ادامه‌ی خشک‌سالی‌ها و تغییرات اقلیمی در افغانستان به ویژه غزنی، زندگی هزاران خانواده را زیر تأثیر قرار داده و آن‌ها را مجبور به ترک زادگاه‌های شان کرده است. با ادامه‌ی این روند، بسیاری از کشاورزان و دام‌داران به ناچار روستاهای خود را ترک و به شهر غزنی مهاجرت کرده اند؛ جایی که به جای کشاورزی و دام‌داری، به کسب‌وکارهای دیگر مشغول شده اند.
نوید، یکی از باشندگان روستای «جرمتو»ی غزنی است که به دلیل خشک‌سالی‌های شدید و نبود آب کافی در زادگاهش، به مرکز شهر غزنی مهاجرت کرده است و اکنون در یک دکان خوراکه‌فروشی کار می‌کند. او می‌گوید: «در ولسوالی ما هیچ آب نمانده؛ در هر قریه سه-چهار خانه مانده؛ مردم به خاطر نبود آب، به داخل شهر کوچ کرده اند. خودم هم دهقان‌کار بودم، حالا مصروف دکان‌داری هستم. اگر مشکل آب مردم حل شود، مردم دوباره به کشت و کار خود برمی‌گردند.»
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
عزیزالله، دیگر باشنده‌ی غزنی است که پیش از این در ولسوالی قره‌باغ این ولایت دام‌داری و کشاورزی داشته؛ اما به دلیل خشک‌سالی‌های شدید سال گذشته به مرکز شهر غزنی مهاجرت کرده است. او در گفت‌وگو با سلام‌وطندار می‌گوید: «ما در منطقه، زمین و باغ زیاد داریم؛ اما آب نیست. ما مجبور شدیم که به شهر بیاییم، کاریزها خشک شده، مردم که برمه هم زده اند، هر سال آب کم‌تر می‌شود. ما پارسال به شهر غزنی آمدیم؛ در منطقه آب نیست؛ مردم از مجبوری آن جا مانده اند. خشک‌سالی خیلی زیاد است.»
با این حال، صالح‌محمد غزنوی، کارشناس امور کشاورزی در غزنی، در خصوص چه‌گونگی مقابله با خشک‌سالی‌ها و تغییرات اقلیمی، پیش‌گیری از مصرف بی‌رویه‌ی آب، جاگزینی سیستم‌های عصری آبیاری و ایجاد بندهای آب‌گیر را پیشنهاد می‌کند. «از این که به دلیل خشک‌سالی‌ها و کوچ‌کردن اجباری، مردم از قریه‌ها به شهر نیایند، باید صرفه‌جویی در آب شود و باید که همین سیستم‌های قطره‌ای رواج شود و در اطراف چکدم‌ها/بندهای آب‌گیر احداث شود. واترپمپ‌هایی که بی‌حد زده می‌شود، باید جلو چاه‌های عمیق گرفته شود. کم‌تر چاه عمیق باشد و کل زمین‌ها را می‌توانند در سیستم قطره‌ای آبیاری کنند. اگر این کارها شود، هیچ کسی مهاجر نمی‌شود.»
در همین حال، مسئولان در ریاست زراعت، آبیاری و مالداری غزنی، تأکید می‌کنند که خشک‌سالی‌ها و تغییرات اقلیمی تأثیرهای منفی بر بخش‌های کشاورزی و دام‌داری در این ولایت گذاشته و منجر به بی‌جاشدن خانواده‌ها نیز شده است.
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
محمدزکریا هوتک، یک تن از مسئولان در ریاست زراعت غزنی، به سلام‌وطندار می‌گوید: «کشاورزان، باغ‌داران و مال‌داران ما از ساحات مختلف به نسبت عدم موجودیت آب‌های کافی از ساحات شان به سایر مناطق و مرکز غزنی بی‌جا شده اند. کشاورزان و مال‌داران ما از ولسوالی‌هایی مثل ناوه، آب‌بند، گیرو، جاغوری، مالستان، ناور و زنه‌خان، با بیش‌ترین خسارت ناشی از خشک‌سالی‌های اخیر مواجه شده اند. گفته می‌توانیم که هر دو قشر هم مال‌داران و هم کشاورزان ما متضرر شده اند؛ چه به دلیل نبود علوفه‌ی کافی برای مواشی و چه آب کافی برای آبیاری مزارع شان.»
این در حالی است که خشک‌سالی‌ها و تغییرات اقلیمی نه تنها زندگی باشندگان غزنی، بل دیگر نقاط افغانستان را تهدید می‌کند. مقابله با این چالش‌ها نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، صرفه‌جویی در منابع آبی و تغییر روش‌های کشاورزی و دام‌داری است. در صورتی که اقدام‌های مؤثر و فوری برای مدیریت منابع آبی و مقابله با خشک‌سالی‌ها صورت نگیرد، گواه افزایش مهاجرت‌ها و بحران‌های انسانی در آینده خواهیم بود.
