دو روز دیگر تا پایان مهلت تعیینشدهی پاکستان برای خروج مهاجران غیرقانونی افغان از این کشور، باقی مانده است. در همین حال، امیر میر، وزیر اطلاعات پنجاب، روز جمعه، ۵ عقرب، در یک نشست خبری بار دیگر به مهاجران افغان هشدار داده است که پاکستان را تا ۳۱ اکتبر ترک کنند، در غیر آن با برخورد تند دولت پاکستان روبهرو و بازداشت خواهند شد.
او میافزاید: «۹۹ هزار تن تا کنون بازداشت شده اند، ۳۳ هزار تن فاقد مدرک هستند، مناطق نگهداری برای اخراج افراد غیرقانونی ایجاد شده است. حتا پس از ۳۱ اکتبر به کسانی که باید داوطلبانه برگردند، تسهیلات داده میشود و با کسانی که کامل غیرقانونی هستند، برخورد سخت خواهد شد.»
از سویی هم، شماری از سازمانهای بینالمللی و حقوقبشری، با نگرانی از اخراج ۱.۷ میلیون مهاجر غیرقانونی افغان از پاکستان، نگرانی کرده و خواستار لغو این تصمیم پاکستان شده اند. شورای عالی حقوق بشر و سازمان عفو بینالملل، هر یک با پخش بیانیهای در حسابهای کاربری «ایکس» خود، این تصمیم پاکستان را سرآغاز فاجعهی بشری در افغانستان خوانده اند.
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
شورای عالی حقوق بشر، نوشته است: «ما از اعلام پاکستان مبنی بر اخراج مهاجران غیرقانونی، بسیار نگران هستیم؛ بسیاری از کسانی که با اخراج مواجه هستند، در صورت بازگرداندن به افغانستان، در معرض خطر جدی نقض حقوق بشر از جمله دستگیری، بازداشت خودسرانه، شکنجه و سایر رفتارها قرار خواهند گرفت.»
سازمان عفو بینالملل، نیز گفته است که اخراج مهاجران افغان، نقض حقوق بشری است و نگرانیهای جدی ایمنی، رفاه و دسترسی اخراجشدهها به خدمات اولیه را ایجاد میکند.
با این حال، شماری از مهاجران غیرقانونی افغان، میگویند که به دلیل مشکلات امنیتی، راه بازگشتی به افغانستان ندارند. مزمل یعقوبی، یک تن از مهاجران افغان که غیرقانونی در پنجاب پاکستان به سر میبرد، میگوید: «بعد از تحولات زمینه برابر نبود، ویزا و پاسپورت/گذرنامه نبود، به دلیل مشکلات امنیتی از اسپینبولدک به پاکستان پناه بردیم. مشکلاتی که حالا در برابر ما پیدا شده، طاقتفرسا است. سر ما حالت بدی آمده است، همه میگویند که اگر کشته شوند، همین جا کشته شوند.»
سامعه، یک تن دیگر از مهاجران افغان که غیرقانونی در پنجاب پاکستان به سر میبرد، نیز میگوید: «خودم فعال مدنی هستم، شوهرم افسر نظامی سابق بود، غیرقانونی آمدهایم. بازداشتهای اجباری مشکلات زیادی را بر ما به بار آورده است، اگر دوباره به افغانستان هم برگردیم، با چالشهای جدی روبهرو میشویم.»
با این همه، جامعهشناسان، میگویند که افغانستان از لحاظ اقتصادی، منابع و جمعیتپذیری، آمادگی برای بازگشت هزاران مهاجر را ندارد.
سلاموطندار را در شبکهی «ایکس» دنبال کنید
احمدراشد صدیقی، جامعهشناس، در این باره میگوید: «این مشکل میتواند از ابعاد مختلف مشکلاتی را نیز به بار بیاورد، ما هنوز قادر به تأمین نیازهای خود نیستیم، چه برسد به این که یک جمعیت دیگر بیاید. فاجعهی بشری به میان میآید، افزایش جمعیت است، منابع ناکافی است، بازار کار و زمینههای اشتغالزایی نداریم، تولیدات نداریم، زمانی که مهاجرین حضور پیدا کنند، چالش عمده پیدا خواهیم کرد.»
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی اما از اعلام آمادگی برای پذیرایی از مهاجران اخراجی از پاکـستان خبر میدهد. او میگوید: «امارت اسلامی آمادگیهای خود را دارد و کمیسیون مخصوصی ساخته شده که ۱۲ کمیته و یک دارالانشا دارد و ۳۱ تن اعضای بلندپایه است و از سوی سلام حنفی مدیریت میشود و این موضوع را تعقیب میکنند و با تمام توان در خدمت مهاجران خواهند بود.»
گفتنی است که پیش از این نیز، کشورهای ابرقدرت جهانی چون اتحادیهی اروپا، بارها خواستار تجدید نظر پاکستان مبنی بر اخراج مهاجران افغان شده؛ اما پاکستان هر بار قاطعیت در تصمیمش را نشان داده است.