بو ییر نیمروز شهری نینگ سونگی حدودلریدن دیر و مهاجرلیکدن قیتگن کیشی‌لردن کوپینچه‌سی، بو ییرده یشه‌یدی. مهاجرلیکدن قیتگن مهاجرلرنینگ ناقانونی مهاجرلیک یوللری و روزگارلریدن اَچیق حکایه‌لری بار.
سیما امین، نیچه ییل اروپالیک مملکت‌لرده حیات کیچیرگن عیال دیر و او ایکی ییل دن بویان اوز ایسته‌گی اساسیده، مملکت گه قیتگن. اونینگ ایتیشیچه، مهاجرلیک نینگ اَچیق طعمی نی باشقه تجربه قیلماق ایستمه‌یدی.
سیما نینگ ایتیشیچه: «مین کمیده ۹ ییل اروپالیک مملکت‌لرده مهاجر ایدیم و بو پیتده احوالم هیچ یخشی ایمس ایدی. هر لحظه یوره‌گیم قیسیلیب کیلیدی و کونسایین احوالم یمان بولیشی نی فکر قیله‌دی ایدیم. نهایتده ترکیه کیلیب و داکتر بارگنیم ده، دپراسیون (افسرده‌گی) گه چیلینگنیم نی ایتیب و مینی دارولش آستیده قرار بیردیلر.»
سیما نینگ کوپه‌یتیریشیچه، داکتر گه باریب و افسردگی گه چلینگنیدن خبر بولگنیدن کیین، بو کسل‌لیک دن قوتقریش اوچون مملکت گه قیتیش اوچون قرار آلگن.
مهاجرلیک دن قیتگن هر بیر عیال نینگ مینگ‌لرچه درد و اَیتیلمه‌گن سوزلری بار. ناقانونی مهاجرلیک نینگ نتیجه‌سی، مهاجرلردن قطاری افسرده‌گی قیینچیلیک‌لرگه چلینیش گه علاوه، مخدره ماده گه چلینیش گه هم سبب بولگن.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه هم باش اورینگ!
فاطمه، مهاجرلیکده مخدره ماده گه چلینگن عیال دیر. فاطمه مخدره ماده گه قنده‌ی چلینیشی توغریسیده ایتیشیچه، «مین او ییرده کوپ افسرده و ناتینچ بولگن ایدیم، هیچ کیم بیلن کیتیب-کیلیشیم یوق ایدی، هیچ بیر ییر گه کیتیش گه و باشقه‌لرهم اوییم گه کیلیشی گه هیچ قیزیقمه‌یدیم. مین هم کون اوتیشی بیلن معتاد بولدیم، هر کون پول تاپیب و مخدره ماده نی قولگه کیلتیریش گه فکر قیلیدیم و فرزندلریم نی تربیه‌لش گه هیچ فکر قیلمس ایدیم. برچه فکریمیز مواد تاپیش ایدی و بس.»
- ناقانونی مهاجرلیک و روانی قیینچیلیک‌لرگه چلینگن ییگیت نینگ حکایه‌سی
- مهاجرلیک؛ مقصد یا-ده اولیم گه آلیب باره‌دیگن یول
- ناقانونی مهاجرلیک؛ «اروپا کیتماقچین ایدی، بیراق توپراق آستیگه کیتدی»
- ناقانونی مهاجرلیک نینگ دایمی عذابی
گزارشلر اساسیده، ناقانونی شکلده باشقه مملکتلر اینیقسه ایران گه مهاجر بولگن کیشی‌لردن کوپینچه‌سی مخدره ماده گه چلینگن. عین حالده، نیمروز مهاجرلر ریاست مسئوللری نینگ ایتیش‌لریچه، یاردمچی نهادلرنینگ همکارلیگی بیلن مملکت گه قیته‌دیگن کیشی‌لرگه یاردم ایتیلگن.
نیمروز مهاجرلر ریاست باشلیغی محمدسلیم قاضی‌خیل نینگ ایتیشیچه، مملکت گه قیتگن هر بیر کیشی، روحی و روانی قیینچیلیکلر اوچون یاردمچی نهادلر تامانیدن اولرگه یاردم بیریله‌دی.
محمدسلیم قاضی‌خیل نینگ ایتیشیچه، اوتگن ۶ آیده ۲۰۰ عایله گه ایش ملزمه‌لری ترقه‌تیب و اولرگه ایش زمینه‌سی یره‌تیلگن.
بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!
شونده‌ی بیرحالده، اجتماعی موضوعلر ایش بیلرمان‌لری نینگ ایشانچ‌لریگه کوره، مملکتده اوچ دهه اوروش، ایش‌سیزلیک و دولت نینگ برنامه‌سیزلیگی مملکت یشاوچی‌لری نینگ اولکه نی ترک قیلیش‌لریگه سبب بولگن.
مدنی فعال سیداشرف سادات نینگ ایتیشیچه، ناقانونی مهاجرلیک نینگ یمان عاقبت‌لری بار.
جامعه‌شناس‌لرنینگ ایتیش‌لریچه، مهاجرلیک فرهنگ اوزگریشی گه سبب بولگن بیرحالده، شونینگدیک سلبی نکته‌لر و اجتماعی قیینچیلیکلر هم اجتماع ده کوچلنه‌دی.
اجتماعی ایش بیلرمان حیات حمید نینگ ایتیشیچه: «مهاجرلیک نینگ یمان نتیجه‌لریدن بیری تشقی و بیگانه بیر فرهنگ کیلیشی و اونینگ رواجله‌نیشی دیر و بو مقوله فرهنگی و اجتماعی نقطه‌ی نظردن ینگی نسل گه قیینچیلیک چیقاریشی ممکن. مهاجرلیک دن قیتگن هر بیر کیشی یوتوقلر و بعضی فرهنگ‌لرنی کیلتیره‌دیلر که بو زمان اوتیشی بیلن افغانستان فرهنگی اوستیگه سلبی تأثیر قوییشی ممکن.»
ایش بیلرمانلر گه کوره، سونگی پیت‌لرده مهاجرلردن کوپینچه‌سی اولکه گه قیتیشی بیلن، نیمروز ولایتی مخدره ماده گه چلینگن کیشیلرنینگ یوقاری آماری گه شاهد دیر. شونده‌ی بیرحالده، مسئوللرنینگ معلوماتی اساسیده، نیمروز شامل مملکت غرب حوزه‌سی نینگ ولایت‌لری، کونسایین مهاجرلرنینگ مملکت گه قیتیشی گه شاهد دیر.