تخار ولایتی رستاق تومنی «دیوارتنگ» حدودی یشاوچیلری، بالهلری باشقه تیلده اوقی آلمسلیک اوچون مکتبنی ترک اېتیش گه مجبور بولماقدهلیگینی اېتهدیلر.
رستاق تومنی دیوارتنگ حدودیگه قرهشلی «جرائیل» قیشلاغی یشاوچیلری، بو قیشلاقده اۉزبېکلر زیچ یششی گه قرهمسدن، مکتبلریده اۉزبېک اوقیتووچی و اۉزبېک تیلیده درسلیک یوقلیگیدن نالیماقدهلر.
جرائیل قیشلاغی یشاوچیسی محمد روزی، قیشلاقلریده مکتب بولسهده بیراق اۉزبېک اوقیتووچی یوقلیگی اوچون باشقهلر بالهلرینینگ درس-تعلیمی گه اونچهلیک دقت قیلمهیدی.
او شوندهی دیېدی: «بو ییرده قریب ۱۰-۱۵ باله تیزهک تیریش اوچون کېلهدی، بیشینچی صنف گچه درس بیریلهدی اوقیتووچی قوییدهگی قیشلاقدن اما بیزنی اوزیمیزدن هېچ کیم یوق. اۉزبېک بالهلری بیران نرسه اورگهنیش اوچون هېچ کیم یورهک کویدیرمهیدی و سعی-حرکت قیلمهیدی، بالهلر بو ییرگه کیلیب تیزهک تیریش بهانهسی بیلن بالهلیک اویینلرینی قیلیب کیتیشهدی.»
اولر گه کوره، قیشلاقلریدهگی مکتب چوکی کبی امکانیتلر بیلن جهازلنگن بولسهده، بیراق اوقیتووچی یوقلیگی و بالهلری باشقه تیلنی بیلمسلیکلری اوچون شاق ایشلرگه یوز کیلتیریش گه مجبور بولگن.
محمد روزی، جرائیل قیشلاغی اهالیسی بوتکول اۉزبېک، بیراق بو ییردهگی مکتبنینگ اوقیتووچیلری تاجیکلر دیر، مکتبلریده اۉزبېک اوقیتووچی اېتیب تعیینلنگن حالده، بالهلرینی قندهی تربیه و اوقیتیش اصولینی توشینیشینی معلوم قیلهدی.
اونگه کوره: «بو ییرده اۉزبېکلر یشهیدی، اوقیتووچیلر تاجیک دیر بالهلریمیز تاجیک تیلینی اصلا بیلیشمهیدی، اوقیتووچی اۉزبېک بولسه اولر گه قندهی اوقیتیشنی توشینهدی.»
شو بیلن بیرگه، دیوار تنگ حدودی جرائیل قیشلاغی یشاوچیلری، استادلرنینگ مکتب و اوقووچیلر گه نسبتن بیفرقلیگیدن شکایت قیلهدیلر.
شونینگدیک اولر، مسئوللردن بالهلرینینگ کېلهجگی اوچون مسلکی اوقیتووچی یوللب و بالهلری آنه تیللریده تعلیم کوریش اوچون اۉزبېک تیلیده درسلیک تیارلب بیریشنی اېستهیدیلر.
جرائیل قیشلاغی یشاوچیسی نورمحمدنینگ ایتیشیچه: «میز اوستیدهگی توپراقنی کورهیپسیز، استاد و شاگرد بولسه بوندهی بولمهیدی، مکتب ده میز بار، چوکی بار، شاگرد بار بیراق استاد یوق، مکتب ملازمی یوق. چوکی و میزلرنی کورهیپسیز توپراق بیلن توله، توپراقلر استادلرنینگ بیفرقلیگی و اۉزبېک تیلیده استاد یوقلیگیدن درهک بیرهدی.»
افغانستاننینگ اۉزبېک خلقی یشهیدیگن حدودلردهگی مکتبلرده اۉزبېک اوقیتووچی ایشگه آلینمسلیگی و اۉزبېک تیلیده درسلیک توزیع قیلینمسلیگی، اۉزبېک بالهلرنینگ اساسی معمالریدن بولیب و کوپینچه پیتلرده مکتبنی ترک اېتیب و شاق ایشلر گه یوز کیلتیریش گه سبب بولگن.
