مؤسسۀ حقوق بشر و محو خشونت و شبکۀ جامعۀ مدنی و حقوق بشر امروز در کابل نتایج تحقیق‌شان را پیرامون «اقلیت‌های آسیب‌پذیر افغانستان و روند صلح» همه‌گانی کردند. این تحقیق با ۱۸ متخصص و ۵۹۵ تن از اعضای گروه‌های اقلیت در ۹ ولایت کشور طی ۵۰ بحث گروهی با نهادهای جامعۀ مدنی و جوانان انجام شده است.
یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد، بسیاری از اقلیت‌های افغانستان به این باور اند که روند کنونی صلح افغانستان از آنان نماینده‌گی نمی‌کند.
عبدالودود پدرام، رئیس اجرایی مؤسسۀ حقوق بشر و محو خشونت می‌گوید، در این تحقیق دین، مذهب، قومیت و زبان معیار بود.
به گفتۀ پدرام، اقلیت‌های افغانستان بیش‌ترین آسیب را از خشونت دیده‌اند و باید حکومت افغانستان به آنان توجه کند.
او می‌گوید: «یافته‌های اولیۀ ما نشان می‌دهد که آگاهی در ارتباط به توافق میان ایالات متحدۀ آمریکا و طالبان، آزادی زندانیان طالبان در قطر و مذاکرات بین‌الافغانی به صورت نسبی بالا برود، اما اکثریت آن‌ها در برنامه‌های مرتبط به صلح در افغانستان شرکت نکرده بودند.»
آقای پدرام می‌افزاید، ۸۰ درصد اقلیت‌های افغانستان علاقه‌مندی نشان دادند به نحوی در روند صلح شامل باشند و بیشتر آن‌ها اظهار داشتند که روند جاری صلح از آنان نماینده‌گی نمی‌کند.
رئیس اجرایی مؤسسۀ حقوق بشر و محو خشونت می‌گوید، افغانستان سرزمین اقلیت‌هاست که برخی از آن‌ها مسلط در قدرت و برخی دیگر در حاشیه‌اند.
اقلیت‌های آسیب‌پذیر نیز در تحقیق‌شان پیشنهادهایی به حکومت افغانستان، طالبان و جامعۀ جهانی ارائه کرده و خواستار سهم‌شان در روند گفت‌وگوها میان حکومت افغانستان و طالبان شده‌اند.
آنان هم‌چنان از طالبان می‌خواهند که تعهدات‌شان را در مورد حقوق و آزادی‌های سیاسی شهروندان افغانستانی بدون هیچ‌گونه تبعیض از جمله حقوق اقلیت‌های قومی، مذهبی و زبانی اعلام کنند.
سیما سمر، وزیر دولت در امور حقوق بشر و روابط بین‌الملل می‌گوید، به بهانۀ جنگ و گسترش ویروس کرونا، نباید حقوق اقلیت‌ها زیر پا شود.
او می‌گوید: «افغانستان کشوری‌ست ساخته از اقلیت‌ها؛ یعنی هیچ قومی در افغانستان ادعا کرده نمی‌تواند که اکثریت است. اقلیت‌های افغانستان چه در پروسۀ صلح و چه در غیر پروسۀ صلح، حق دارند در تمام پروگرام‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و انکشافی حضور داشته باشند و یک میکانیزمی باید ساخته شود که حضور آنان حتمی باشد، نه سمبولیک.»
شرکت‌کننده‌گان در این تحقیق در مورد روند صلح افغانستان ابراز نگرانی کرده‌اند و نگرانی بیشتر آنان مربوط به وضعیت گروه‌های اقلیت آسیب‌پذیر می‌شود.
