بادغیس ده نسایی-ولادی شفاکارلریدن قطاری، عیاللر آرهسیده انسانی پاپیلوما ویروسی (HPV)، ترقهلیشیدن آگاهلنتیریب و ایتیشیچه، آگاهیسیزلیک و بو ویروس واکسینیگه قول تاپه آلمسلیک، بچهدان بوینی سرطانی حالتلرینینگ کوپهیشیگه سبب بولماقده. اولرگه کوره، مذکور کسللیک، وقتی اوتیب و رواجلنگن باسقیچلری کسلدن دوالنیش فرصتینی آلگنی بیرحالده، انیقلنهدی.
بادغیس ولایتی کسلخانهسیدهگی نسایی-ولادی شفاکاری زرمینه مهمندنینگ ایتیشیچه، سونگی ییللرده عیاللر آرهسیده انسانی پاپیلوما ویروسیگه شبههلی موردلر کوپهیگن؛ لیکن آگاهیسیزلیک سبب، کسللردن قطاری کسللیکلرینی یامانراق بولگنی بیر باسقیچده کسلخانهگه مراجعت قیلهدیلر.
اونینگ کوپهیتیریشیچه: «HPV گه شبههلی حالتلریمیز کوپ دیر. علایملر بچهدان بوینیده کوریلهدی و معاینهدن کیین عیالنینگ اونگه چلینگنی انیقلنهدی. افغانستان رسمی آمار یوق؛ لیکن آگاهیلیگی بولمهگن و مراجعت قیلگن پیتده، کسللیکلری رواجلنگن عیاللر آرهسیده بو موردلر کوپ دیر.»
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفهمیزگه باش اورینگ!
انسانی پاپیلوما ویروسی، تیریدن تیریگه توغری علاقه قوریش اینیقسه جنسی رابطهلرده اوتهدی و بیر قطار کیشینینگ تصوریگه قرشی، ارثی ایمس. زرمینه مهمندنینگ اورغولشیچه: «رواجلنگن مملکتلرده واکسیناسیون عمومی بولگن، بو ویروس جریانی کمهیگن؛ بیراق افغانستان ده واکسینگه قول تاپیش امکانیتی یوق همده آگاهیلیک جودهیم آز دیر.»
شونینگدیک بادغیس ده نسایی-ولادی شفاکارلریدن باشقه بیری معصومه احساننینگ ایتیشیچه، معلومات بیریش برنامهلری یوقلیگی سبب، عیاللردن قطاری بو کبی کسللیکلرنینگ بارلیگینی بیلمهیدیلر.
اونینگ کوپهیتیریشیچه: «معلومات بیریلگنیده عیاللر بیلهدیلر که علایمی نیمه دیر و قچان شفاکار گه بارسهلر؛ لیکن معلومات بولمسه، کسللیکلر یاشیرینچ شکلده قالیب و کوپ کیچ بولگنیده خبردار بولینهدی. ویروس کوپ بولگنیده، بچهدان بوینی تغییر قیلهدی؛ عادی شکلدن تغییر قیلهدی و کیین استه-سیکین سرطان گه اَیلنهدی. بعضا هم قان کیتیش باشلنهدی؛ بیر قطار عیال ضعیف بولهدی و بیر قطار عیال هم سیدیگینی توختته آلمهیدی. وقتیده تشخیص بولمسه، بیر عیالنینگ فوت قیلیشیگه سبب بولهدی.»
شوندهی بیرحالده، بادغیس ده عیاللردن قطاری، حتا بو ویروس آتینی ایشیتمهی و آلدینی آلیش اوچون واکسین بارلیگینی بیلمهیدیلر. ایکی باله آنهسی بولمیش ۳۵ یاشر حنیفهنینگ ایتیشیچه، حاضرگجه انسانی پاپیلوما ویروسی حقیده هیچ بیر نرسه ایشیتمهگن.
اونینگ کوپهیتیریشیچه: «بو کسللیک توغریسیده هیچ بیر نرسه ایشیتمهگنمین و واکسینینی هم آلگنیم یوق. هیچ آگاهلیک بیریلمهگن. مذکور واکسین فایدهلریدن خبردار بولیش اوچون اهالیگه معلومات بیریلیشی کیرهک که کیلهجکده بچهدان کسللیکلری یا-ده بچهدان سرطانیگه چلینمهسینلر.»
شونینگدیک بادغیس یشاوچیلریدن باشقه بیری عارفه فولادنینگ ایتیشیچه، ایکی باله آنهسی بولگنی بیرحالده؛ بیراق حاضرگچه بو ویروس حقیده هیچ بیر نرسه ایشیتمهگن. «بو واکسیندن هیچ معلوماتی یوق و فایدهلنمهگنمین. بو توغریده کوپراق معلوماتیم بولیشینی ایستهیمن؛ چونکه بو کسللیککه چلینیب و شفاکار گه بارگن عیال گه اونچهلیک معلومات بیریلمهیدی. کسلخانهلر، شفاکارلر و سیار تیملر آرقهلی عیاللرگه معلومات بیریلیشی کیرهک.»
شوندهی بیرحالده، بادغیس ساغلیقنی سقلش مسئوللری، اوشبو ویروس توغریسیده آگاهیلیک یوقلیگینی تصدیقلب و ایتیشلریچه، انسانی پاپیلوما ویروسی واکسینی حاضر افغانستان ساغلیقنی سقلش وزیرلیگینینگ کتلوی معافیت برنامهسیده جایلشتیریلمهگن.
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
بادغیس ساغلیقنی سقلش ریاستی سوزلاوچیسی مصطفا صدقینینگ ایتیشیچه: «حاضر افغانستاننینگ کتلوی معافیت برنامهسیده HPV واکسینی یوق که برچه اهالی بو امکانیتدن فایدهلنه آلسه یا-ده ساغلیقنی سقلش مرکزلرده اوتکزیلسه. حاضر بو رقم بیر واکسین یوق. بیران خصوصی مرکزلرده بولسه، خبریمیز یوق.»
واکسیندن فایدهلنه آلمسلیک، پاپ اسمیر یا-ده HPV نی تستی کبی آزمایشلر یوقلیگی، عمومی آگاهیلیک یوقلیگی و معاینهلر قیمتی یوقارلیگی، عامللردن دیر که شفاکارلر و مسئوللرگه کوره، بو عامللر بچهدان بوینی سرطانی برابریده افغانستان دهگی عیاللر کوپ قطارینینگ جبرلنیشیگه سبب بولگن.
خلقارا ساغلیقنی سقلش تشکیلاتینینگ معلوماتی اساسیده، سرطان گه چلینگن رقملردن ۵ فایزینی بچهدان بوینی سرطانیگه چلینگنلر تشکیل بیرهدی و بو واقعهلردن ۹۰دن آرتیق فایزی، دنیا دهگی رواجلنه یاتگن و قشاق مملکتلرده یوز بیرهدی.
