ننگرهار، افغانستان نینگ نیشکر ییتیشتیریش اوچون مهم ولایتلریدن بولیب، اوشبو ولایتدهگی دهقانلر هر ییلی ییرلریده نیشکر ایکهدیلر و عایلهلری نینگ قیینچیلیگی نی ییغیم-تیریم و اونینگ ساتیش بیلن حل قیلهدیلر. شونینگدیک بو ییل مذکور ولایت نینگ ایکینچیلیک ییرلریدن کوپ بولیمی گه نیشکر ایکیلگن و دهقانلر اوشبو محصول نینگ کوپهیگنیدن خورسندلر؛ بیراق ماس بازار یوقلیگی خصوصیده خواطرلنگنلر.
ننگرهار ده دهقانلردن قطاری، اسلام امیرلیگی حکومتیدن اولر نینگ قیینچیلیگی و محصول بازاری خصوصیده کوپراق اعتبار قرهتیلیشی نی ایستهگنلر. ایکی جریب ییریده نیشکر ایککن ننگرهار ولایتی کامه تومنیدهگی دهقانلردن بیری صفتالله نینگ سلاموطندار گه ایتیشیچه، هر ییلی باشقه ایکینچیلیک محصوللر نینگ ییغیم-تیریمی گه قرهگنده نیشکر محصولی کوپ فایدهلی دیر؛ بیراق ماس بازار یوقلیگیدن شکایت قیلهدی.
شونینگدیک او، مسئوللردن ایکینچیلیک آفتلر گه قرشی کورهش خصوصیده اولر گه یاردم بیریلیشینی ایستهگنلر. صفتالله نینگ کوپهیتیریشیچه: «ایکی جریب ییر گه نیشکر ایکدیم، کامه تومنیده یخشی حاصل بیرهدی؛ نیشکر حاصل بیرگنیده، قیمتلر آز بولهدی و اولر نینگ ایستهگنلری قدر، یوقاری قیمت گه ساتیلمهیدی.»
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفهمیزگه باش اورینگ!
باشقه بیر تاماندن، ایکینچیلیک ایش بیلرمانلری نینگ ایتیشلریچه، افغانستان زراعتی بیر مملکت دیر و حکومت ایکینچیلیک بولیمی گه کوپراق اعتبار قرهگنی صورتده، یشاوچیلری اوز قیینچیلیکلری نینگ حل قیلیشلری ممکن. اولر گه کوره، افغانستان تورت موسومده هم ایکین و محصول قولگه کیلتیریش ظرفیتی گه ایگه دیر.
ایکینچیلیک ایشلری بوییچه ایش بیلرمانی کرامتالله شفیقی، سلاموطندار بیلن اوتکزگن صحتبیده حکومتدن دهقانلردن حمایت و اولر نینگ نیازلری تأمینلنیشی خصوصیده، همکارلیک قیلینیشی نی ایستهگن. اونگه کوره، افغانستان نینگ هواسی تورت موسومده هم ایکین و محصول قولگه کیلتیریش ظرفیتی گه ایگه دیر و سبزهوات و میوهلر یخشی حاصل بیرهدی.
اونینگ ایتیشیچه: «افغانستان اینیقسه مملکت شرقیده، نیشکر ایکیلیشی اوتگن ییللردن بیری بار و نیشکر ایسیق ییرده یخشی حاصل بیرهدی. نیشکر نینگ یخشی حاصل بیریشی اوچون کوپینچه زمان کیرهک و هوا حرارتی ۱۳ درجهدن کمهیگنی صورتده، بو اوسیملیم رشد قیلمهیدی.»
جناب شفیقی نینگ کوپهیتیریشیچه، اوتگن ییللرده نیشکر مسلکی شکلده ایکیلمهس ایدی؛ بیراق حاضر ایسه بو قیینچیلیک کمهیگن. اونینگ ایتیشیچه: «نیشکر ردیفلر آرهسیدهگی فاصله ۶۰-۶۷ سانتیمتر و بوتهلری آرهسیدهگی فاصله ۲۰ سانتیمتر بولیشی کیرهک.»
شوندهی بیرحالده، ننگرهار ده نیشکر سوداگرلریدن علیاحمد خان نینگ ایتیشیچه، بو ییل باشقه ییللر گه قرهگنده اوشبو ولایتده نیشکر حاصلاتی کوپهیب و باشقه ولایتلر گه انتقال بیریلهدی.
مذکور سوداگر نینگ کوپهیتیریشیچه: «نیچه ییلدن بیری نیشکر و قارهقند ایشی نی انجام بیرهمن. بو ییل اوتگن ییللر گه قرهگنده کوپ نیشکر ساتیب آلگنمین. قیمتلر هم مناسب و مینی بیلن اونلب کیشی ایشلهیدی. نیشکر و قرهقند نینگ باشقه ولایتلر گه هم انتقال بیریلیشی اوچون سعی حرکت قیلهمن و بو هم مینی و هم دهقانلر اوچون کوپ فایدهسی بار.»
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
بو بیلن بیرگه، ننگرهار ایکینچیلیک، سووغاریش و چاروهچیلیک ریاستی نینگ میدیالر بولیمی مسئولی اجمل سبحانی نینگ ایتیشیچه، ننگرهار نینگ تورت تومنیده ۱۹۵۳ هکتار ییر گه نیشکر ایکیلگن. سبحانی سلاموطندار بیلن اوتکزگن صبحتلریده سوز بیرگن که، مسئوللر مناسب و ماس بیر بازار یرهتیلیشی خصوصیده سعی و حرکتلر قیلهدیلر و حاضر ایسه محصول کابل و باشقه بیر قطار ولایتلر گه یوباریلهدی.
اونینگ کوپهیتیریشیچه: «ننگرهار نینگ تورلی تومنلریده نیشکر کوپینچه شکلده ایکیلیب و برچه ولایتده ۸۸ مینگ ۸۶۵ تُن حاصل بیرگن. شونینگدیک ننگرهار ده قرهقند ایشلب چیقریلیشی اوچون، ۱۴۴ ایشخانه نینگ فعالیتی بار که، یوزلب کیشی ایش بیلن شغللنگن.»
ایش بیلرمانلر نینگ ایتیشلریچه، قاره و ملایم نیشکر یخشی دیر؛ بیراق آق و ملایم نیشکر ایسه شربت و عمومی ایکین اوچون قوللنیلهدی.
ایتیش کیرهک که، مسئوللر ایکینچیلیک بولیمی گه کوپراق اعتبار قرهتگنلری صورتده، افغانستان باشقه مملکتلردن ایکینچیلیک محصوللر نینگ وارد قیلینیشی گه مجبور بولمهگنی یانیده؛ شونینگدیک افغانستان محصوللری ییترلیچه تشقی مملکتلر گه صادر بولیشی ممکن.