از سوم می، روز جهانی آزادی مطبوعات، امروز در نشستی در دفتر یوناما در کابل با حضور نمایندهگان سازمان ملل متحد و اعضای جامعۀ رسانهیی افغانستان بزرگداشت شد. مته نودسن، معاون نمایندۀ ویژۀ دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان، در این نشست میگوید که تضمین آزادی بیان غیرقابل مذاکره است.
بانو نودسن میافزاید: «تضمین آزادی بیان غیرقابل مذاکره است. نمیتوان از آن بهعنوان ابزار چانهزنی استفاده کرد.» او میگوید که با رویکارآمدن امارت اسلامی، دستاوردهای دهههای گذشته که با سختی بهدست آمده بود، از بین رفت. او میافزاید: «وقایع آگست ۲۰۲۱، دستاوردهای دهههای گذشته را که با سختی بهدست آمده بود، از بین برده است.»
معاون نمایندۀ ویژۀ دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان، میگوید که مقامهای امارت اسلامی باید در پیوند به موضوع رسیدهگی به خبرنگاران تلاشهایشان را بیشتر کنند و در راستای دستاوردهای گذشته اقدامات ضروری را رویدست گیرند.
سلاموطندار فارسی را در توییتر دنبال کنید
او در ادامه میافزاید جامعۀ رسانهیی افغانستان که تا یک سال گذشته بهعنوان یکی از بزرگترین موفقیتهای دو دهۀ اخیر کشور بهشمار میرفت، اکنون برای بقای خود مبارزه میکند. مته نودسن تأکید میکند که یوناما قاطعانه در کنار رسانههای آزاد و مستقل در افغانستان میایستد.
معاون نمایندۀ ویژۀ دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان در بخشی از سخنانش میگوید که رسانههای آزاد مورد حمله قرار گرفته، خبرگزاریها تعطیل شده، خبرنگاران کارشان را از دست داده، شماری از خبرنگاران کشور را ترک کرده، اما بسیاری از خبرنگاران باقی مانده و با آیندۀ نامعلومی روبهرو اند.
این در حالیست که براساس اطلاعات سازمان گزارشگران بیمرز، از ۱۵ آگست ۲۰۲۱ به اینسو ۴۰ درصد رسانههای افغانستان متوقف و ۸۰ درصد خبرنگاران زن وظیفههایشان را از دست دادهاند.
معاون نمایندۀ ویژۀ دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان گزارشها دربارۀ بازداشتهای خودسرانه و رفتارهای «غیرانسانی» را «وحشتناک» میخواند و میگوید که خبرنگاران زن، از همه بیشتر بار سنگینی را بردوش میکشند.
در همین حال، ریچارد بنت، گزارشگر ویژۀ سازمان ملل متحد برای بررسی وضعیت حقوق بشر در افغانستان، نیز در این نشست از محدودیتهای روزافزون فراراه خبرنگاران و رسانههای افغانستان ابراز نگرانی میکند و از مقامهای امارت اسلامی میخواهد که رسانههای آزاد، کثرتگرا و مستقل را به رسمیت بشناسند و به آنها احترام بگذارند.
آقای بنت همچنان از مقامهای امارت اسلامی میخواهد که در مطابقت با تعهدات افغانستان به اسناد بینالمللی حقوق بشر عمل کنند و از آزادی عقیده و بیان با برابری میان زنان و مردان طوری که در اعلامیۀ جهانی حقوق بشر و میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی که افغانستان عضویت آن را دارد، تصریح شده است، حفاظت و آن را ترویج کنند.
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
با این حال، اعضای جامعۀ رسانهیی افغانستان و نهادهای پشتیبان رسانهها از امارت اسلامی میخواهند که با ایجاد مرجع قانونی مشخص و تدوین قانون مدون جلو فشار بر فعالیت رسانهها از سوی آدرسهای دیگر را بگیرد.
خپلواک صافی، به نمایندهگی از اعضای جامعۀ رسانهیی افغانستان، در این نشست میگوید که امارت اسلامی باید برای رفع چالشهای رسانهها و خبرنگاران یک کمیسیون مستقل و با صلاحیت ایجاد کند که نهتنها از کار رسانهیی نظارت کند؛ بل به شکایتهای رسانهها از مقامها نیز رسیدهگی کند.
او تأکید میکند که حکومت باید تکلیف رسانههای آزاد را روشن کند. به گفتۀ آقای صافی، ادامۀ فشار از سوی حکومت برای تغییر محتوای نشراتی رسانهها، مشکلساز است و سبب توقف فعالیت رسانهها میشود.