شماری از شهروندان افغانستان که پس از فروپاشی جمهوری به گونه‌ی غیرقانونی راهی کشورهای همسایه و منطقه شده اند، یافتن لقمه‌نانی را تنها دلیل پیش‌گرفتن راه مهاجرت عنوان می‌کنند.
قدیراحمد که چند باری از راه‌های غیرقانونی به ایران و ترکیه سفر کرده است، می‌گوید که دشواری‌های این مسیر، هنوز مانند کابوسی در برابر چشمانش قرار دارد.
سلام‌وطندار فارسی را در تویتر دنبال کنید
او می‌افزاید: «راه قاچاق ایران هم خطر جانی دارد و هم خطر مالی، خطر هر چیز است. دزدان موبایل و پولم را در راه از من گرفتند، یک هفته در راه بودیم و شب‌ها در کوه می‌خوابیدیم. از دشت و جنگل می‌رفتیم و دو شبانه‌روز را پیاده رفتیم.»
همین گونه، عزیر مسکین‌یار، کارمند اداری حکومت پیشین که پنج ماه پیش برای یافتن کار راه ترکیه را در پیش گرفته بود، می‌گوید که سخت‌ترین روزهای زندگی‌اش را در این سفر تجربه کرده است. به گفته‌ی او، چند ماهی را در محل نگه‌داری شهروندان خارجی در ترکیه نیز در بند بوده است.
عزیر می‌افزاید: «دو هفته در راه ترکیه بودیم، شرایط خراب و هوا سرد بود. پلیس ترکیه ما را گیر و بی‌اندازه لت‌وکوب کرد. همه چیز را از ما گرفتند؛ بوت‌های ما را از پای ما بیرون کشیدند، تنها یک پتلون در جان ما ماند و ما را دوباره به ایران فرستادند. دو ساعت با پای لچ/لخت روی برف راه رفتیم. خیلی خاطرات بد از مسیر ترکیه دارم. سرانجام بعد از پنج بار کوشش به ترکیه رسیدم.»
در همین حال، فعالان حقوق بشری، افزایش سفرهای غیرقانونی شهروندان را نامساعدبودن وضعیت داخلی در افغانستان عنوان می‌کنند.
آصفه استانکزی، فعال حقوق بشر، می‌گوید: «وضعیت مهاجران نگران‌کننده است. مردم حاضر اند تحت هر شرایط از افغانستان خارج شوند و این نشان‌گر نامساعدبودن شرایط داخلی در افغانستان است که روزبه‌روز افزایش می‌یابد. کسانی که مهاجرت می‌کنند، ممکن با انواع گروگان‌گیری، تجاوزها و حتا مرگ از سوی قاچاقچیان روبه‌رو شوند.»
با این حال، عبدالمطلب حقانی، سخن‌گوی وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان، می‌گوید که تبلیغات منفی از وضعیت کنونی افغانستان توسط کشورهای مغرض، عامل اصلی مهاجرت‌های غیرقانونی است.
سلام‌وطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
او می‌افزاید: «در کل ما تقریباً هفت میلیون مهاجر افغان داریم که بیشتر شان در کشورهای همسایه ساکن اند. حدود سه میلیون افغان در پاکستان و تا سه میلیون دیگر در ایران اند و تقریباً یک میلیون مهاجر افغان دیگر در کشورهای دیگر اند.»
این در حالی است که دولت بلغارستان جمعه، ۲۸ دلو، از جان‌باختن ۱۸ مهاجر که بیشتر شان شهروندان افغانستان بوده، در نزدیکی پایتخت این کشور که در کامیونی جابه‌جا شده بودند، خبر داده است.
