بسیاری از شهروندان افغانستان امیدوار بودند که در سال ۲۰۲۱ میلادی گفت‌وگوهای صلح میان دولت پیشین و امارت اسلامی به نتیجه برسد، جنگ در کشور پایان یابد و راه برای صلح پایدار هم‌وار شود؛ اما این امیدواری به نتیجه نرسید.
در سال ۲۰۲۰ در دوحه، پایتخت قطر میان هیأت‌های گفت‌وگوکنندۀ صلح دولت پیشین و امارت اسلامی نشست‌های بسیاری برگزار شد که در آن نشست‌ها هر دو طرف به تلاش‌های واقعی خود برای دست‌یابی به صلح اشاره کردند.
پس از ۱۸ ماه گفت‌وگو، دولت افغانستان نه؛ بل آمریکا و طالبان به یک توافق دست یافتند و این توافق‌نامه در ۲۹ فبروری سال ۲۰۲۰ توسط زلمی خلیل‌زاد، نمایندۀ ویژۀ پیشین آمریکا برای صلح افغانستان و ملا عبدالغنی برادر، رئیس دفتر سیاسی امارت اسلامی در دوحه به امضا رسید.
درست در همان روز مارک اسپر، وزیر دفاع پیشین آمریکا و ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو توافق‌نامۀ دیگری را در کابل با دولت پیشین امضا کردند. اعلامیه‌یی وابسته با این توافق‌نامه نیز صادر شد و در آن آمده بود که دولت افغانستان تعهدات امنیتی پیشین با ناتو و آمریکا دارد که در مجلس نماینده‌گان و مجلس سنا نیز تأیید شده است و این تعهدات هم‌چنان پابرجاست.
سلام‌وطندار را در اینستاگرام دنبال کنید
آن‌زمان گفته می‌شد که هدف از توافق‌نامۀ دوحه پایان جنگ طولانی‌مدت آمریکا در افغانستان و ایجاد صلح در این کشور است، اما روند صلح نه‌تنها از مسیر گفت‌وگو موفق نشد؛ بل نظام سقوط کرد و قدرت به امارت اسلامی افغانستان رسید.
شماری از آگاهان عامل‌های این وضعیت را بی‌خبری، ناهماهنگی و مدیریت ناسالم مقام‌های داخلی و عملی‌کردن یک طرح بزرگ در افغانستان از سوی کشورهای منطقه و جهان می‌دانند.
رمضان بشردوست، عضو پیشین مجلس نماینده‌گان و از آگاهان مسائل سیاسی، از مقام‌های دولت پیشین انتقاد می‌کند که نتوانستند امور کشور را درست اداره کنند و به‌دلیل سوء‌مدیریت آن‌ها همه‌چیز برخلاف انتظار مردم پیش رفت.
آقای بشردوست برخی از کشورهای منطقه و جهان را مسئول دگرگونی‌های پسین در کشور می‌داند و می‌گوید که روسیه، چین و پاکستان در روند صلح افغانستان نقش مهم داشتند و این روند را در راستای منافع خود می‌گرداندند.
او توافق‌نامۀ آمریکا و طالبان را بی‌فایده می‌داند و می‌افزاید که هیچ اقدامی در افغانستان براساس این توافق‌نامه انجام نشده است. مهم‌ترین بندهای این توافق‌نامه خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان، آزادی زندانیان امارت اسلامی، قطع رابطۀ امارت اسلامی با گروه‌های هراس‌افگن، کاهش خشونت‌ها و آغاز گفت‌وگوهای صلح بود که این موضوع‌ها یا به‌موقع انجام نشدند یا هم روی کاغذ باقی ماندند.
سلام‌وطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
نورشاه نورانی، یکی دیگر از آگاهان مسائل سیاسی، بی‌میلی برخی کشورهای همسایه در پایان‌دادن به جنگ افعانستان و خروج نیروهای آمریکایی از کشور را، از عامل‌های سقوط نظام پیشین عنوان می‌کند.
آگاهان مسائل سیاسی و نظامی مهم‌ترین عامل‌های سقوط نظام پیشین را توافق‌نامۀ دوحه، فساد، مداخلۀ کشورهای منطقه، تلفات نیروهای امنیتی و طولانی‌شدن جنگ در کشور می‌دانند. با این حال، محمداشرف غنی، رئیس‌جمهور پیشین، به تازه‌گی در یک مصاحبه گفته است که عامل سقوط نظام پیشین، آمریکا و متحدانش بود.
افغانستان در سال ۲۰۲۱ نه‌تنها با تحولات سیاسی بزرگ روبه‌رو شد؛ بل از لحاط امنیتی نیز روزهای سختی را گذراند. در این سال، میان نیروهای دولت پیشین و امارت اسلامی جنگ‌های شدیدی رخ داد و در نهایت قدرت به امارت اسلامی رسید و خارجی‌ها نیز در تاریخ ۳۱ آگست کامل از افغانستان بیرون شدند.
با وجود این‌که در سال ۲۰۲۱ در افغانستان جنگ‌ها شدت یافت، اما پس از سقوط نظام پیشین و به قدرت‌رسیدن امارت اسلامی وضعیت امنیتی بهبود یافته است؛ ولی با آن‌هم هرازگاهی در کابل و برخی ولایت‌ها انفجار و قتل‌های هدف‌مند انجام می‌شود.
