روز گذشته امارت اسلامی دوسالگی رویکارآمدن خود در افغانستان را تجلیل کرد؛ روزی مهم در تاریخ معاصر افغانستان که در آن دو سال پیش کشور گواه تحول بزرگی بود. امارت اسلامی افغانستان، دو سال پیش (یکشنبه، ۱۵ آگست ۲۰۲۱ برابر با ۲۴ اسد ۱۴۰۰) برای بار دوم قدرت را در افغانستان به دست گرفت. دوسالگی رویکارآمدن امارت اسلامی، واکنشهای داخلی و خارجی متفاوتی را به دنبال داشت.
در عمدهترین این واکنشها، وزارت امور خارجهی چین، این روز را برای مردم افغانستان تاریخی خوانده است؛ واکنشی که به باور آگاهان، ریشه در حس پیروزی چین در برابر امریکا، در بخش خروج نیروهای امریکایی از خاک همسایهی این قدرت جهانی؛ یعنی افغانستان دارد.
ویس ناصری، آگاه مسائل سیاسی، در این باره میگوید: «چین که حالا ظاهراً ۱۵ آگست را روز تاریخی خوانده است، آماده نیست که دولت امارت اسلامی افغانستان را به رسمیت بشناسد و گزارشها در مورد افغانستان در سازمان ملل متحد را همواره تأیید کرده است.»
سلاموطندار را در تویتر دنبال کنید
طارق فرهادی، دیگر آگاه مسائل سیاسی، نیز در این باره میگوید: «چین از خروج امریکا از این منطقه بسیار خوشحال است که بدون کدام هزینهای از سوی چین، امریکا خودش خارج شد.»
اما واکنش متفاوتتر، نگرانیها از وضعیت مردم افغانستان در دو سال گذشته است. در مهمترین واکنشها در این بخش، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، این وضعیت را نگرانکننده خوانده است.
با گذر از چونوچرایی واکنشها در برابر دومین سالگرد بازگشت امارت اسلامی به قدرت در افغانستان، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، این روز را روز پرافتخار عنوان میکند و واکنشهای منفی در برابر این روز را ناشی از عقدهمندی کشورهایی به تعبیر او، «شکستخورده در افغانستان» و نهادهای وابسته به آن میداند.
ذبیحالله مجاهد، در گفتوگو با سلاموطندار میگوید: «کشورهایی که در افغانستان شکست خوردند، طبیعی است که شاید آنها و بعضی نهادهای مربوط به آنها این روز را یک روز خوب ندانند.»
روز گذشته به مناسبت بیستوچهارم اسد برابر با پانزدهم آگست، برخی از شهروندان افغان مقیم کشورهای خارجی به ویژه در ناروی، کانادا، انگلستان و پاکستان با راهاندازی همایشهای اعتراضی در برابر سیاستهای امارت اسلامی به ویژه در بخش اعمال محدودیتها در برابر زنان، اعتراض کردند.
همین گونه، در داخل کشور هم برخی از زنان، در کابل و شماری از ولایتها در واکنش به سالگرد قدرتگیری مجدد امارت اسلامی در افغانستان، خواهان بازگشایی مکتبها به روی دختران و بازگشت زنان بر سر کار شدند.
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
در یکی از نوارهای تصویری از این اعتراضها، شماری از زنان در کندز، با انتشار همایش اعتراضی که در یک مکان سربسته راهاندازی کرده اند، میگویند: «به زنان اجازهی رفتن به دانشگاهها و مکتبها داده شود و زنان اجازه یابند که به سر کار شان حاضر شوند.»
با این که واکنش کشورهای جهان در برابر بهقدرترسیدن امارت اسلامی در افغانستان و نحوهی تعامل آنها با این حکومت متفاوت بوده؛ اما همهی کشورها تا کنون روی یک مسئله که بهرسمیتنشناختن امارت اسلامی است، باهم اتفاقنظر داشته اند.
پیششرط بهرسمیتشناختن امارت اسلامی از سوی جهان هم رعایت حقوق بشر و حقوق زنان بوده؛ پیششرطی که در برابر آن امارت اسلامی هیچ گونه انعطافپذیری از خود نشان نداده است و جهان هم آماده نشده تا این حکومت را به رسمیت بشناسد. نتیجهی این تقابل اما برای مردم افغانستان انزوا و بیسرنوشتی را به میان آورده است.