مردم دستهدسته با چهرههای پریشان در دَرودیوار شهر شبرغان تکیه زدهاند و از وقوع هر رویدادی که آسیب میزند، در هراساند. زخمهای باقیمانده از جنگ و اصابت گلولهها بر دَرودیوارها از جنگهای نفسگیر روایت دارد که بار سنگین آن را مردم حمل میکنند.
محمداکرم، باشندۀ شهر شبرغان، مرکز جوزجان میگوید، پس از جنگ و درگیریهای دوامدار وضعیت مردم در این ولایت به اندازهیی وخیم است که حتی خانوادهها توان تهیۀ یک وعده غذا را ندارند. چهرۀ پریشان او نبود کار و ناداری را به تصویر میکشد که با یک عیال و چند فرزند چهگونه زندهگی کند.
او که زادۀ شهر شبرغان است، میگوید که هنوز جادههای شهر از بیمِ جنگِ دوباره خالیست و مردم کم علاقه پیدا میکنند تا در شهر به گونۀ عادی گشتوگذار کنند. «هیچکس چیزی نمیخرد، به شهر نمیآید، کرایۀ دکان قیمت است، امید کرده مینشینیم کسی سودا بگیرد. جنگ شد، دکان را قفل میکنیم. در مجموع دو طرف جاده ۱۰۰ دکان است که بسته است. به ما هرکسی باشد پروا ندارد، بگذارد که غریبی خود را کنیم.»
زخمهای بهجامانده از جنگ در سرپل نیز مردم را نگران کرده است و بیشتر مردم علاقه پیدا نمیکنند تا با دل آرام در شهر گشتوگذار کنند و همواره از آغاز درگیریها میان دو طرف میهراسند. وضعیت تاکنون در شهر سرپل به گونهیی که عادی شود، نشده است و نگرانی و هراس از جنگ دوباره، مردم را به حاشیه کشیده، اما دکانها در این شهر برای رفع نیازمندیهای مردم در گوشهگوشۀ شهر باز است.
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
رازمحمد، باشندۀ سرپل میگوید که نگرانیها از وقوع درگیریهای سختوسنگین میان دو طرف، فرصت گشتوگذار را از مردم شهر گرفته است. به گفتۀ او، هماکنون طالبان در این ولایت تسلط دارند، اما نبود کار و فقر اقتصادی تهدیدیست که مردم با آن دستوپنجه نرم میکنند.
این باشندۀ سرپل میافزاید که ۶۰ درصد باشندهگان این ولایت در پی جنگ آواره شدهاند و از ترس وقوع درگیریهای دوباره، حاضر نمیشوند دوباره به شهر برگردند. «وضعیت که فعلاً خیلی وخیم است، فعلاً هیچ دکانی باز نشده است. مردم همه کوچ کردهاند و آواره هستند و برخیها میآیند و یکی از خواستهای من این است که صلح بیاید.»
حرفها تا اینجا خلاصه نمیشود. طالبان پس از ورود به شهرهای شبرغان و سرپل، با تأسیس کمیسیونهای جداگانه برای ریاستهای این ولایتها در کنار مسئولان پیشین دولتی، مسئولان تازهیی را از سوی امارت اسلامی معرفی کردهاند تا کارهای ادارهها را به پیش ببرند.
سلاموطندار فارسی را در توییتر دنبال کنید
بر بنیاد گفتههای طالبان، به رسانههای خصوصی بدون حضور زنان و پخشنکردن سازوسرود اجازۀ فعالیت دادهاند و رادیو تلویزیون ملی جوزجان را در کنترل خود گرفتهاند تا پیامهای مرتبط به خود و رادیو «صدای شریعت» را پخش کنند.
ایستهای بازرسی در مسیر راهها و گشتوگذار طالبان در شهر به مردم دارد عادی میشود، اما ترس و نگرانی هنوز مردم را از وقوع جنگ در این دو ولایت رنج میدهد.
سنگری، یکی از اعضای طالبان میگوید که در شهر شبرغان «قانون امارت اسلامی» حاکم است و مردم باید بدون ترس به کارهای عادی خود برگردند و از رفتن به ولایتها و مناطق دیگر، خودداری کنند.
سلاموطندار فارسی را در تلگرام دنبال کنید
به گفتۀ او، امارت اسلامی همه را مورد بخشش قرار داده است و با هیچکسی کاری ندارد. «الحمدالله از مجاهدین همه راضی است. کل افغانستان را امارت اسلامی بگیرد، مردم باید همه بهجای خود بیایند و آرام زندهگی کنند.»
اما اینسوتر دولت و نیروهای امنیتی برای پسگیری جوزجان آلایش قدرت دارند تا این ولایت را از کنترل طالبان بیرون کنند.