دنیا بویلب جمعیت رقمی کونسه‌یین آشیشی، آزیق-آوقت اوچون بولگن احتیاج‌لرنی کوپه‌یتیرماقده و حکومت‌لر اوشبو شرایط‌گه ماس ییگولیک منبع‌لرینی تاپیش آرتیده دیر. افغانستان هم ییل بویلب کوپه‌ییب یاتگن جمعیتی اوچون ییگولیک منبع‌لری و بو منبع‌لرنی رواجلنتیریشیگه محتاج دیر. بو خصوصده ایکینچیلیک بولیمی اونملی منبع‌لردن بیری تانیله‌دی.
افغانستان ده‌گی دهقانلر کوپراق سنتی و قدیمی اصول‌لر بیلن ایکینچیلیک قیلیب و ایکینزارلریده تولید نینگ کینگه‌‌یشی خصوصیده ستندرد اصوللرنی اونچه‌لیک بیلمه‌یدیلر. شونده‌ی بیرحالده، اوشبو دهقانلر برابریده‌گی قیین‌چیلیکلر ایکینچیلیک محصوللر جمله‌دن غله‌لر گه تاثیر قوییب و حاصلات نینگ کمه‌یشی گه سبب بولگن. یاوای اوتلر ایکینچیلر اوچون اساسی قیین‌چیلیکلردن بیری بولیب و بو اوت ایسه پروان ده‌گی دهقانلر نی خواطرلنتیرگن.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
۵۰ جریب ییری نی ایکینچیلیک اوچون اختصاص بیریگن پروان ولایتی سیاه‌گرد تومنی نینگ «قمچاق» قیشلاغی یشاوچیسی بولمیش ۵۰ یاشر مبشر، ایکی موسوم‌ده بوغدای، جواری و ارپه ایکه‌دی. او ایکینزارلریده یاوای اوتلر چیقیشیدن خواطر بیلدیریب ایتیشیچه، اوشبو اوتلر سبب ایکینزارلیر گه زیان ییتیشه‌دی.
اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «بوغدای ایکه‌میز؛ اونینگ آره‌سیده ۲۰ رقم اوت چیقه‌دی؛ لاشک، جودر و پم‌برگ دیه‌دیلر. بیران کیشی گه اولر نی ییغیب آل دیه‌میز.»
باشقه بیر تاماندن، هر ییلی ۱۶ جریب ییری گه غله ایکه‌دیگن ۴۵ یاشر علی‌اکبر نینگ ایتیشیچه، یاوای اوتلر نی اورته‌دن کیتکزیش اوچون ایکینچیلر نینگ معلومات میزانی کوپه‌یگنی و حکومت آرقه‌لی اصلاح بولگن اوروغ ترقه‌تیلگنی بیرحالده، یاوای اوتلر نینگ چیقمه‌سلیگی ممکن.
شونده‌ی بیرحالده، پروان بیلیم یورتی ایکینچیلیک فاکولته‌سی استادی عبدالعلیم عثمانی نینگ ایتیشیچه، یاوای اوتلر مملکت بویلب ایکینچیلر نینگ قیین‌چیلیگی دیر و اونینگ اورته‌دن کیتیشی اوچون، حکومت و مسئول نهادلر ایکینچیلر نینگ بیلیم سطحی نی کوپه‌یتیریش، اصلاح بولگن اوروغ‌لر نینگ ترقه‌تیش و اولر گه ستندرد سووغاریش اصوللری نینگ تعلیم بیریشلری کیره‌ک.
عین حالده، پروان ایکینچیلیک ریاستی نینگ ایکینچیلیک ایشلری بوییچه آمری نیازمند تایب، اوشبو ولایت‌ده ایکینزار گه یاوای اوتلر نینگ چیقیشی نی قبول قیلیب ایتیشیچه، مذکور اوتلر کوپراق تاغلر و تیپه‌لردن دریالر سووی آرقه‌لی ایکینچیلیک ییرگه انتقال تاپه‌دی. اونینگ اورغولشیچه، یاوای اوتلر نینگ چیقمه‌سلیگی اوچون اوشبو ریاست فنی ایشلاوچیلری آرقه‌لی ایکینچیلر گه معلومات بیریلگن. نیازی بو اوتلر نینگ سانی نی یوزلب تور تخمین قیلگن.
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
پروان ایکینچیلیک ریاستی نینگ ایکینچیلیک ایشلری بوییچه آمری گه کوره: «سووغاریش کانال‌لر، تاغلر و تیپه‌لردن ایکینچیلیک ییرگه انتقال تاپه‌دی. یوزلب تور اوت بار. ایکینچیلیک ریاست نینگ فنی و مسلکی ایشلاوچیلری تامانیدن دهقانلر گه عملی و نظری شکلده فنی مصلحتلر بیریلگن.»
یاوای اوتلر غله‌لر ایچیده اوز باشیمچه‌لیک شکلده چیقه‌دیگن اوتلر دیر که دهقانلر گه کوره، اوشبو اوتلر محصوللر گه زیان ییتیشتیریب و ایکینچیلیک محصوللر کیفیتی گه هم سلبی تاثیر قویه‌دی.
گرچند ایکینزار حاصلاتی کمه‌یشی خصوصیده یاوای اوتلر نینگ ییتیشتیرگن زیانلریدن دقیق معلومات یوق؛ بیراق دهقانلر ایکینزارلریده اونینگ ییتیشتیریلیشی‌دن جدی بیر شکلده خواطرلنگنلر.
ایکینچیلیک بوییچه ایش بیلرمانلری نینگ اورغولشیچه، حکومت ییگولیک منبع‌لر نینگ کوپه‌یشی نی ایسته‌‌گنی بیرحالده، ایکینچیلیک بولیمی‌ده‌گی توسیق‌لیکلر اورته‌دن کیتیشی جمله‌دن یاوای اوتلر نینگ کنترول بولیشی خصوصیده آدیم کوتاریب و دهقانلر گه معلومات بیریب و اولر گه ییترلی آسایشته‌لیکلر یره‌تیلیشی کیره ک.
