بلخ ولایتی شولگره تومنیده جایلشگن تورلی قیشلاقلر یشاوچیلریدن قطارینینگ سلاموطندارگه ایتیشلریچه، قوروقچیلیک دوامی و زلزله طفیلی ییتیشگن زیانلر حیات کیچیریشنی اولرگه قیینلشتیرگن. مذکور یشاوچیلرگه کوره، سوو تنقیصلیگی و اویلری ویران بولگنی، اولرنی ایکی بحران بیلن روپهره قیلگن.
شولگره تومنی «جرترابی» قیشلاغی یشاوچیلریدن غلام حیدری، سوو منبعلرینینگ جدی شکلده کمهیگنیدن خواطر بیلدیریب و ایتیشیچه، ایکیش امکانی بولمهی و ایکینچیلیک محصوللری کمهیگن. «اوتگن ییللرده وضعیت یخشی ایدی، سوو بار ایدی و دهقانچیلیک قیلهر ایدیک. حاضر نیچه ییلدن بیری قوروقچیلیک بولگن و ایکیش امکانی یوق. دیمه و للمی ییرلر یامغیر یوقلیگی سبب، یخشی حاصل بیرمهیدی و شونچه محصول آلهمیز که فقط اوز صرف-خرهجتلریمیزنی تولدیره آلسهک.» اونگه کوره، اهالی ایچیملیک سوو تامینلش اوچون ایشک بیلن یریم یا-ده بیر ساعت یول یوریشگه مجبور دیر.
شونینگدیک بو تومن «جلوزی» قیشلاغی یشاوچیلریدن مولاداد، یوز بیرگن سونگی زلزله نتیجهسیده اویینینگ خراب بولگنینی بیان قیلیب و ایتیشیچه، ۱۰-۱۲ مینگ افغانی یاردم قولگه کیلتیرگن، بیراق بو مقدار یاردم اویینینگ قیته قوریلیشی و قیش موسومی نیازلری حلی اوچون ییترلی ایمس. اونینگ کوپهیتیریشیچه: «اوییمیز بوزیلدی. بالهلریمیز قورقدی. شونینگدیک زلزلهده نیچه باش چاروهمیز تلف بولدی. مهندسلر کیلیب اویلرنی کوردی، لیکن حاضرگچه ییترلی شکلده یاردم بولمهگن. ایچیملیک سوویمیز بولمهگنی بیرحالده، اوینینگ قیته قوریلیشی اوچون اصلا سوویمیز یوق.»
بلخ ولایتی شولگره تومنینینگ قیشلاقلر بوییچه مدیری محمدصابرگه کوره، قریب اوچ هفته آلدین یوز بیرگن زلزله، بو تومن یشاوچیلریگه جدی زیان ییتیشگن. «سونگی زلزلهده شولگره تومنیده قریب ۵۰ اوی زیان کوریب و ۴۰۰ دن آرتیق عایله جدی شکلده جبرلنگن. بو واقعه نتیجهسیده، ایکی کیشی قربان بولیب و ۴۳ کیشی یرهلنگن. اویلرنینگ بوزیلیشیگه غلاوه، اهالی چاروهلرینینگ آذوقهسی هم توپراق آستیده قالگن دیر.»
شونینگدیک جناب صابر، قوروقچیلیکنی هم جدی بیر انقراض دیب و ایتیشیچه: «قوروقچیلیکنینگ جدی تاثیرلری بولگن. یاغینگرچیلیک یوق و زراعت اورتهدن کیتگن. اهالیدن قریب ۵۰ فایزی للمی ایکهدی و یامغیر یوقلیگی اولرنی بویوک اقتصادی قیینچیلیکلر بیلن روپهره قیلگن.»
شوندهی بیرحالده، شولگره تومنی اورینباسری عینالدین فاروقی، قوروقچیلیک عاقبتلری و ایچیملیک سوو کملیگینی تصدیقلب و ایتیشیچه، اولر تیگیشلی ادارهلر هماهنگلیگیده قیشلاقلرگه سوو ییتیشیش جریانی دوام قیلیشی توغریسیده سعیوحرکت قیلماقدهلر. اونینگ کوپهیتیریشیچه، شورچه، ارلات، دالان، بزبای و سین شامل قریب ۳۰ قیشلاق، جدی شکلده ایچیملیک سووگه نیازی بار. «بیر قطار قیشلاقلر یشاوچیلری سوو آلیب کیلیش اوچون ۵-۶ ساعت یول یوریب تومن مرکزیدن بارهدیلر. قیشلاقلرگه تورلی نهادلر آرقهلی نیچه سوو تانکری انتقال بیریلهدی، لیکن نیازلر کوپلیگیگه توجه قیلیش بیلن ییترلی ایمس. قیشلاقلرنی رواجلنتیریش و قیته قوریش ریاستی همده حادثهلر ریاستی مسئوللری بیلن علاقهدهمیز و بو قیینچیلیک حلی اوچون سعیوحرکت قیلهمیز.»
دولتی نهادلر و یاردم بیرووچی نهادلرنینگ سعیوحرکتی بیلن، شولگره تومنی یشاوچیلریگه کوره، موجود نیازلرگه نسبت یاردملر جوده آز دیر. زلزله، اولرنینگ اوییلری و سرمایهلری و قوروقچیلیک ایسه زراعتنی اورتهدن کیتکزگن. قیش موسومی کیلیشی بیلن بو تومن یشاوچیلری، قیینچیلیکلریدن بیر قسمینی حل قیله آلیشلری مقصد، یاردم بیریلیشینی کوتیب تورگنلر.
