در میانه‌ی کم‌توجهی‌هایی که به کودکان و ادبیات کودک وجود دارد، گروه کوچکی برای کودکان در مکتب و بیرون مکتب، قصه می‌خواند و درس‌های آموزنده‌ی مکتب را به زبان ساده و کودکانه به آن‌ها بازگو می‌کند. این گروه، زیر نام «ایلنور»، در پایان ۱۳۹۹ از سوی کسانی شکل گرفت که انگیزه‌ی کار در زمینه‌ی ادبیات کودک را دارند. از آن زمان به این ‌سو، این گروه آرام آرام فعالیت‌هایش را گسترش داده است. آغاز کار این گروه برمی‌گردد به چاپ نخستین اثر داستانی به نام «ایلنور در طبیعت» توسط امینه معاویه که چهار داستان ویژه‌ی کودکان را در خود جا داده است. خانم معاویه، بنیادگذار و پشتیبان مالی این گروه است.

به گفته‌ی این گروه، پیش از چاپ «ایلنور در طبیعت»، قرار بر این بود که کتاب‌ها به گونه‌ی هدیه به دست کودکان در ۳۴ ولایت برسد؛ اما با چاپ آن، این گروه تلاش کرد که داستان‌های آن را نیز برای کودکان بخواند تا اثرگذاری بیش‌تری داشته باشد.

سلام‌وطندار فارسی را در تویتر دنبال کنید

پس از چندی، کتاب دوم داستانی خانم معاویه زیر نام «ایلنور و واکسین» به چاپ رسید و کودکان بیش‌تر ولایت‌ها، به آن دست‌رسی پیدا کردند. این کتاب‌ها به دو زبان فارسی و پشتو نوشته شده‌ است و با چاپ این کتاب‌ها، نشست‌های داستان‌خوانی در پرورش‌گاه‌ها، مکتب‌های خصوصی و دولتی، نهادهای حامی کودکان و مکان‌های دیگر برای کودکان کار در بخش‌های گوناگون شهر کابل برگزار شد.

عادله آذین نظری، مسئول گروه ایلنور در کابل، می‌گوید: «ما انگیزه‌ی کار در زمینه‌ی ادبیات کودک را داریم. من اهل شعر و ادبیات استم و می‌خواهم در زمینه‌ی کودکان، دست‌آورد چشم‌گیر داشته باشم. ما می‌خواهیم کودکان افغانستان در سطح کشورهای دیگر به کتاب و اطلاعات دست‌رسی داشته باشند و ما در آن سهم داشته باشیم، هرچند اندک.»

به گفته‌ی نظری، این برنامه‌، تنها به کابل محدود نشده و در سفرهای شان به شهرهای مزارشریف و غزنی نیز، برای کودکان برنامه‌های داستان‌خوانی برگزار کرده ‌اند. خانم نظری، می‌افزاید که حالا در همه ولایت‌ها، کتاب‌های داستانی کودکانه به گونه‌ی رایگان در دست‌رس کودکان قرار گرفته است. او، می‌گوید که رفته رفته تلاش‌های این گروه مورد پذیرش کودکان و مردم قرار گرفته است. «خوش‌حالیم که بین کودکان اعتماد جلب کرده و علاقه‌ی شان را برانگیخته ‌ایم؛ خصوصاً کودکان کار که در کوچه و بازار مرا می‌بینند، می‌پرسند بار دیگر چه زمان برنامه داریم.»

سلام‌وطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید

خانم نظری می‌گوید که گروه ایلنور در جریان فعالیت‌هایش، دوره‌های قصه‌خوانی را برای کودکان کار در پل‌سرخ، دارالامان و دشت‌برچی کابل برگزار کرده و قرار است این روند را گسترش بدهند. «دوست داریم بیش‌ترین تمرکز ما بر کودکان کار باشد؛ چون آن‌ها هم از آموزش معیاری محروم استند و هم از خانواده‌های شان دور اند و در بازار کار، مورد خشونت‌های زیادی قرار دارند و این برنامه‌ها، برای نهادینه‌کردن تساهل، دوری از خشونت، کینه‌توزی، نبود صداقت و خوش‌بینی در میان آن‌ها، کمک می‌کند.»

یکی از اعضای گروه ایلنور در حال برگزاری صنف سوادآموزی

گروه ایلنور، که در ماه سه-چهار برنامه دارد، هر برنامه را در چها روز اجرا می‌کند و در پایان برنامه نیز، برای تشویق کودکان به آن‌ها کتاب و قرطاسیه هدیه می‌دهد. با این حال، نداشتن جای مشخصی برای پیش‌بردن برنامه‌ها، دشواری‌هایی را سر راه این گروه قرار داده است.

الهام حسینی، کودکی که در برنامه‌های قصه‌خوانی گروه دختران ایلنور، اشتراک کرده، می‌گوید که شرکت در این برنامه‌ها، هم درس است و هم عبرت. «قصه‌خوانی به شیوه‌ی امروز، می‌تواند که ذهن کودکان را انکشاف دهد و در بخش بهداشت و اخلاق کمک می‌کند.»

صدف، اشتراک‌کننده‌ی دیگری در این برنامه، می‌گوید که از حضور در این برنامه یاد گرفته است که چه گونه بتواند موارد بهداشتی را رعایت کند. او با اشاره به داستانی از کتاب که برای او و هم‌صنفانش توضیح داده شده، می‌گوید: «چیچک کسی را گرفته و مادرکلان در این قصه، گفته است که به او زیاد نزدیک نشوید که هم به او ضرر نرسد و هم به شما سرایت نکند.»

مسئولان گروه «ایلنور»، می‌گویند که برای ادبیات کودکان بایستی بیش‌تر کار شود؛ تا از یک سو، کودکان از متن‌های تولیدشده‌ی نویسندگانی بهره ببرند که از لحاظ فرهنگی، روانی و زبانی به آن‌ها نزدیک است و در سوی دیگر، بیش‌تر در مورد مسائلی بفهمند که در محیط زندگی خود با آن دچار استند.

گروه ایلنور از شش ماه به این سو، در هم‌کاری با یک مکتب خصوصی‌ در ولسوالی ده‌سبز کابل، به شماری از کودکان این ولسوالی که از مکتب بازمانده‌ اند، صنف سوادآموزی برگزار کرده است. دانش‌آموزان این صنف سوادآموزی، دختران و پسرانی ۱۰ تا ۱۸ساله استند.

خانم نظری هدف از تلاش‌های گروه ایلنور را ترویج فرهنگ مطالعه‌کردن میان کودکان و نوجوانان و کار برای ادبیات کودک، عنوان می‌کند. به گفته‌ی او، این خیلی ارزش‌مند است که در نابه‌سامان‌ترین و بحرانی‌ترین وضع در کشور، کودکان و نوجوانان‌ را فراموش نکرده و از هیچ نوع هم‌کاری با آن‌ها خوددرای نکنیم.

مرتبط با این خبر:

به اشتراک بگذارید:
تحلیل‌های مرتبط

اخبار و گزارش‌های سلام وطن‌دار را از شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید: