۲۹-سپتمبر خلق‌ارا قلب کونی بیلن بیرگه، باله‌لری توغمه یوره‌ک کسللیکلری گه چلینگن باله‌لر نینگ عایله‌لری و کسل‌دارلردن قطاری نینگ ایتیشلریچه، ولایت‌لریده یوره‌ک کسل‌لیکلرینی دوالش مرکزلریدن فایده‌لنه آلمه‌یدیلر.
باله‌سی صحت طفل کسل‌خانه‌سیده بستری بولگن نیمروز ولایتی یشاوچیسی بولمیش نازنین نینگ ایتیشیچه، مذکور ولایت‌ده یوره‌ک کسل‌لیگی دوالنیشی اوچون مرکز یوقلیگی سبب، باله‌سی نی کابل گه کیلتیریش گه مجبور بولگن. «باله‌م نی غور، نیمروز و حتا هرات ولایت‌لری گه آلیب باردم، بیراق دوالنمه‌دی. اوندن کیین غور ولایتی‌ده‌گی شفاکارلر اونی کابل گه آلیب باریشیم نی ایتدیلر.»
شونینگدیک توغمه یوره‌ک کسل‌لیگی گه چلینگنی سبب باله‌سی صحت طفل کسل‌خانه‌سیده بستری بولگن مریم نینگ ایتیشیچه، باله‌سی نینگ کسل‌لیگی اوچون بیر هفته‌دن کیین بو کسلخانه گه مراجعت قیله‌دی.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
اونگه کوره، «باله‌م توغیلگنی‌دن حاضرگچه کسل دیر. هر وقت بیر هفته اوی گه بولسه‌ک، کیینگی هفته کسل‌خانه‌ده‌میز.»
شونده‌ی بیرحالده، افغان قیزیل آی جمعیتی مسئوللری نینگ ایتیشلریچه، اوتگن اوچ ییل‌ده بو نهاد آرقه‌لی، مملکت تشقی‌ده و ایچیده توغمه یوره‌ک کسل‌لیگی گه چلینگن ۴ مینگ باله دوالنگن.
افغان قیزیل آی جمعیتی سوزلاوچیسی اورین‌باسری فضل‌الحق مقصودیار نینگ ایتیشیچه، حاضر ایسه افغانستان ده توغمه یوره‌ک کسل‌لیگی گه چلینگن ۱۴ مینگ باله دوالنیش نی کوتماقده.
جناب مقصودیار نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «اوتگن اوچ ییل‌ده بو نهاد آرقه‌لی، مملکت تشقی‌ده و ایچیده توغمه یوره‌ک کسل‌لیگی گه چلینگن ۴ مینگ باله دوالنیب و ۱۴ مینگ باله دوالنیش نی کوتماقده. مذکور باله‌لردن کوپینچه‌سی نینگ افغانستان ده درمان‌لنیشی امکان‌سیز؛ بیراق اولر گه درمان‌لنیش زمینه‌سی یره‌تیلیشی اوچون سعی‌وحرکت قیله‌میز. افغانستان ده درمان‌لنیشی ممکن بولگن باله‌لر ایسه کونده ایچکی کسل‌خانه‌لرگه درمان‌لنیش اوچون یوباریله‌دی.»
شونده‌ی بیرحالده، شفاکارلردن قطاری حامله عیاللر آرقه‌لی اوز باشیمچه‌لیک شکلده دارو قوللنیش و عایله‌لر آره‌سیده یقین‌داشلر بیلن توی قیلینیش نی، باله‌لر نینگ توغمه یوره‌ک کسل‌لیگی گه چلینیش اصلی عامللریدن دیگنلر.
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
صحت طفل کسل‌خانه‌سی نینگ یوره‌ک بولیمی شفاکاری احمد جاوید، باله‌لر آره‌سیده یوره‌ک کسللیکلری آلدی آلینیشی توغریسیده ایتیشیچه: «باله‌لر آره‌سیده یوره‌ک کسل‌لیگی آنه‌لر گه تیگیشلی دیر. آنه‌لر حامله‌لیک چاغیده دارو‌لر قوللنیشی خصوصیده جدی توجه قیلیشلری و مناسب دارو‌لردن قوللنیشلری کیره‌ک. شونینگدیک یقین قوم‌لری بیلن توی قیلیش هم بو کسل‌لیک نینگ اصلی عامللریدن دیر. کیکسه‌لر آره‌سیده تورلی عامل‌لر جمله‌دن فشار یوقارلیگی، مخدره ماده‌دن قوللنیش و آزیق-آوقت‌دن قوللنیش خصوصیده توجه‌سیزلیک یوره‌ک کسللیکلری اصلی عامللریدن حساب‌لنه‌دی.»
عین حالده، خلق‌ارا ساغلیق‌نی سقلش تشکیلاتی خلق‌ارا توغمه یوره‌ک کسل‌لیگی کونی مناسبتی بیلن اوز ایکس صحیفه‌سیده یازیشیچه، یوقاری فشار دنیا ده ۳۰-۷۹ یاش آره‌سی بولگن قریب ۱.۳ میلیارد کیشی نی تاثیر آستیده قرار بیرگن که یاشی یوقاری بولگن کیشی‌لر آره‌سیده یوقاری فشار، یوره‌ک کسللیکلری گه چیلینیش اصلی عامللریدن دیر.
ایتیش کیره‌ک که، ساغلیق‌نی سقلش مسئوللری بوندن آلدین بیر برنامه‌ده، افغانستان ده اولیم‌لردن ۲۱ فایزی نینگ سببی نی یوره‌ک کسللیکلری دیگن ایدی.
