سونگی کونلر بدخشان ولایتی مرکزی فیضآباد ده میوه درختلری نابیللی بیر آفت بیلن روپهره بولگن. اوشبو آفت قریب ایکی آی آلدین مذکور تومن باغلریده تاپیلیب، نهفقط بیر موسوم محصولینی تهدید قیلماقده، بلکیم یوزلب عایله اقتصادینی هم خوف بیلن روپهره قیلگن. فیضآباد تومنیدهگی باغدارلر، درختلر و میوهلر آرهسیده آق رنگلی قورتلر تاپیلگنیدن خبر بیرگنلر که بو آفت، درختلر حاصلریدن بیر قطارینینگ قوریشیگه سبب بولگن.
بدخشان ولایتی مرکزیدهگی باغدارلردن بیری رامیننینگ ایتیشیچه، اوشبو آفت قریب ایکی آی آلدین درختلری آرهسیده کوریلیب و میوه درختلری اینیقسه آلمه درختلریگه زیان ییتیشتیرگن. اونگه کوره، مذکور آفت آق قورت شکلیده بولیب، تیزلیک بیلن میوهلرنینگ خراب بولیشی و توکیلیشیگه سبب بولهدی.
رامیننینگ کوپهیتیریشیچه، محلی اسلوبلر بیلن آفتگه قرشی کورهش توغریسیدهگی سعیوحرکتی حاضرگچه نتیجه بیرمهی و ییللیک محصوللرنینگ بوتونلی اورتهدن کیتیشی برابریده خواطرلری کوپهیگن. «باشده درخت تنهلریده آق رنگلی قورتلرنی کوردیک، باشده کیچیک و آز ایدی و کیین کوپهیدی و برچه درختنی آلگن، حتا درختلر برگلری هم قوریگن.»
اوشبو تومندهگی باغدارلردن باشقه بیری محمود، خواطر بیلدیریب و ایتیشیچه، مذکور آفت ییغیم-تیریم موسومیده باغدارلرگه جدی مالی زیان ییتیشتیریب و میوه درختلریگه کوپراق زیان ییتیشتیرگن. اونگه کوره، آق قورت آفتی ترقهلیشی نتیجهسیده میوهلر پیشمسدن آلدین توکیلهدی. «منطقهمیزده زیان کورگن درختلردن کوپ قطاری میوه درختلری دیر. زردآلو و شفتالو درختلری کوپراق زیان کورگن. اوشبو درختلر نازک و تیز زیان کورهدیگن دیر که باشقه درختلرگه قرهگنده کوپراق زیان کورگن.»
شونینگدیک فیضآباد شهریدهگی یشاوچیلردن جسورنینگ ایتیشیچه، باغدارلیک و ایکینچیلیک اوشبو منطقهدهگی عایلهلردن کوپ قطارینینگ یگانه درآمد منبعسی بولیب و بو کبی آفتلر ترقهلیشی بیلن، باغلر و میوه درختلری جدی شکلده زیان کورگن.
او، بو توغریده مسئوللرنینگ توجه قیلیشینی ایستهب و کوپهیتیریشیچه: «باغدارلیک و ایکینچیلیک، درآمدنینگ اساسی و مهم بولیملریدن بیری دیر. بو وضعیت دوام قیلگنیده، اهالی درآمد یولینی قولدن بیرهدی و درآمدلرینی قولدن بیرگنلریده، عایلهلر قیینچیلیک بیلن روپهره بولهدیلر. حاضر یامان اقتصادی وضعیتده قالگنمیز و یالغیز درآمد یولیمیز اوشبو باغدارلیک دیر. بو وضعیتنینگ تیزلیک بیلن یکونلنیشینی ایستهیمیز.»
باشقه بیرتاماندن، بدخشان ایکینچیلیک بوییچه بیلرمان صدیقالله صدیقی، باغدارلیک اوچون بو آفتنی جدی تهدید دیب و اورغولشیچه، مذکور آفت حاضرگچه انیقلنمهگن. صدیقینینگ آگاهلنتیریشیچه، وقتیده اقدام بولمهگنی و تیکشیرووی عملگه آشیریلمهگنی صورتده، بو آفت باشقه منطقهلرگه باریب و باغدارلیک بولیمیگه کوپینچه زیان ییتیشتیریشی ممکن. «بو آفتگه چلینگن درختلرنینگ کیسیلیشی، آلاو بیریلیشی و دارو سیپیلیشی کیرهک که باشقه درختلر چلینمهسین.»
بدخشان ایکینچیلیک ریاستی اوسیملیکلرنی سقلش عمومی مدیری احمدنایل، باغدارلرنینگ شکایتیگه جواب اولهراق ایتیشیچه، فنی تیملر ساحه گه باریب و آفت تورینی بیلیش و اونینگ بیلن قرشی کورهش یوللرینی کورسهتیشگه تیار دیر.
لیکن او، باغدارلرنینگ بو توغریده کوپراق توجه قیلیشلرینی بیان قیلیب و کوپهیتیریشیچه: «بدخشان ولایتی اینیقسه فیضآباد تومنی و یقین حدودلریده باغدارلر، ییغیم-تیریم موسومده مراجعت قیلهدیلر، بیراق قیغو بیلن کوز و قیش موسومیده مراجعت قیلمهیدیلر که بو موسومده بعضی کیرهکلی عملیاتلر هم بار. بو قیینچیلیکنی بیزلرگه ایتگنلری یوق حاضرگچه، لیکن بیلمهیمیز که قندهی سیزلرگه شریک قیلگنلر.»
باغدارلیک، بدخشان ولایتینینگ اینگ مهم درآمد منبعلریدن حسابلهنیب و عایلهلر حیاتیده اونملی اورینگه ایگه دیر. بو بولیم ییللر بویلب تورلی قیینچیلیکلر جملهدن قوروقچیلیک و تورلیخیل اوسیملیک کسللیکلر و آفتلر بیلن روپهره بولگن.
