گزارشهایی که اخیراً در رسانهها پخش شده، حاکی از آن است که از خاک افغانستان بر شهر ترمز اوزبیکستان حملههای موشکی انجام شده است.
با آنکه مقامهای اوزبیکستان و امارت اسلامی این گزارشها را رد کردند، اما گفته میشود هواپیماهای اوزبیکستان در واکنش به این حملهها، در بندر حیرتان شهر مزارشریف گشتزنی کردهاند.
از سویی هم، ادعاهایی مبنی بر دیدهشدن هواپیماهای بیسرنشین در ولایتهای پنجشیر و بلخ نیز وجود دارد. در عین حال، چند روز پیش نظامیان پاکستانی بر مناطقی در ولایتهای جنوب کشور نیز حملههای هوایی کردند.
سلاموطندار فارسی را در توییتر دنبال کنید
شماری از مسئولان نظامی پیشین به شرط فاشنشدن هویتشان، از این حملهها بر خاک افغانستان ابراز نگرانی میکنند و میگویند که هماکنون اختیار حفظ حریم هوایی کشور در دست مسئولان کنونی حکومت نیست. آنان میگویند به همین دلیل هواپیماهای بیسرنشین و انواع دیگر هواپیماها در حریم هوایی افغانستان دیده میشوند.
به گفتۀ این مسئولان، امارت اسلامی باید هرچه زودتر اعتماد جامعۀ جهانی را بهدست بیاورد تا در کنار حل دیگر مشکلات، اختیار حریم هوایی نیز به افغانستان برگردد.
در همین حال، وهاب وردک، از فرماندهان پیشین نیروهای دفاعی کشور، در این باره به سلاموطندار میگوید که افغانستان از گذشتههای دور سیستم دفاع هوایی داشت که در سال ۱۳۵۷ این سیستم مدرن و توسعهیافته شده بود.
به گفتۀ او، این سیستم دفاعی از میدانهای هوایی بگرام، کندهار، شیندند و مزارشریف اداره میشد و مکان سوق و ادارۀ آن، میدانهوایی خواجهرواش کابل بود.
آقای وردک میافزاید این سیستم متشکل از رادار، هواپیماهای جیت، موشک و دافع هوایی تا سال ۱۳۷۱ فعال بود، اما وقتی آمریکاییها به افغانستان آمدند، این سیستم تضعیف شد.
او تصریح میکند: «بدبختانه آمریکاییها تمام سیستم دفاع هوایی را از بین بردند و سیستم جدیدی نیز نساختند. حالا تمام کشورها از جمله پاکستان میتوانند از این خلا استفاده کنند. زیرا ما سیستم هوایی.»
با این حال، غلام جیلانی وفا، معین مسلکی وزارت ترانسپورت و هوانوردی ملکی، به سلاموطندار میگوید که آنان در فضای هوایی کنترل دارند. او تأکید میکند که در بخش ملکی اکنون رادار میدانهوایی کابل فعال است و تنها در بُعد نظامی باید دارای یک سیستم راداری باشند.
وزارت دفاع به درخواست ما برای اظهار نظر در این مورد پاسخ نداد، اما بلال کریمی، از معاونان سخنگوی امارت اسلامی، نظام پیشین را مسئول مشکلات فضای هوایی میداند.
او میگوید که نیروهای خارجی در هنگام خروج از افغانستان سیستمهای راداری را منهدم کردند و این سیستمها دیگر قابل استفاده نیست.
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
این در حالیست که در تازهترین مورد، رفیع الله صمیم، رئیس اطلاعات و فرهنگ لوگر تأکید کرده است که یکشنبه شب، هواپیماهای بدون سرنشین ناشناس بر فراز لوای چهارم پیاده قول اردوی ۲۰۳ منصوری گشتزنی کردهاند، اما توسط نیروهای امارت اسلامی هدف گلوله قرار گرفته و از گشتزنی آنان ممانعت شده است.
اخیراً رسانههای ایالات متحده گزارش دادهاند که مقامهای نظامی این کشور دربارۀ توانایی نظارت و خنثیکردن تهدیدهای خارج از افغانستان، افزون بر چالشهای لوژستیکی، نگرانیهایی را دربارۀ ناامنی حریم هوایی افغانستان نیز مطرح کردهاند.