جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، روز جمعه، هژدهم مارچ به شی جین‌پینگ، رهبر چین هشدار داد که اگر بیجینگ از حملۀ روسیه بر اوکراین حمایت مادی کند، با پیامد آن مواجه خواهد شد. این در حالی بود که دو طرف بر حل بحران از مسیر دیپلماتیک تأکید کردند.
در حالی که کاخ سفید دربارۀ «پیامدها» جزئیات نداده و تعریفی از حمایت‌های مادی نیز نکرده است. با این حال، جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید گفت که تجارت گستردۀ چین متأثر خواهد شد.
زمانی که از جن ساکی در نشست خبری روزانه پرسیده شد که آیا چین، بزرگ‌ترین صادرکنندۀ جهان، با تحریم یا وضع تعرفه مواجه خواهد شد؟ او در پاسخ گفت: «مطمئناً تحریم یکی از ابزارهای داخل جعبۀ ابزار است.»
خانم ساکی که پس از دو ساعت گفتوگوی ویدیویی جو بایدن و شی جین‌پینگ سخن می‌گفت، توضیح داد که ایالات متحده روی هرگونه پیامد مستقیم بر بیجینگ با شریکان اروپایی و هم‌کاران خود گفت‌‌وگو خواهد کرد.
بایدن در این گفتوگوی ویدیویی که در بدترین شرایط میان دو قدرت بزرگ جهان برقرار شده بود، دربارۀ تلاش‌های آمریکا و متحدانش در پاسخ به حمله بر اوکراین به‌شمول تحمیل هزینه بر روسیه، جزئیات ارائه کرد.
سلام‌وطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
کاخ سفید با پخش بیانیه‌یی گفته است: «بایدن بر حل بحران از مسیر سیاسی تأکیده کرده و در صورت ارائۀ حمایت‌های مادی چین به روسیه برای حمله‌های وحشیانه بر شهرهای اوکراین و غیرنظامیان، این حمایت‌ها دارای عواقب و پیامد است.»
یک مقام ارشد آمریکا که از طریق تلفن با خبرنگاران صحبت می‌کرد، گفت بایدن گفته است که این پیامدها نه‌تنها از سوی آمریکا؛ بل از سوی جهان بر بیجینگ اعمال خواهد شد.
او گفت: «در واقع رئیس‌جمهور خواستۀ مشخصی را از چین مطرح نکرد. به نظرم دیدگاه ما این است که چین تصمیم خود را خواهد گرفت.»
اصرار چین بر گفت‌‌وگو
وزارت امور خارجۀ چین گفته شی جین‌پینگ به جو بایدن گفته است که جنگ در اوکراین باید هرچه زودتر پایان یابد و از کشورهای عضو ناتو خواسته تا به‌دنبال گفت‌‌وگو با مسکو باشند. با این حال، او روسیه را به‌دلیل حمله ملامت نکرد.
شی گفت: «اولویت‌های مهم هم‌اکنون ادامۀ بحث و گفت‌‌وگوها، خودداری از تلفات غیرنظامیان، جلوگیری از بحران انسانی و حل مسألۀ امنیتی دو کشور روسیه و اوکراین است.»
شی از گفت‌‌وگوها میان روسیه و اوکراین حمایت و پیشنهاد کرد که ناتو و واشنگتن برای حل بحران اوکراین و نگرانی‌های امنیتی روسیه و اوکراین با مسکو گفت‌‌وگو کنند. رسانه‌های چینی از قول رئیس‌جمهور این کشور نوشته‌اند: «بحران اوکراین چیزی‌ست که نمی‌خواهیم ببینیم.»
وزارت خارجۀ چین سخنان رهبر این کشور را نقل قول کرده است: «تحریم‌های بی‌رویه و گسترده تنها مردم را متضرر می‌کند و در صورت تشدید بیشتر، احتمال دارد در بخش‌های مالی، انرژی، مواد غذایی و صنایع و زنجیرۀ تأمینات بحران‌های جدی را بر اقتصاد و تجارت جهان تحمیل کند، اقتصاد رو به زوال جهان را فلج کند و ضررهای جبران‌ناپذیری را به بار بیاورد.»
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجۀ آمریکا، روز پنج‌شنبه گفت ادارۀ بایدن از این نگران است که چین گزینۀ حمایت مستقیم از روسیه را با فرستادن تجهیزات نظامی برای استفاده در جنگ اوکراین زیر بررسی داشته باشد؛ موضوعی که چین آن را رد کرده است.
حملۀ روسیه بر اوکراین حالا وارد چهارمین هفتۀ خود شده است که طی آن صدها غیرنظامی کشته شده‌اند، مناطق شهری به ویرانه تبدیل شده و با فرار میلیون‌ها تن سبب ایجاد بحران انسانی شده است.
تنش‌های ایالات متحده_چین
اوکراین جبهۀ جدیدی را بر روابط سرد آمریکا و چین افزوده است. بایدن مشتاق بوده تا از یک جنگ سرد جدید با چین خودداری کند. او به‌دنبال این بوده است که این رابطه را به‌عنوان رابطۀ رقابتی تعریف کند، اما رابطۀ راهبردی و بدون محدودیت چین با روسیه که ماه گذشته اعلام شد، موضع چین در برابر اوکراین را زیر پرسش برده است.
پیش از تماس اخیر، یک ناو هواپیمابر چین روز جمعه از تنگۀ حساس تایوان عبور کرد و ناوشکن یواس‌اس رالف جانسون یک ناوشکن موشکی هدایت‌پذیر توانست دست‌کم در بخشی از مسیر حرکت این ناو را تحت‌الشعاع قرار دهد.
سلام‌وطندار فارسی را در توییتر دنبال کنید
چین تایوان را بخشی از خاک خود می‌خواند. به همین دلیل، فعالیت‌های نظامی خود را در نزدیکی این جزیره افزایش داده و این موضوع در میانۀ نگرانی‌های واشنگتن و تایپه این زنگ خطر را به‌وجود آورده است که چین نیز با الگوگیری از روسیه از نیروی نظامی علیه تایوان استفاده کند.
چین از محکومیت عمل روسیه در اوکراین خودداری کرده و آن را حمله نخوانده است. در حالی که گفته است حاکمیت اوکراین را به رسمت می‌شناسد، اما بارها تکرار کرده است که روسیه نگرانی‌های امنیتی مشروعی دارد که باید به آن‌ها رسیده‌گی و این مناقشه باید از راه سیاسی حل شود.
در حالی که ادارۀ بایدن تهدید کرده است که اگر چین در مناقشۀ اوکراین به روسیه کمک کند، آمریکا اقدام‌های متقابلی اتخاذ خواهد کرد. با این حال، آمریکا و متحدانش تاکنون به‌طور دقیق تصمیم نگرفته‌اند که ممکن است چه اقداماتی انجام خواهند داد.
هدف‌قراردادن بیجینگ با تحریم‌های گسترده‌یی مانند آن‌چه بر روسیه اعمال شده است، برای آمریکا و جهان پیامدهای بالقوۀ ناگواری خواهد داشت؛ زیرا چین، دومین اقتصاد جهان و بزرگ‌ترین صادرکننده در جهان است.
