حیض، پریود یا همان قاعدگی، به جاری‌شدن خون به گونه‌ی ماهوار از پوشش داخلی رحم زنان جوان گفته می‌شود که در افغانستان به «تابو» می‌ماند و صحبت در باره‌ی آن «ننگ» پنداشته می‌شود.
شماری از زنان در بادغیس، ولایتی در شمال‌غربی افغانستان که بیشتر باشندگان آن به گونه‌ی روستایی زندگی میکنند، به سلام‌وطندار می‌گویند که به دلیل آگاهی‌نداشتن از بهداشت در هنگام قاعدگی، با مشکلات صحی روبه‌رو شده اند و آگاهی‌نداشتن شان از بهداشت در پریود، آنان را به بیماری‌های مختلف زنانه مبتلا کرده است.
صابره، زنی که برای درمان بیماری‌اش نزد یکی از پزشکان نسایی_ولادی به شهر قلعه‌ی نو، مرکز بادغیس مراجعه کرده است، می‌گوید که کمردرد، درد ناحیه‌ی تناسلی، درد مثانه، درد شکم و حالا هم بندش قاعدگی، او را راهی پزشک کرده است.
صابره، می‌افزاید که پس از مراجعه نزد پزشک، حالا می‌داند که ننگ‌پنداشتن قاعدگی و آگاهی‌نداشتن از بهداشت در قاعدگی، سبب این بیماری‌اش شده است. «من نمی‌فهمیدم که چه کار کنم؛ از تکه‌های نم‌دار استفاده می‌کردم؛ شرم بود و من خجالت می‌کشیدم که تکه‌های خود را به آفتاب بیندازم از ترس این که مردها می‌بینند و در دوران زچگی هم به ما تکه‌ی پاک و نوار و این چیزها نبود که استفاده کنیم یا اگر بود هم ما نمی‌فهمیدیم.»
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
آذر، یکی دیگر از زنانی است که برای درمان به شهر قلعه‌ی نو، نزد یکی از پزشکان نسایی_ولادی آمده است. ۱۰ سال از ازدواج آذر می‌گذرد؛ اما تا کنون صاحب فرزند نشده است.
این زن، می‌گوید که دلیل فرزنددارنشدنش را پزشک موجودیت «کیست تخمدان» تشخیص داده که یکی از عامل‌های تشکیل کیست، رعایت‌نکردن بهداشت است. آذر می‌افزاید: «من از تکه استفاده می‌کنم؛ ولی حالا که درد دارم، نمی‌دانم چه کنم؟ تکه‌ها بیشتر پلاستیکی است و تنها با آب می‌شویم.»
در همین حال، شماری از دختران در مرکز بادغیس که آگاهی نسبی در باره‌ی بهداشت در هنگام پریود دارند، می‌گویند که بیشتر دختران در این ولایت به دلیل آگاهی‌نداشتن از بهداشت حتا زندگی شان را با خطر روبه‌رو میکنند.
نازگل ابراهیم‌زاده، دختری در بادغیس، به سلام‌وطندار می‌گوید: «یکی از نزدیکانم از تکه در دوران عادت ماهوار خود استفاده می‌کند و وقتی پرسیدم که چرا از نوار بهداشتی استفاده نمی‌کنی، گفت نوار بهداشتی از خارج می‌آید و ممکن مواد داشته باشد که در آینده خطرناک باشد.»
هم‌چنان، لطیفه شریفی، یک دیگر از این دختران، می‌گوید که نهادهای صحی به ویژه وزارت صحت عامه برای آگاهی‌دهی مردم به ویژه زنان، در این خصوص مسئول است.
او می‌افزاید: «تمام دخترخانم‌ها و خانم‌ها باید نکات بهداشتی لازم را در دوران قاعدگی و هم‌چنان دوران زچگی یا چهل روز بعد از ولادت که دوران نفاس خانم‌ها هم گفته می‌شود، به شکل درست در نظر بگیرند.»
با این حال، قابله‌ها بر اهمیت آگاهی زنان از بهداشت در هنگام پریود تأکید میکنند و می‌گویند که در میان مردم باورهای نادرست وجود دارد که برخلاف اصول بهداشتی در جریان پریود است.
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
به گفته‌ی آنان، حمام‌نکردن، استفاده‌نکردن از نوار بهداشتی و بی‌توجهی به تغذیه‌ی سالم و بهداشت در خوراک در جریان قاعدگی، از عامل‌های دخیل در ایجاد بیماری‌های زنانه است.
لایقه آرمانی، قابله در بادغیس، می‌گوید: «اگر زنان از تکه استفاده میکنند، باید آن را پاک شسته و اتو کنند و آفتاب بدهند تا میکروب‌های آن‌ها کشته شود و به داخل رحم منتقل نشود و در قسمت بهداشت خیلی متوجه باشند. در دوران قاعدگی به خانم‌ها توصیه می‌شود که لباس‌های زیر نخی یا پنبه‌ای استفاده کنند.»
عبیده سلیمانی، دیگر قابله در بادغیس، نیز می‌گوید: «اگر نکات بهداشتی در این دوره‌ها در نظر گرفته نشود، خون بیرون‌شده دوباره وارد رحم و لخته می‌شود که سبب عقیم‌شدن می‌شود.»
بر بنیاد آمار سازمان ملل متحد، ۵۰ درصد از دختران در افغانستان قاعدگی را برای نخستین بار در حالی تجربه میکنند که در باره‌ی آن آگاهی ندارند. ۷۰ درصد این دختران بنابر باورهای شان در دوران قاعدگی حمام نمی‌‌کنند و ۱۲ درصد شان به لوازم بهداشتی دست‌رسی ندارند.
