همزمان با قطع اینترنت در افغانستان، شماری از زنان، میگویند که این مشکل سبب چالش جدیدی در برابر کار، آموزش و زندگی اجتماعی آنان شده است و ادامهی این روند نگرانی شدید را در میان زنان به وجود آورده است. سلاموطندار در این گزارش با ۱۰ زن گفتوگو کرده است که بستهشدن اینترنت این زنان را در بخشهای مختلف تجارت، آموزش و زندگی اجتماعی با بنبست کاری و یادگیری روبهرو کرده است.
این زنان برای جلب مشتری، بازاریابی، آموزش زبان و تجارت به گونهی آنلاین از اینترنت استفاده میکردند. آنان، میافزایند که این معضل، نگرانی و ناخوشیهای روانی را نیز برای آنان ایجاد کرده است.
رابعهی ۳۵ساله از کاپیسا که کارگاه خیاطی دارد و به گونهی آنلاین سرگرم فروش بود، میگوید که با قطع اینترنت فروش آنان نیز قطع و کار او با چالش روبهرو شده است. «من یک کارگاه خیاطی دارم، استاد در کارگاه هستم، دو روز شده که اینترنت قطع شده و بسیار با مشکل روبهرو هستیم. دیروز ارتباطات ما در همه جا قطع شده بود، ما فروش آنلاین داریم و تمامش به اینترنت بند است؛ بازاریابی و فروشات ما کلش وابسته به اینترنت است. صددرصد تأثیر منفی کرده روی عاید ما، سر کارگاه ما.»
مریم عثمانی ۲۵ساله از پروان که در بخش صنایع دستی کار میکند و تمامی سفارشهایش را به طور آنلاین دریافت میکرد، قطع اینترنت را عقبگرد به ۱۰۰ سال گذشته میداند و با ابراز نگرانی در این باره میگوید: «ما از طریق درسهای آنلاین پیش میبریم. تقریباً صددرصد تأثیر کرده؛ چون تمامی سفارشات در راه است و ما خبر نداریم که نمایندگی ما اجناس را تسلیم شدند یا نه. ما سفارش گرفته نمیتوانیم، تمامش متوقف شده به خاطر بندشدن اینترنت، تأثیر بد دارد. صددرصد تأثیر دارد، فعلاً به ۱۰۰ سال عقب رفتیم، هیچ کسی از کسی خبر ندارد.»
شماری از دختران بازمانده از آموزش، درسهای آنلاین را بدیلی برای آموزش حضوری انتخاب کرده اند و از این راه روزنهی جدید یادگیری را دنبال میکردند. دختران گفتوگوشده در این گزارش، گفته که با قطع اینترنت از اشتراک در صنفهای آموزشی آنلاین نیز باز مانده اند.
صنم سلطانی، باشندهی کابل که برای اشتراک در صنفهای آموزشی از اینترنت استفاده میکرد، چنین میگوید: «امروز که با قطع اینترنت مواجه شدهایم، در درسهای آنلاین خود استفاده میکردیم، همچنان به خریداری آنلاین استفاده میکردیم؛ ولی امروز اینترنت قطع است، با مشکلات زیاد مواجه هستیم. خواست ما این است که سیمکارتها فعال شود.»
این زنان، میگویند که با قطع اینترنت و شبکههای اجتماعی، نمیتوانند با اعضای خانوادهی شان از راه دور ارتباط برقرار کنند. نرگس ۲۱ساله از پروان که برای اشتراک در یکی از نمایشگاهها از پروان به کابل آمده، میگوید که با قطع اینترنت نگران وضعیت خانوادهاش است.
او، میافزاید: «خانهی من در پروان است؛ کابل آمدهام به خاطر این نمایشگاه؛ پدرم خیلی نگرانم است، در این چند روز میخواهند همراه من تماس بگیرند؛ اما نه من میتوانم تماس بگیرم، نه آنها؛ طبعاً که نگرانم شده اند. پدرم مریض هم است، فشار بلند دارد. مشکلات زیاد به بار آورده، خیلی تأثیر دارد؛ مثلاً من از طریق آنلاین زبان انگلیسی میخواندم، پشتو میخواندم؛ اما از زمانی که اینترنت قطع است، بیکار استم.»
پری ۱۹ساله از سمنگان، نیز میگوید: «حالا که اینترنت قطع شده، صدمه رسانده است. امروز مادرم گفت که اینترنتها قطع است، راه دور است از نمایشگاه نگران میشدند؛ یعنی میگفت نمیتوانیم ارتباط بگیریم. هرچه نباشد، شرایط فعلی خراب است، فامیل به تشویش ما است.»
در این میان، شماری از فعالان حقوق زن، با ابراز نگرانی از قطع دوروزهی اینترنت و شبکههای مخابراتی میگویند که این تصمیم سبب ایجاد اختلال در آموزش و تجارت آنلاین شده و زندگی اجتماعی زنان را زیر تأثیر قرار داده است.
تهمینه منگل، فعال حقوق زن، در این باره میگوید: «قطعشدن اینترنت، نگرانیهای گستردهای را برای همه به ویژه زنان به وجود آورده است. زنان از آموزش آنلاین، فرصتهای کاری، دسترسی به اطلاعات و ارتباط با جهان محروم میشوند. این محدودیت نه تنها مانع پیشرفت علمی و اقتصادی آنان است، بل امید و انگیزهی نسل جوان را نیز کاهش میدهد. اینترنت امروز یکی از نیازهای اساسی جامعه است و نبود آن آیندهی بسیاری را با خطر جدی روبهرو میکند.»
لیلا عزیزی، روانشناس، در این باره نیز میافزاید: «قطع اینترنت در درازمدت سبب ایجاد ناخوشیهای روانی و انزوای زنان میشود و اگر این وضعیت دوباره پیش آمد، زنان میدانند برای مدیریت باید وضعیت را بپذیرند، برنامهی منظم دیدار با خانواده و دوستان به صورت رودررو داشته باشند، تمرکز به روابط اجتماعی داشته باشند و تلاش برای یادگیری مهارتهای جدید از جمله نقاشی و نویسندگی داشته باشند.»
با این همه، شماری از کارشناسان مسائل اقتصادی، به این باور اند که دسترسینداشتن به اینترنت سبب کاهش چرخهی فعالیتهای اقتصادی میشود.
احمدولی سازش، کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه، در این باره میگوید: «قطع اینترنت در دو روز حداقل تأثیرات بسیار منفی روی اقتصاد مردم به ویژه زنان داشت؛ چرخهی اقتصادی بسیاری از نهادها و تجارتهای آنلاین و غیرآنلاین کامل متوقف شد و در صورت نبود اینترنت، زنان میتوانند از شیوههای بازاریابی حضوری استفاده کنند. کارشناسان روابط عامه و ژورنالیزم و تکنولوژی و فنآوری باید راهکارهایی را برای مردم و حکومت در نبود اینترنت پیشنهاد کنند.»
نگرانیها در حالی از تکرار دوبارهی بستهشدن اینترنت اظهار میشود که شمار بسیاری از دختران بازمانده از آموزش، از طریق آنلاین آموزش میبینند و در کنار آن، کار بازاریابی زنان تجارتپیشه از طریق آنلاین صورت میگیرد؛ بخشی که به عنوان یکی از معدود بخشهای باقیمانده برای زنان شناخته میشود.
