هم‌زمان با ادامه‌ی خشک‌سالی و کاهش بارندگی در کشور، شماری از باغ‌داران و کشاورزان در بلخ از بیش‌ترشدن آفتهای نباتی که آسیب‌های زیادی را به باغ‌داران به دنبال دارد، خبر می‌دهند و می‌گویند این امر سبب شده است که روند استفاده از داروهای کیمیاوی نیز در این ولایت بیشتر شود.
محمداسماعیل، باشنده‌ی بلخ که باغ‌داری را از پدرش آموخته است و سال‌های زیادی می‌شود سرگرم باغ‌داری است، در گفت‌وگو با سلام‌وطندار می‌گوید که بیش‌ترشدن آفتهای نباتی در این ولایت، آن‌ها را به استفاده‌ی بیشتر از داروهای کیمیاوی وا داشته است.
او می‌افزاید: «درختان هم مانند انسان‌ها با آفت‌هایی روبه‌رو هستند. امراض زمانی که درختان گل می‌کنند، بیش‌ترین آسیب را می‌رسانند. شپشک می‌زند؛ حشره‌هایی چون سوسک‌ها، هزارپاها و مورچه‌ها گل درخت را می‌خورند که سبب ناتوانی درخت می‌شود. برخی از آفات که به دلیل عدم بارش برف و باران از بین نرفته اند، ما مجبور هستیم دوا‌های کیمیاوی را با آن مخلوط کرده زمانی مغژه یا قبل از گل‌کردن و بعد از گل‌ریزی آن، دواپاشی کنیم.»
در همین حال، آگاهان کشاورزی با تأیید این که افزایش آفتهای نباتی آفتهای جدی را بر باغ‌داران وارد کرده است، می‌گویند که در سال‌های پسین، آفتهای خاکستر تاک، قانغوزک‌ها، زنبورها، انواع سرخی‌ها و خانواده‌ی فلس‌داربالان؛ آفتی شامل مورپتدار، جولاگک و کرم پیچاننده‌ی برگ، بیشتر شده است.
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
جمشید بدخشی، استاد دانش‌کده‌ی زراعت بلخ، می‌گوید که با فراگیری روش درست استفاده از داروها برای جلوگیری از افزایش آفتهای نباتی، می‌تواند کمک کند. او تأکید می‌کند که آلودگی آب‌وهوا، افزایش توان آفت‌ها و آسیب‌پذیری سلامت باغ‌داران، جدی‌ترین پیامد استفاده‌ی بی‌رویه از داروهای کیمیاوی است.
بدخشی، می‌افزاید: «استفاده از داروهای نباتی باید با توجه به نیازهای خاص باغ‌دار و نوعیت آفات یا مرض انتخاب شود؛ چون در غیر آن ممکن است نتیجه‌ی چندانی نداشته باشد و استفاده‌ی بیش از حد از داروهای کیمیاوی می‌تواند مقاومت نبات را پایین بیارود؛ چون نبات عادت می‌کند. سبب حساسیت‌ها، تحریک پوستی، التهاب و مشکلات تنفسی نزد انسان و سبب آلوده‌شدن خاک و آب‌وهوا نیز می‌شود؛ بر تنوع زیستی آسیب می‌رساند. پیش از استفاده از هر گونه داروی کیمیاوی نباتی، توصیه‌هایی می‌شود که با مقام‌های محلی و متخصصین مورد اعتماد مشوره کرده و دستورالعمل‌های ایمنی و نکات محیط‌زیستی را رعایت کنید.»
از سویی هم، برخی از فروشندگان داروهای کیمیاوی در بلخ، می‌گویند داروهایی که آن‌ها برای مبارزه با آفتهای نباتی به فروش می‌رسانند، بیشتر ایرانی، چینی، هندی و پاکستانی است که با نظارت و بررسی وزارت زراعت وارد کشور می‌شود.
سیدظاهر، فروشنده‌ی داروهای کیمیاوی در بلخ، می‌گوید که به باغ‌داران رهنمایی‌های لازم را برای چگونگی استفاده از داروهای کیمیاوی، انجام می‌دهند.
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
او می‌افزاید: «افرادی که دارو استفاده می‌کنند، باید ماسک، دستکش و لباس مخصوص داروپاشی را بر تن کنند؛ چون زهر است و خطرناک است. برای شان می‌گویم که پلاستیک، بوتل و وسایل داروهای کیمیاوی را دفن کنند.»
با این حال، محمدحسین عظیمی، مدیر ترویج زراعتی در ریاست زراعت بلخ، می‌گوید که با تلاش‌های پی‌گیر و ارائه‌ی برنامه‌های آموزشی به باغ‌داران، تلاش دارند جلو استفاده‌ی بی‌رویه از داروهای کیمیاوی را بگیرند.
عظیمی می‌افزاید: «ما در تشکیل خود یک مدیریت خاص به عنوان حفاظت نباتی داریم؛ در این بخش کارمندان مسلکی به باغ‌داران روش‌های مکانیکی و کیمیاوی و راه‌کارها جهت جلوگیری از خطرات بیشتر آفات را آموزش می‌دهند. ما با امکانات خاص کار می‌کنیم؛ مثلاً داکتران برای باغ‌داران نسخه می‌دهند؛ زمان و مقدار استفاده از داروها را آموزش می‌دهیم.»
با این که افغانستان یک کشور زراعتی است و بخش قابل توجهی از منابع مورد نیاز شهروندان از این طریق تأمین می‌شود؛ اما خشک‌سالی‌های پسین در کشور که آفتهای طبیعی را نیز به دنبال داشته، باغ‌داران و کشاورزان را آسیب‌پذیر کرده است.
