شماری از آوارهگان جنگی در شمال کشور که در حومههای شهر مزارشریف به سر میبرند، از وضعیت بد زندهگی شکایت دارند. آنان میگویند، شبها را با شکم گرسنه به صبح میرسانند و روزها در انتظار کمک مینشینند.
این آوارهگان همزمان با رسیدن زمستان از ادامۀ زندهگی در زیر خیمهها نگراناند و میگویند، اگر به زودی برایشان کمک توزیع نشود احتمال دارد، در نتیجۀ شدت سرما کودکانشان را از دست دهند.
حدود ۲۵ کیلومتر دورتر از شهر مزار شریف، مرکز ولایت بلخ دست نامهربان جنگ ۴۶۰ خانواده را آواره کرده است. در یکی از روزهای سرد و برفی در شهر مزارشریف، به پروژۀ «نظر فاریابی» سر زدم؛ مکانیکه آوارهگان جنگی به آنجا پناه آوردهاند. دیده میشود با وجود سرمای شدید، هنوز هم هر هفته به شمار آوارهگان به این پروژه افزوده میشود.
در میان خیمهها، زنی ۴۰ سالۀ خسته از جنگ با چهار فرزندش زندهگی میکند. حکایتهای کیمیا مانند صدها آوارۀ دیگر جنگ دردآور است. قصههایی که با اشک آغاز میشود.
کیمیا در یک خیمۀ نمدار با سه دختر و یک پسرش به سر میبرد؛ خیمهیی که تمامی لوازم آن یک دوشک و دو بالش است. او میگوید که یک دخترش به دلیل نم در داخل خیمه، پا درد گرفته و از جایش بلند شده نمیتواند.
در پروژۀ نظر فاریابی در هر خیمه خانوادههای ۵ تا ۱۰ نفر زندهگی میکنند. آنان میگویند، وقتی که کودکانشان بیمار میشوند مجبورند از یکدیگر پول قرض بگیرند و فرزندان خود را درمان کنند.
محمد ۳۵ ساله از آوارهگان جنگ ولسوالی قیصار ولایت فاریاب است. او میگوید، در نتیجۀ جنگها یک فرزند ده سالهاش و شماری از نزدیکان خود را از دست داده است. محمد میگوید که برای زندهماندن با همسر و سه فرزندش به بلخ آواره شده، اما هنوز هیچ نهادی برای آنان کمک نکرده است.
آوارهگان جنگی در شمال کشور در بیشتر از ده منطقۀ مزار شریف مسکن گزیدهاند و با گذشت هر روز و افزایش سرمای زمستان به شمار آنان افزوده میشود. زمستانیکه برای برخیها شادی میآورد، اما برای آوارهگان خستهگی ناشی از جنگ را دو برابر میسازد. این آوارهگان روزها را با امید آفتاب و شبها را در انتظار غذا سپری میکنند.
زینالله، نمایندۀ این بیجاشدهگان میگوید، ۴۶۰ خانوادهیی که در پروژۀ نظر فاریابی در جنوب شهر مزار شریف به سر میبرند، از ولسوالیهای ناامن بلخ و ولایتهای فاریاب، سمنگان، جوزجان و سرپل آمدهاند. او نیز میگوید که این بیجاشدهگان غذا و امکانات لازم برای سپریکردن روز و شبشان ندارند.
ریاست مهاجران و بازگشتکنندهگان ولایت بلخ شمار آوارهگان جنگ را ۲۵ هزار خانواده میگوید. سیدمسعود قادری، رئیس مهاجران و بازگشتکنندهگان ولایت بلخ میگوید، این ریاست در نظر دارد که از میان ۲۵ هزار خانواده، برای یکهزار خانواده که بیشترین نیازمندی را دارند کمکهایی را که از سوی حکومت و نهادهای کمکرسان صورت میگیرد، توزیع کند.
پیش از این، دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد یا یوناما با نشر گزارشی از وضعیت زندهگی مردم عادی در افغانستان گفته بود، تشدید خشونتها در این کشور نگران کننده است و ادامۀ این وضعیت روی گفتوگوهای صلح اثر بد گذاشته است.