کشاورزان در چندین ولسوالی دایکندی، از شیوع گسترده‌ی آفت‌های گیاهی در کشت‌زارهای شان ابراز نگرانی می‌کنند و میگویند که این آفت‌ها به کشت‌زارهای آن‌ها زیان‌های هنگفت وارد کرده است. به گفته‌ی این کشاورزان، حاصلات ده‌ها جریب زمین کشاورزی در نتیجه‌ی حمله و شیوع آفت‌ها نابود شده است. کشاورزان، مدعی اند که آفت‌ها و بیماری‌ها، کشت‌زارهای کچالو، شبدر، لوبیا و رشقه را مورد حمله قرار داده است.
جاوید زاهدی، یکی از کشاورزان در ولسوالی اشترلی دایکندی، به سلام‌وطندار می‌گوید که «مور لشکری» و «مور ریشه‌خوار»، آفت‌هایی اند که به چندین جریب کشت‌زارهایش آسیب وارد کرده است.
او میافزاید: «هر نوع کشت ما با یک آفت متفاوت مواجه شد. کرم‌های رنگارنگ به گیاهان آسیب زدند. ما از انواع دارو و سموم استفاده کردیم؛ اما متأسفانه هیچ کدام مؤثر واقع نشد و مزارع ما از بین رفتند. امسال نتوانستیم از زمین‌های خود محصولی برداشت کنیم.»
این کشاورز، تأکید می‌کند که آفت‌ها به سبزی‌ها و میوه‌های مختلفی حمله و ریشه‌ها، ساقه و برگ‌های گیاهان را نابود می‌کند. او از مسئولان می‌خواهد که برای مبارزه با این آفت‌ها، اقدام کنند و دست کشاورزان آسیب‌دیده را بگیرند.
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
حبیب، یکی دیگر از کشاورزان در ولسوالی خدیر دایکندی، نیز می‌گوید که در سه ماه پسین، آفت‌ها و حشره‌ها به گونه‌ی بی‌پیشینه به کشت‌زارهایش هجوم آورده و به او تا ۵۰ هزار افغانی آسیب رسانده است.
او میافزاید: «هرچند که از سم و دارو استفاده کردیم؛ اما نتوانستیم این آفات را از بین ببریم یا متوقف کنیم. آفات مانند مور و هم‌چنین امراض مانند زردی در گندم‌ها و سایر کشت‌ها، سبزیجات و غله‌جات مانند جواری، شبدر و پیاز را نابود کردند.»
حبیب، تصریح می‌کند که برخی از نهادها محلول‌های گیاهی مانند جوشانده‌ی تنباکو و مرچ سرخ را به عنوان راه‌حل پیشنهاد کردند که تا اندازه‌ای از شیوع بیشتر آفت‌ها پیش‌گیری کرد.
این کشاورز، هم‌چنان می‌گوید که کشاورزان از نگاه اقتصادی ضعیف هستند و در این راستا نهادهای مسئول به آن‌ها کمک و در زمینه‌ی مبارزه با آفت‌ها و بیماری‌ها به کشاورزان آگاهی‌دهی کنند.
دوست‌علی وفا، کارشناس مسائل کشاورزی در دایکندی، نیز تأیید می‌کند که حمله‌ی بی‌پیشینه‌ی آفت‌ها به کشت‌زارها، به باشندگان این ولایت آسیب‌های زیادی رسانده است. او می‌گوید که در سال روان، آفت‌ها از جمله مورها و حشره‌ها، ده‌ها جریب از کشت‌زارهای کشاورزان را تخریب و زیان‌های جبران‌ناپذیری وارد کرده است.
وفا میافزاید که برای مبارزه با آفت‌ها و بیماری‌ها، نیاز است در نخست آگاهی کشاورزان افزایش یابد. این کارشناس مسائل کشاورزی، کشت ورایتی‌های مقاوم و پرثمر و توجه به زمان مناسب کشت را، از اقدام‌های مهم برای پیش‌گیری از هجوم آفت‌ها و بیماری‌ها به کشت‌زارها می‌داند.
دوست‌علی وفا، تأکید می‌کند: «برای کنترل آفات، اقدامات مکانیکی و بیوخلوژیکی باید انجام شود. مردم باید تلاش کنند تا با استفاده از دست و وسایل دستی با آفات مبارزه و از دشمنان طبیعی آفات برای مقابله با آن‌ها استفاده کنند. اگر این روش‌ها مؤثر نبود، استفاده از ادویه‌ی شیمیایی و سموم نیز ممکن است به عنوان آخرین گزینه لازم باشد.»
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
خیرمحمد فرهنگ، مدیر عمومی حفاظه‌ی نباتی ریاست زراعت، آبیاری و مالداری دایکندی، نیز تأیید می‌کند که در سال روان، شکایت‌های زیادی از حمله‌ی آفت‌ها و بیماری‌ها به کشت‌زارهای کشاورزان در ولسوالی‌های کیتی، کجران، اشترلی، سنگ‌تخت‌وبندر و خدیر این ولایت دریافت کرده اند.
او می‌گوید که آفت‌های مختلفی از جمله مور لشکری، خیمه‌ساز، پد دار و شپشک‌های نباتی، در کشت‌زارهای کشاورزان شیوع کرده اند. فرهنگ، میافزاید که این اداره توانسته است در سال روان در برابر کرم ریشه‌خوار، آفت‌های غله‌ها و موش، در هزاران هکتار زمین مبارزه کند.
او هم‌چنان می‌گوید: «از اول سال ۱۴۰۳، ما بیش از ۱۹۲۰ نسخه دارو برای مبارزه با امراض و آفات توزیع کردیم و هم‌چنین ۱۳۰ نسخه‌ی دیگر از طریق کلینیک‌ها در بازارها توزیع شد. علاوه بر این، ما تا کنون ۳۱۸۷ دهقان و باغ‌دار را در زمینه‌ی کنترل امراض و آفات آموزش داده‌ایم.»
گفتنی است با این که حکومت برای مبازره با آفت‌ها و بیماری‌های کشاورزی تلاش‌هایی را انجام داده؛ اما این تلاش‌ها نتوانسته است در زمینه‌ی پیش‌گیری از هجوم آفت‌ها و بیماری‌ها به کشت‌زارها مؤثر واقع شود و این پدیده‌های طبیعی سبب ازبین‌رفتن حاصلات کشاورزان در سراسر کشور شده است.
