اخیراً ملا برادر، رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر در نامه‌یی سرگشاده «به مردم ایالات متحدۀ آمریکا» خواستار عملی‌شدن توافق‌نامۀ دوحه شده است. لحن این نامه ملتمسانه است و در آن آمده که موضوع افغانستان از طریق توسل به زور حل نخواهد شد و جنگ ۱۹ سالۀ جاری مردم افغانستان را با فاجعۀ عظیم و مشکلات بسیار مواجه ساخته است. برادر نوشته که این جنگ برای آمریکا هم هزینۀ مالی و جانی بسیاری داشته و حیثیت این کشور را نیز آسیب رسانده است.
لحن تهدید برخلاف بسیاری از اعلامیه‌ها و نوشته‌هایی که از نشانی طالبان منتشر می‌شود، در این نامه دیده نمی‌شود. به عقیدۀ برادر، پایان جنگ خواست عقلی و منطقی است و این اطمینان وجود دارد که رسیدن به «نظام اسلامی، صلح دایمی و امنیت» از طریق مذاکرات ممکن است. برادر گفته که گروه طالبان به تعهداتش که در پیمان دوحه آمده، پایبند است و قصد ندارد به منافع کشوری زیان برساند.
نرمش که در سراسر این متن لحاظ شده از یک جانب ممکن است انعکاس وضعیت شخصیتی ملابرادر باشد، اما از جانب دیگر حکایت از نگرانی عمیق گروه طالبان از نقض توافق‌نامۀ دوحه دارد. پس از روی کارآمدن جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، عطش صلح‌خواهی آمریکا و خروج این نیروها فروکش کرده است. نشانه‌هایی وجود دارد که آمریکا و متحدان آن کشور مایل نیستند بر اساس توافق‌نامۀ دوحه تا حدود دونیم ماه دیگر نیروهای‌شان را در افغانستان به صفر برسانند.
آمریکایی‌ها گفته‌اند که محاسبات آن‌ها نشان می‌دهد که طالبان به تعهدات‌شان در پیمان دوحه عمل نکرده‌اند، میزان خشونت‌ها کاهش نیافته و روابط طالبان با شبکۀ القاعده قطع نشده است. ناتو نیز در آخرین مورد گفته که برای خروج از افغانستان زمان مناسب فرار نرسیده است. قرار است در نشست وزیران دفاع ناتو که روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبۀ این هفته در بروکسل، پایتخت بلجیم برگزار شود، موضع قطعی ناتو مشخص شود.
ذبیح‌الله مجاهد، از سخنگویان گروه طالبان گفته است نقض پیمان دوحه «بسیار خطرناک است.» به نظر می‌رسد برای طالبان زنگ خطر روشن شده و آنان پیش از این نیز هشدار داده بودند که در صورت نقض پیمان دوحه، عملیات‌شان علیه نیروهای خارجی را از سر خواهند گرفت. اما نامۀ ملا برادر نشان می‌دهد که توسل مجدد به جنگ در برابر نیروهای آمریکایی چندان گزینۀ آسانی نخواهد بود.
طالبان تصور می‌کردند با خروج نیروهای خارجی از افغانستان آنان قادر خواهند شد تا نظام مورد نظرشان را در کشور مستقر کنند. اکنون تغییر در رفتار آمریکا و تعریف سیاست صلح بر اساس شرایط آمریکا و متحدان غربی‌اش این رؤیا را با مخاطره مواجه کرده است. در زمان حکومت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، طالبان رسیدن به کابل و غصب قدرت را قطعی می‌پنداشتند و برای همین آنان به صورت گسترده تشکیل نظام اسلامی را تبیلغ می‌کردند.
نگرانی و آشفته‌گی در میان نخبه‌گان طالبان و جنگ‌جویان خستۀ این گروه رخنه کرده است. عقب‌کشیدن نیروهای آمریکایی از جنگ افغانستان پس از امضای توافق‌نامۀ دوحه، این امکان را به طالبان داد که مناطق بیشتر را تصرف کنند و شاهراه‌های عمومی را در کنترول بگیرند. آزادی ۵ هزار زندانی مشمول ۴ صد زندانی خطرناک که در آن فرماندهان و افراد برجستۀ این گروه شامل بودند، به طالبان اعتماد به نفس زیادی داده بود.
برگشت نیروهای آمریکا و متحدانش در میدان جنگ و پرواز جنگنده‌های پیش‌رفته در آسمان قلمرو طالبان، جنگ‌جویان این گروه را مجبور خواهد کرد که دوباره به مغاره‌ها بخزند. شاید طالبان بار دیگر موفق شوند، جنگ را مجدداً از سر بگیرند و برای این هدف آماده‌گی هم وجود دارد، اما در این جنگ عنصر یأس چیره خواهد بود. به کارانداختن جنگ‌جویانی که تصور می‌کردند روزگار پیروزی فرا رسیده با دشواری‌هایی به همراه خواهد بود.
به محض این‌که حکومت جو بایدن در آمریکا قدرت را به دست گرفت، طالبان امکان تغییر در سیاست آمریکا را درک کردند و به میز مذاکره با نماینده‌گان حکومت افغانستان حاضر نشدند. پیش از آن آنان حتی برای پیروزی دونالد ترامپ دعاخوانی کردند که نتیجه‌یی در پی نداشت. مذاکرات صلح با آمریکا هرچند در آغاز به سود گروه طالبان انجامید، اما زیان بزرگش این بود که تمام رازورمز این گروه و روابط‌ش با کشورهای حامی آنان آشکار شد و به این ترتیب روند دریافت حمایت‌های مالی و تسلیحاتی در آینده با دشواری‌های جدی مواجه خواهد بود.
بنابر این منطقی است که طالبان در رفتار خود نرمش نشان دهند. نرمش در نامۀ ملا برادر نشان می‌دهد که حلقاتی در درون تحریک طالبان، برخلاف جناح رادیکال این گروه تمایل به سازش با ایالات متحدۀ آمریکا دارند. این امر نیز امکان دو دسته‌گی را در درون تحریک تقویت خواهد کرد. به هر صورت بیش از این، شرایط برای طالبان بر وفق مراد نخواهد بود.
