مناطق شمال و شمالشرقی افغانستان به خاطر سیرآببودن و آبوهوای مناسب، به دامداری مشهور است؛ اما در این اواخر، دامداران در این مناطق به ویژه ولایت تخار، در زمینهی دامداری با چالشهای جدی روبهرو اند؛ چالشهایی که سبب شده شغل میراثی آنان با رکود روبهرو شود.
شماری از دامداران در تخار، میگویند مکانهایی که پیش از این به عنوان چراگاه استفاده و از طریق آن نیازهای نسبی شان رفع میشد، در سالهای پسین، از آنان گرفته شده است. به گفتهی آنان، چراگاههای مواشی شان به زمینهای زراعتی تبدیل و علفچرهای شان نیز غصب شده است. همچنان در دشتها، به دلیل تغییرات اقلیمی، برای تغذیه و پرورش مواشی شان علف کافی وجود ندارد.
سلاموطندار فارسی را در تویتر دنبال کنید
محمدالله ۷۰ ساله که حدود ۸۰ سال میشود سرگرم مالداری است، میگوید که این شغل از پدرش به او رسیده است و اکنون ۴۵۰ رأس گوسفند دارد. او میافزاید که نبود علفزار برای تغذیهی مواشیاش، برای او به یک چالش مبدل شده است و از حکومت میخواهد که به این وضعیت رسیدگی کند. محمدالله میگوید: «از چهار سال به این سو، خشکسالی است و گوسفندان کاملاً گرسنه اند. در تهیهی مواد خوراکی آنها با کمبود علوفه/علف روبهرو شدهایم. از سوی دیگر، آب آشامیدنی هم برای مواشی وجود ندارد.»
غیبالله، یکی دیگر از دامداران در تخار، نیز میگوید که خودش در جریان زمستان سال پیش، به دلیل شدت سرما و نداشتن خوراکی کافی برای مواشی، حدود ۵۰ رأس گوسفند خود را از دست داده است و همسایههایش نیز مواشی خود را فروخته یا هم به قرض گذاشته اند. او میافزاید: «دو یا سه همسایهی ما مواشی خود را فروختند یا هم برای دو یا سه سال به قرض گذاشتند و روشن نیست کسانی که به قرض گرفته اند تا بهپایانرسیدن این سالها، آیا پول را برمیگردانند یا جایی فرار میکنند؟ پس از فروش، شماری از آنان به بیرون از کشور رفتند و شماری هنوز حضور دارند.»
هرچند مسئولان ریاست زراعت، آبیاری و مالداری تخار، از تلاشها برای رفع چالشهای دامداران، خبر میدهند؛ اما میگویند که هماکنون بودجهی اختصاصی برای رفع این چالشها، ندارند. هدایتالله قادری، آمر صحت حیوانی ریاست زراعت تخار، به سلاموطندار میگوید که وزارت زراعت و مؤسسههای همکار در بخش کمکهای اضطراری، در جریان مشکلات دامداران اند. او میافزاید: «مالچرهای زیادی اند که غصب شده یا آب ندارند؛ همچنان در یک حالت اضطراری مانند سیل، باران و توفان، مکانی برای نگهداری مواشی نیست. این که علفچرها باید آب داشته باشد، چاههای عمیق حفر و بودجهای به آنها اختصاص داده شود، برنامههای وزارت زراعت است و انشاءالله عملی میشود.»
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
از سویی هم، مسئولان ریاست مبارزه با حوادث طبیعی تخار، میگویند که برای رفع چالشهای دامداران در این ولایت، با مسئولان ریاست زراعت، آبیاری و مالداری تخار، نشستهایی داشته؛ اما تا کنون در این باره پاسخ جدی دریافت نکرده اند. احمدساجد سیر، رییس مبارزه با حوادث طبیعی تخار، به سلاموطندار میگوید که شماری از مؤسسهها برای آموزش روشهای نگهداری حیوانات به دامداران، برنامههایی داشته اند. او میافزاید: «پیش از این، مؤسسهها سمینارهایی برای آموزش طریقههای نگهداری حیوانات و استفادهی مواد غذایی، داشتند؛ اما وزارت مبارزه با حوادث، تا کنون برنامهی مشخصی ندارد. امیدواریم وزارت، در این زمینه بودجه تخصیص بدهد و ما نیز به مالداران برنامههای آموزشی در نظر بگیریم.»
این در حالی است که مسئولان محلی تخار، در جریان زمستان سال پیش، از تلاشها برای رسیدگی به چالشهای فراراه دامداران در این ولایت خبر داده بودند؛ اما شکایتها از حلنشدن مشکلات آنان در این ولایت، هنوز هم وجود دارد.