در گذشته تجارت قالین بخش بزرگی از صادرات افغانستان را شکل می‌داد و پس از تغییر نظام و افزایش بی‌کاری در میان خانواده‌ها، گفته می‌شود که اکنون زنان و مردان زیادی به این شغل رو آورده اند.
نصیر کشاورز، خبرنگار سلام‌وطندار در رابطه به تجارت و وضعیت تجارت قالین در افغانستان، مصاحبه‌ای را با نعیم ولی‌زاده؛ بازرگان قالین انجام داده است.
شما سال‌ها است که به عنوان بازرگان ملی کار می‌کنید. وضعیت کلی تجارت افغانستان را چه گونه می‌بینید؟
اکنون، سهولت‌های خوبی آمده به خصوص وزارت صنعت و تجارت، برای ایجاد کار به بازرگانان سهولت‌های خوبی آورده که به آسانی بازرگانان ملی می‌توانند کاروبار شان را انجام بدهند.
مشکلات بانکی که بازرگانان با آن روبه‌رو بودند، آیا حل شده است؟
بخشی از مشکلات حل شده و بخشی هم باقی است. وقتی قالین را صادر می‌کنیم، باید مال به مقصد برسد و پول به حساب ما بیاید. از این که افغانستان با حکومت سرپرست کنترل می‌شود، با مشکل روبه‌رو استیم. بعد از تحویل قالین، چهار ماه زمان می‌برد که پول به دست ما برسد. امیدواریم این مشکل حل شود. به همین دلیل، حالا ما قالین را به شکل قاچاقی صادر می‌کنیم. اگر سیستم بانکی باشد، کاروبار و کارخانه‌دارهای ما رونق پیدا می‌کند.
چه گونه قاچاقی صادر می‌کنید؟
ما با افرادی از پاکستان صحبت می‌کنیم و آن‌ها، قالین را به شکل قاچاقی انتقال می‌دهند.
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
تقاضای جهانی از قالین افغانستان چه گونه است؟
قالین افغانستان، اکنون در بازار جهانی خیلی متقاضی دارد و ۵۰ درصد قالین افغانستان به فروش می‌رسد و باقی ۵۰ درصد از دیگر کشورها.
گفته می‌شود که زنان و دختران زیادی پس از منع آموزش و تحصیل، به قالین‌بافی رو آورده اند. در شرکت شما این وضعیت چه گونه است؟
در یک مرکز ما ۸۵۰ زن کار می‌کند که همه‌ی آن‌ها تحصیل‌یافته استند که بی‌کار شده اند. در شهر کابل، در پروان، بغلان، تخار، بامیان و پنجشیر، زنان سرگرم کار قالین‌بافی استند.
آیا مواد خام مورد نیاز تولید قالین در داخل تهیه می‌شود یا از خارج هم وارد می‌شود؟
هم در داخل افغانستان ما استفاده می‌کنیم و هم از پشم را خریداری می‌کنیم از ترکمنستان، اوزبیکستان، عربستان سعودی و عراق. پشم را ۵۰ درصد از این کشورها می‌آوریم و ۵۰ درصد را از داخل افغانستان تأمین می‌کنیم .
شکایت‌هایی است که برای تولیدکنندگان قالین در افغانستان، سهولت‌های لازم فراهم نشده است. در این مورد چه گفتنی دارید؟
بودجه نیست که آن‌ها [مسئولان وزارت صنعت و تجارت] کمک کنند. همیشه که رفتیم جواز داده اند، هر مشکلی که گاهی پیش می‌آید مانند گیرماندن قالین‌های ما در پاکستان، وزارت صنعت و تجارت برای حل آن همکاری می‌کند.
واردات قالین‌های ترکی و ایرانی، چه اندازه توانسته بازار تولید قالین را در افغانستان با مشکل روبه‌رو کند؟
خیلی با مشکل روبه‌رو کرده است؛ قالین ترکی ارزان است و توان اقتصادی مردم نمی‌رسد که قالین دست‌باف بگیرند.
بیشتر به کدام کشور قالین صادر می‌کنید؟
۵۰ درصد صادرات ما به امریکا است و ۵۰ درصد دیگر به باقی کشورها.
برگزاری نمایش‌گاه‌ها چه اندازه توانسته برای بازاریابی به قالین وطنی مفید تمام شود؟
این نمایش‌گاه‌ها خیلی خوب است؛ چون مردم آشنایی پیدا می‌کنند. قبل از برگزاری نمایش‌گاه‌ها، مردم نمی‌فهمیدند که ما چی تولید می‌کنیم و چی می‌فروشیم.
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
بازرگانان خارجی که اخیراً به افغانستان آمده اند، صحنه‌ی رقابت را برای بازرگانان داخلی تنگ نکرده اند؟
بازرگانان ما با آن‌ها در تفاهم عمل می‌کنند. اگر ما نباشیم، آن‌ها فعالیت نمی‌توانند؛ ۵۰ درصد ما با آن‌ها شریک استیم. آن‌ها مستقیماً پروژه را نمی‌گیرند.
با توجه به وضعیت فعلی افغانستان، وضعیت بازار قالین را چه گونه ارزیابی می‌کنید؟
اگر به مشکل بانکی ما توجه شود، صنعت قالین رشد خوبی خواهد داشت. ما در مقایسه با کشورهای زیادی، ابتکارهای خوبی داشته‌ایم؛ ما قبلاً چهار رنگ قالین تولید می‌کردیم و حالا ۱۶ تا ۱۷ رنگ و دیزاین را در قالین‌ها به کار می‌بریم.
اگر محدودیت‌های بانکی هم‌چنان ادامه داشته باشد و کشورهای همسایه هم در بخش صادرات برای ما مشکلاتی را ایجاد کنند، وضعیت تجارت و صادرات قالین را چه گونه پیش‌بینی می‌کنید؟
اگر به مشکل بانکی ما توجه نشود، بازار قالین خسارت‌های زیادی را متحمل خواهد شد. تجارت ما بسیار با مشکلات روبه‌رو می‌شود؛ یعنی نمی‌توانیم به فعالیت مان به گونه‌ی عادی ادامه دهیم.
