شماری از باغ‌داران در سمنگان، می‌گویند که گسترش بیماری‌های نباتی و سرما در سال‌های پسین، میزان حاصلات باغ‌های آن‌ها را کاهش داده است.
نوراحمد، باغ‌دار، می‌گوید با این که در باغش ۲۰۰۰ درخت از جمله هشت گونه درخت بادام کاشته؛ اما در دو سال پسین به دلیل گسترش بیماری‌های نباتی و سردی هوا نتوانسته است از این شمار درخت حاصل قناعت‌بخش بردارد.
او می‌افزاید: «خیلی گل‌ها باز شده بودند؛ برف و باران زیاد شده؛ همه‌ی گل‌ها را یخ زده است؛ در ماه حمل بیماری‌های مانند شکررک که برگ‌ها را سوراخ می‌کند پیدا می‌شود که شناسایی و دارو می‌زنیم تا از بین بروند؛ اما بیماری‌های خطرناک مانند قارچ مضر اند که باعث ضرررساندن به درخت‌ها می‌شود.»
عبدالکریم، دیگر باغ‌دار، نیز می‌گوید:«دو سال می‌شود که خنک زده است؛ هیچ حاصل نگرفته‌ام؛ امسال توکل به خدا؛ شکررک، اشپشک و برخی بیماری‌های دیگر هستند که در وقتش پیدا می‌شود. بسیاری وقت‌ها شاخه‌های شان را قطع می‌کنم یا آتش می‌زنم و برخی وقت‌ها از دارو کار می‌گیرم.»
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
این باغ‌داران، از حکومت سرپرست و نهادهای امداد‌رسان می‌خواهند که برای مقابله با بیماری‌های نباتی از باغ‌داران پشتیبانی و برای آن‌ها داروی مورد نیاز را توزیع کنند.
در سوی دیگر، مسئولان در ریاست زراعت، آبیاری و مالداری سمنگان، گسترش بیماری‌های نباتی را می‌پذیرند و می‌گویند که برای پشتیبانی از باغ‌داران برنامه‌های آگاهی‌دهی را راه‌اندازی و در حد توان دارو برای درختان شان، توزیع کرده اند.
حاجی‌محمد، مدیر عمومی ترویج و حفاظه‌ی نباتات ریاست زراعت سمنگان، می‌گوید که اکنون بیش از ۸۰۰۰ هکتار باغ بادام در این ولایت وجود دارد که سالانه نزدیک به ۳۰۰۰ تُن بادام از آن به دست می‌آید.
او می‌افزاید: «در سمنگان، ۸۱۲۴ هکتار باغ بادام وجود دارد که سالانه از آن‌ها ۲۷۰۰ تا ۲۸۰۰ تُن بادام به دست می‌آید. در ۱۴۰۲ نسبت سردی زمستان ۱۹۰۰ تُن بادام تولید شده است؛ در این باغ‌های بادام آفت‌ها وجود دارد؛ بیماری‌های مانند: سایمه‌خوردگی برگ بادام که باغ‌داران آن را به نام شکرک یاد می‌کنند.»
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
ستاربایی، شکوربایی، خیرالدینی، قنبری، مروجی، صندوقی، کاغذی و سنگگ از گونه‌های بادام است که در باغ‌های سمنگان کاشت و بخش زیادی از آن به بیرون از افغانستان صادر می‌شود.
شماری از کارشناسان باغ‌داری در سمنگان اما می‌گویند که اگر روش‌های مقابله با بیمار‌های نباتی به باغ‌داران آموزش داده و جلو گسترش آفت‌های نباتی گرفته شود، میزان حاصلات باغ‌ها به ویژه باغ‌های بادام در سمنگان افزایش خواهد یافت.
گلاب‌الدین غیاثی، کارشناس امور کشاورزی در سمنگان، می‌گوید که بیماری‌های نباتی مانند مور‌خیمه‌ساز بادام،سایمه‌خوردگی برگ بادام و شکرک همه‌ساله درختان بادام را تهدید می‌کند. او می‌افزاید: «آفت‌های نباتی خیلی زیاد است؛ شکرک‌های نباتی خیلی زیاد هستند که بیماری‌های شات‌خور و سکترکنوز است. وقتی که سال بارانی باشد زیان را زیاد می‌کند؛ ولی معمولی اداره‌ی زراعت و مدیریت عمومی حفاظت از نباتات و پرسونل ریاست مرکز و ولسوالی‌ها مسئولیت دارند که به کشاورزان نسخه بدهند، رهنمایی کنند و بیماری‌ها را تشخیص کنند تا مشکل کشاورزان حل شود.»
سمنگان در شمال افغانستان از ولایت‌های است که بیشتر باشندگان آن به کشاورزی و باغ‌داری سرگرم اند و از این راه نیازهای غذایی و غیرغذایی خانواده‌های شان را فراهم می‌کنند.
