرده و او را نمی‌بخشند.
سلام‌وطندار: سپاس از فرصتی که برای این گفت‌وگو دادید.