نیوکاسل، قوشلر اینیقسه تاووقلر آرهسیده اینگ خوفلی یوقمه کسللیکلردن بولیب و سونگی ییللرده قندوز ولایتیدهگی تاووق ییتیشتیریلهدیگن فارملرده خواطرلنتیرووچی بیر شکلده ترقهلگن. اوشبو کسللیک تیز بیر شکلده یوقیش بیلن آز مدتده کوپینچه تاووقنینگ تلف بولیشیگه سبب بوله آلهدی.
قندوز ده تاووق ییتیشتیریش فارمیگه ایگه بولگنلردن قطارینینگ ایتیشلریچه، تاووقلری تیز بیر شکلده ضعیفلیک، فلجلیک، تخم بیریشی کمهیشی و تیزلیکده اولیش علایملریگه چلینگن.
قندوز ولایتیده کیچیک بیر فارم ایگهسی بولمیش ۴۰ یاشر فوزیهنینگ ایتیشیچه، تاووقلرینینگ نیوکاسل کسللیگیگه چلینگنیدن کیین، یالغیز بیر نیچه کون ایچیده تاووقلریدن کوپ قطاری تلف بولگن. اونینگ کوپهیتیریشیچه، هر ییلی منظم واکسیناسیون یوقلیگی سبب فارمی، تولید کمهیشی فاجعهسی بیلن روپهره بولهدی. «نیوکاسل کسللیگی تاووقلر آرهسیده تاپیلیب و اولرنینگ تلف بولیشیگه سبب بولهدی. ۷۰ ته تاووغیم بار ایدی و حاضر ۵۰ تهسی قالگن. کسل تاووقنی باشقه تاووقلردن اَیرهمن. مسئوللردن بیزلرنی حمایت قیلیب و ینگی تاووقلر ترقهتیشلرینی ایستهمیز.»
اوشبو ولایتدهگی تاووق ییتیشتیریش فارمیگه ایگه بولگن عیاللردن باشقه بیری نظیره، نیوکاسل کسللیگی ترقهلیشی و زیانلری توغریسیده خواطر بیلدیریب و ایتیشیچه، بو ویروس نهفقط تاووقلر اولیمیگه سبب بولگن، بلکیم دوالنیشی و آذوقهسی خرهجتینی کوپهیتیریب و اولرنینگ اقتصادیگه باسیم کیلتیرگن. «تاووقلریم کسل بولگنیدن بیر آیدن کمراق بولگن. حاضرگچه ۱۰ ته تاووغیم اولدی، بیر قطار تخم بیریشدن قالدی و بیر قطاری ضعیف بولگن. اولرنینگ گوشتی اییلمهیدی. تاووقلر بو کسللیککه چلینیب و اولهدی. تاووق سقلهش جودهیم قیین بولگن.»
شونینگدیک اوشبو عیاللردن شمینگل، اولرگه یاردم بیریلیشینی ایستهب و ایتیشیچه: «بو کسللیک قیشده کوپهیهدی و کوپراق گوشت و تخمیگه تاثیر قیلهدی. قیینچیلیکلر کوپ دیر. بو توغریسیده بیزلرگه یاردم بیریلیشینی ایستهیمیز. واکسین امکانیتلرینی یرهتسینلر که بو کسللیک قیینچیلیکلریدن قورتقرهیلیک.»
باشقه بیر تاماندن، ساغلیقنی سقلش ایش بیلرمانلرینینگ ایتیشلریچه، نیوکاسل ویروسی افلاسلنگن تاووققه توغری تماسده بولیش، افلاسلنگن سوو و آذوقهده فایدهلنیش و پاک بولمهگن اوسکونهلردن فایدهلنیش آرقهلی یوقیشهدی.
قندوز ولایتیدهگی تاووقچیلیک ایشلری بوییچه ایش بیلرمانلردن عبدالجلیل حساسنینگ ایتیشیچه، نیوکاسل کسللیگی منظم واکسیناسیون یوقلیگی و ساغلیق اصولی رعایت بولمهگنی صورتده، نیچه کون ایچیده بیر فارمنی بوتونلی اورتهدن کیتگزیشی ممکن. اونگه کوره، تیزلیککه انیقلهنیش امکانیتی کملیگی، صفتلی واکسین یوقلیگی و تاووق ییتیشتیریش فارمیگه ایگه بولگنلر تعلیمیگه توجهسیزلیک، قندوز ده بو ویروس ترقهلیشی اصلی عامللریدن دیر.
اونینگ اوغولشیچه: «اوشبو ویروس کوپراق قندوز ولایتیدهگی فارملرده بار. اونینگ علایملری تاووقده عطسه قیلیش، گردنی کج بولیش و فلج بولیشی دیر. حاضرگچه بو ویروس آلدی آلینیشی اوچون بیللی بیر واکسین تاپیلمهگن. یالغیز بیر یولی منظم واکسین بولیش، ساغلیق اصولینی رعایت قیلیش، قرنطینه و اوسکونهلریگه دارو سیپیش دیر.»
شوندهی بیرحالده، قندوز ایکینچیلیک ریاستینینگ چاورهلر ساغلیگی بوییچه عمومی مدیری محمداسماعیل پائیزگه کوره، نیوکاسل کسللیگی بو ولایتدهگی تاووقچیلیک صناعتی برابریده جدی قیینچیلیکلر بیری بولیب و تاووق ییتیشتیرووچیلرگه کوپینچه زیان ییتیشتیرگن. «نیوکاسل، قوشلر اینیقسه تاووقلر آرهسیده جودهیم خوفلی یوقمه بیر کسللیک دیر. بو کسللیک کوپینچه زیان گه سبب بولگن و تیز بیر شکلده بیر قوشدن باشقه بیر قوشگه یوقهدی. اونینگ آلدی آلینیشی اوچون منظم واکسین بولیش، ساغلیق اصولینی رعایت قیلیش و کسل قوشلرنی جدا قیلیش، اینگ مهم اقداملردن دیر.»
نیوکاسل، افغانستان اینیقسه قندوز ولایتیده تاووقچیلیک صناعتی اوچون اینگ جدی تهدیدلردن بیری حسابلنهدی. مذکور کسللیک آغیر تلفات یانیده، تاووق تخمی و گوشتی ایشلب چیقریلیشینینگ سیزیلرلی درجهده کمهیشیگه سبب بولیب و نتیجهده، بازارده قیمتلر کوپهیهدی.
