در حالیکه دولت آمریکا اعلام کرده که تا یازدهم سپتامبر سالجاری به گونۀ کامل افغانستان را ترک میکند، اما برخی از کارشناسان مسایل سیاسی به این باورند که آمریکا به حضور سیاسیاش در افغانستان ادامه خواهد داد؛ زیرا واشنگتن نمیخواهد تمامی منابعی که در افغانستان به مصرف رسیده، به دست نیروهای مخالف این کشور بیفتد.
این کارشناسان میگویند، آمریکا با خروج خود میخواهد، طالبان دیگر بهانهیی برای عدم اشتراک در نشست صلح را نداشته باشد.
جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا شب گذشته (چهارشنبه، بیستوپنجم حمل/فروردین) اعلام کرد که تمامی نیروهایش را تا یازدهم ماه سپتامبر سال جاری میلادی از افغانستان خارج میکند، در حالیکه بربنیاد توافقنامۀ دوحه، سربازان آمریکایی باید تا اول ماه می امسال از افغانستان بیرون میشدند.
اما شماری از کارشناسان مسایل سیاسی به این باورند که آمریکا فقط به حضور نظامیاش در افغانستان خاتمه میدهد نه حضور سیاسی.
بسمالله رنجبر، یکی از کارشناسان مسایل سیاسی میگوید که در وضعیت کنونی آمریکا به تمام نقاط افغانستان، از طریق هوا و زمین اشراف کامل دارد و دیگر نیازی به حضور نظامی در افغانستان نمیبیند؛ اما به خاطر تعقیب برنامههای ژئوپولیتیکاش علیه روسیه و چین افغانستان را ترک نمیکند.
آقای رنجبر میگوید، مسایلی که حکومت آمریکا در پیوند به خروج خود مطرح کرده امکان دارد به خاطر قناعت افکار عامه در داخل آمریکا و افکار طالبان، گفته شده و حضور آمریکا برای طالبان نیز به مسألۀ حیثیتی تبدیل شده است.
به باور آقای رنجبر، آمریکا با خروجش میخواهد طالبان دیگر بهانهیی برای عدم اشتراک در گفتوگوهای صلح را نداشته باشند.
این آگاه مسایل سیاسی میگوید: «باور من این است که آمریکاییها نیازی به حضور نظامی در افغانستان نمیبینند. مسایلی را که بایدن مطرح کرده به خاطر اقناع افکار عامه در آمریکاست و افغانستان به خلا قدرت مواجه نمیشود. آمریکا به خاطر مسایل ژئوپولیتیکشان با روسیه و چین افغانستان را ترک نخواهند کرد. حالا به خاطر اینکه مسألۀ حضور آمریکا برای طالبان حیثیتی شده میخواهند دیگر برای طالبان بهانهیی نماند.»
شمار دیگری از کارشناسان میگویند که خروج نیروهای خارجی از افغانستان، ماهیت گفتوگوهای صلح را تغییر میدهد.
طارق فرهادی، کارشناس مسایل سیاسی میگوید، یکی از شرایط طالبان برای اشتراک بر روی میز مذاکره، خروج کامل نیروهای آمریکایی بود و با خروج این نیروها، یکی از خواستهای مهم طالبان برآورده خواهد شد.
به گفتۀ آقای فرهادی، اکنون طالبان باید خواستشان را واضح مطرح کنند و اگر خواست دیگرشان استعفای حکومت آقای غنی باشد، امکان دارد در نتیجۀ فشارهای زیاد، حکومت غنی نیز استعفا دهد و طالبان دیگر هیچ بهانهیی برای گفتوگو با مردم افغانستان ندارند.
به باور آقای فرهادی، تا زمانیکه زعمای افغانستان و طالبان خواهان صلح واقعی نباشند و در این راستا قربانی ندهند، جنگ در افغانستان ادامه خواهد داشت.
طارق فرهادی میگوید: «این خروج ماهیت مذاکرات با طالبان را تغییر میدهد. طالبان نمیخواهند با حکومت آقای غنی نیز گفتوگو کنند و ممکن است حکومت آقای غنی بر اثر فشارها تا چند ماه آینده استعفا دهد و زمانیکه حکومت استعفا دهد، طالبان دیگر هیچ بهانهیی برای صلح نکردن با مردم افغانستان ندارند.»
به باور این کارشناسان، سیاستگران و زمامداران افغانستان باید با هم گفتوگو کنند تا راهحلی برای صلح دایمی در افغانستان پیدا شود؛ زیرا حمایت بینالمللی از کشور تا ابد یک امر غیرممکن است.
این کارشناسان میگویند، تمامی طرفها در افغانستان با هم باید سازگاری پیشه کنند تا وضعیت برای نسلهای بعدی بهتر شود.
