لطیف، جوان ۳۰ ساله، باشندۀ ولایت کابل است. او پدر یک پسر و دختر است و شغل خیاطی دارد. لطیف فرزند بزرگ خانوادهاش است و تلاش میکند برای خانوادۀ ۱۳ نفریاش نفقه آماده کند. بهدلیل جمعیت بزرگ خانواده و درآمد کم، او با هزاران امید راه مهاجرت منظم را در پیش میگیرد و به کشور امارات میرود. لطیف روزی که تصمیم به ترک افغانستان میگیرد، دکانش را میفروشد و با ۷۲۰ دالر راهی امارات میشود.
لطیف در گفتوگو با سلاموطندار چنین میگوید: «شغلم خیاطیست. اینجا کاروبار خوب نبود و همانقدر میشد که خرج خانه و دکان برآید. مشکلات امنیتی بود، کار نبود، به همین خاطر خواستم به بیرون از کشور بروم. قانونی سفر کردم، با خانواده مشوره کردم؛ چون وقتی دعای پدر و مادر پشتت نباشد، کاروبار هم نمیشود. هزینه کردم، پاسپورت/گذرنامه و ویزا گرفتم، کشور امارات رفتم. تنها در رفت آن ۷۲۰ دالر مصرف آمد.»
لطیف میگوید که تنها ۲۰ روز در امارات کار کرد و گسترش ویروس کرونا سبب تعطیلی کارها و قرنطینه شد. او بهدلیل بیگانهبودن و نفهمیدن زبان، دچار مشکلات فراوان شد. لطیف با پذیرفتن مشکلات و رفع دورۀ قرنطینۀ شبوروز در جستوجوی کار بود و پس از یک ماه صاحب کار شد؛ اما خبر مرگ پدرش شادی چند روزهاش را یکشبه به غم بدل کرد.
لطیف میافزاید: «کرونا به همه کشورها ضرر وارد کرد، بهویژه به کسانی که مهاجر هستند. مشکلات زیاد بود، نمیتوانستیم خرج اتاق را پوره کنیم. پس از ختم قرنطینه، در جستوجوی کار بودم، یک ماه دکان به دکان هر کاری که بود گشتم تا کار پیدا کنم، خیاطی میبود هر کاری میبود، میرفتم میگفتم کاریگر کار ندارید. یکجای کار پیدا کردم، بسیار خوش بودم که کار یافتم، یک ماه نگذشته بود که خبر وفات پدرجانم آمد و ناگزیر شدم که افغانستان بیایم.»
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
جنگ، فقر، ناامنی و بیکاری تنها لطیف را به مهاجرت وادار نکرده، بل سالهاست این عاملها سبب شدهاند که بسیاری از جوانان راه مهاجرت منظم و نامنظم را در پیش گیرند.
در همین حال، سیدعبدالباسط انصاری، مشاور بخش رسانههای وزارت مهاجران و بازگشتکنندهگان میگوید که این وزارت در بخش اعزام کارگر به بیرون از کشور با وزارت کار و امور اجتماعی مشترک کار میکند و قرار است ۲۰ هزار تن را برای کار به کشورهای عربی بفرستند.
مشاور بخش رسانههای وزارت مهاجران و بازگشتکنندهگان دربارۀ سرنوشت افرادی مانند لطیف، میگوید: «کسانی که بهشکل خودسر میخواهند عازم کشورهای عربی شوند و میخواهند آنجا کار کنند، طبعاً هر کشور قانون بهخصوص خود را دارد. خیلی مشکل است برای خود کار پیدا کنند و موج اول کرونا در سطح جهان یک تهدید بود و بهخصوص در کشورهایی که ما مهاجر داریم. در کشور خود ما، ما هم شاهد بودیم قرنطینه که شد هموطنان ما که شغل آزاد داشتند، آنها هم با مشکل مواجه شدند و این یک مشکل جدیست و متأسفانه کشوری که شما نام بردید، ما نمایندهگی نداریم. هموطنان ما در کشورهایی که وزارت امور مهاجرین نمایندهگی ندارد، میتوانند جهت رفع مشکل به سفارت افغانستان مراجعه کنند.»
سلاموطندار را در اینستاگرام دنبال کنید
از سویی هم، عبدالفتاح عشرت احمدزی، سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی میگوید، این وزارت برای مهار بیکاری راهکارهایی را رویدست دارد که یکی از آنها اعزام کارگر به بیرون از کشور است.
سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی میافزاید: «زمانی که ما برنامۀ اعزام کارگر را آغاز میکنیم، واضح است که اینجا تفاهمنامه میان ادارات دولتی وجود داشته. انشاءالله تفاهمنامه امضاء خواهد شد و ما بالای پروسۀ اعزام کارگر امروز کار میکنیم و در تاریخ کشور تاکنون همچو برنامه نبوده که ما کارگر را به بیرون از کشور روان کنیم. امروز خوشبختانه این دروازه را باز کردیم، صحبتهای ما جریان دارد و یگانه کشور امارات است که توانستهایم تفاهمنامۀ رسمی امضاء کنیم.»
سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی هدف از اعزام کارگر به بیرون از کشور را پیشگیری از مهاجرتهای نامنظم میخواند.