کابل شهری‌ده پرتو کتاب‌خانه‌سی بوگون (چهارشنبه، ۲۸-سرطان)، توی مراسم‌لری نینگ خره‌جتینی کمه‌یتیریش اوچون «توی‌لرده یوقاری خره‌جت‌لر عاقبتلری و عامل‌لری نی تیکشیریش و تورموش گه چیقریش نینگ ییچیم یول‌لری نی ارایه قیلیش» عنوانیده بیر ییغین یولگه قویگن.
مذکور ییغین گه شرکت قیلگن بیلیم یورت اوقیتووچیلری و دین عالم‌لریدن قطاری نینگ ایتیشلریچه، توی‌لرده یوقاری صرف-خره‌جت، قیزلر گه عایله‌وی زوره‌وانلیک‌لر و اوی‌دن قاچیش‌لر گه سبب بوله‌دی.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
بیلیم یورت اوقیتووچیسی محمد‌باقر حسینی نینگ ایتیشیچه: «عایله‌لر و برچه ییگیت‌لردن توی‌‌ده یوقاری خره‌جت نینگ صرف‌لنیشی اورنیده، مذکور خره‌جت نینگ اساسی ایش گه صرف‌لنیشی یخشی دیر. اوشبو خره‌جت نی تحصیل یا-ده ایش ایجاد قیلیش گه صرف قیلیشی ممکن.»
شونینگدیک دین عالم‌لردن حفیظ‌الله اکبری، توی قیلیش نی ییگیت‌لر آره‌سیده حیاتی بیر مسئله عنوان قیلیب و شونینگدیک توی مراسم‌لریده یوقاری صرف-خره‌جت نی دینی تعلیم‌لر گه ضد دیگن. او عایله‌لردن توی مراسم‌لریده کوپ مصرف قیلمه‌یشلری نی ایسته‌گن. «تورموش گه چقیریش اسلام مکتبی‌ده جوده‌یم اونملی و حیاتی بیر مسئله دیر، توی‌لرده یوقاری خره‌جت و هییت‌لی آلیب باریش، دینی تعلیم‌لر گه قرشی دیر.»
شونده‌ی بیرحالده، یاش قیزلردن قطاری، عایله‌لر آرقه‌لی توی مراسم‌لریده یوقاری صرف-خره‌جت نی، تورموش گه چقیریش خصوصیده‌گی اصلی قیین‌چیلیک عنوان قیلگنلر.
بیر ییل‌دن بیری توی مراسمی نی کوتیب تورگن شازیه نینگ ایتیشیچه، اقتصادی قیین‌چیلیک، یوقاری خره‌جت و قرین‌داشلر آره‌سیده رقابت‌لر، یاش ییگیت‌لر و قیزلردن کوپ قطاری نینگ توی مراسمی نی ییتی خوان رستم‌دن اوتیش کبی قیلگن. «قیزی بولگن عایله‌لردن کییاو‌لری گه کوپ خره‌جت قویمه‌یشلری نی ایسته‌یمیز. چونکه صرف-خره‌جت یوقاری دیر و بو قدر خره‌جت گه هیچ کیم نی امکانیتی یوق. قیز و ییگیت نینگ خوش حیات کیچیریشی اوچون همکارلیک بولیشی کیره‌ک.»
بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!
شونده‌ی بیرحالده، یاش قیزلردن باشقه بیری نذیره حسینی، توی‌لرده ناتوغری رسم و رواج‌لر‌دن اوزاق بولیب، یوقاری مصرف‌دن توسیق بولیش‌لری نی ایسته‌گن. «اهالی‌دن کوپ قطاری قشاق‌لیک چیزیغی آستیده بولگنی بیرحالده، آز مصرف قیلیش‌لری کیره‌ک و بو ایش ایکی تامان نینگ فایده‌سی گه دیر.»
ایتیش کیره‌ک که، توی مراسم‌لریده یوقاری مصرف‌لر و کیلینگ عایله‌لری نینگ ییگیت عایله‌لری گه آغیر ایسته‌کلر، ییگیت‌لردن کوپ قطاری نینگ توی قیله آلمه‌‌سلیکلری گه سبب بولگن. باشقه بیر تامان‌دن یاش ییگیت‌لردن کوپ قطاری توی خره‌جتلری نی تامین‌لش اوچون، منطقه و قوشنی مملکت‌لر گه مهاجرت قیلیش گه مجبور بوله‌دیلر.
توی خره‌جتی یوقاریلیگی و اونینگ تامین‌لنیشی خصوصیده عایله‌لر نینگ کوچسیزلیگی، نیچه ییل‌دن بویان تورلی‌خیل ولایت‌لرده یاردم بیرووچی نهاد‌لردن قطاری نینگ توپلم شکلده توی مراسم‌لر نی یولگه قوییش‌لری گه سبب بولگن.