نوریه، مادری که فرزند چهارمی‌‌اش به تازگی زاده شده و اکنون برای درمان سوءتغذیه بستری شده است، از وضعیت بد اقتصادی خانواده‌اش سخن می‌زند. او در گفت‌وگو با سلام‌وطندار می‌گوید که مشکلات اقتصادی و نبود تغذیه‌ی سالم در زمان بارداری‌اش، سبب شده است که کودک نوزادش دچار سوءتغذیه شود و خودش نیز وضعیت پایدار صحی ندارد.
او می‌افزاید: «وضعیت اقتصادی ما زیاد خوب نیست؛ طفلکم تازه تولد شده، سوءتغذیه است و چند روز می‌شود که بستر است؛ داکتران/پزشکان گفتند که برای چند روز بستر باشد. خودم هم همیشه مریض هستم؛ داکتران می‌‌گویند که بسیار زیاد ضعیف هستی، باید تقویه شوی. سه اولاد دیگر هم دارم؛ چندان اقتصاد نداریم، اقتصاد ما بسیار ضعیف است.»
نرگس، بیماردار، می‌گوید که توان اقتصادی خانواده‌ها در تأمین تغذیه‌ی سالم مادران باردار ضعیف است و ناداری سبب می‌شود تا مادران باردار و نوزادان شان به بیماری‌های گونه‌گون دچار شوند.
سلام‌وطندار را در اکس دنبال کنید
او می‌افزاید: «خودش هنوز هم از لحاظ جسمی بسیار ضعیف است؛ مواد و غذایی که داکتران توصیه می‌کنند، بسیار دشوار است به خصوص در مناطق محروم و در این وضعیت سخت اقتصادی. بیشتر خانواده‌ها هم توان مالی لازم را ندارند که برای خانم‌های حامله گوشت، لبنیات و میوه و مواد مغذی دیگر تهیه کنند. بسیاری از زنان باردار از سوءتغذیه رنج می‌برند؛ وقتی به شفاخانه‌ها و مراکز صحی مراجعه می‌کنیم، با تعداد زیادی از اطفال مواجه می‌شویم که به علایم سوءتغذیه بستری شده اند؛ حتا خود مادران شان دچار کم‌خونی، ضعف جسمی و کم‌بود ویتامین‌ها هستند.»
از سویی هم، محمداشرف صاحب‌زاده، پزشک در غزنی، بر اهمیت تغذیه‌ی درست مادران باردار تأکید می‌کند. «غذای اساسی مهم است؛ غذاهایی که مملو از مواد انرژی‌‌زا است مثلاً کاربوهایدریت‌ها، پروتئین‌ها، شحمیات و در پهلویش، فکتورهای کمکی غذایی که عبارت از منرال‌ها و ویتامین‌ها هستند، باید حتماً بگیرند؛ یعنی یک رژیم غذایی اساسی که در آن تماماً غذاهایی که لازم و ملزوم یک خانم حامله است، باید در غذا وجود داشته باشد. ما و شما در وعده‌های غذایی خود، سه وعده غذا می‌گیریم که صبح است، چاشت است و شب است؛ اما خانم حامله اضافه‌تر از این وعده‌ی غذایی، حداقل یک تا دو مرتبه اضافه‌تر در روز غذا اخذ کنند.»
خیال‌محمد افغان، روان‌درمان در غزنی، می‌گوید که ناداری می‌تواند سبب ایجادشدن استرس، نگرانی و تشوشات نزد یک مادر باردار شود و این تشوشات روحی، بر سلامت جسمی مادر و جنینش نیز تأثیرات منفی می‌گذارد.
او می‌افزاید: «تأثیرات فقر بالای مادری که حامله است و طفلش، می‌تواند جدی و همه‌جانبه باشد؛ طفل در هنگام تولد دچار کم‌وزنی می‌شود و از لحاظ رشد مغذی و فیزیکیاش، هم‌چنان دچار مشکل می‌شود. سیستم ایمنی ضعیف از لحاظ جسمی برایش به وجود می‌آید. در سوی دیگر، فقر باعث می‌شود که مادر دچار استرس و فشارهای روانی شود که این باعث تغییرات هورمونی در بدن مادر می‌شود و تأثیر منفی بر رشد عصبی و روانی جنین می‌گذارد و خطر زایمان پیش از وقت را نیز برایش به وجود می‌آورد.»
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
با این حال، نقیب‌الله کاموی، متخصص بخش کودکان و نوزادان، نیز بر اهمیت تغذیه‌ی سالم زنان باردار تأکید می‌کند و هشدار می‌دهد که نبود تغذیه‌ی سالم و کافی برای زن باردار، پیامدهای ناگوار و خطرناک به مادر و جنین دارد.
او، می‌گوید: «اگر مواد غذایی لازمه به مادر حامله نرسد، عواقب ناگواری را به وجود می‌آورد خصوصاً در جامعه‌ی ما که با فقر و اقتصاد پایین روبه‌رو هستیم و فقر غذایی یک مشکل عمده را در جامعه‌ی ما تشکیل می‌دهد. فقر غذایی نزد مادران حامله سبب می‌شود که طفلش ضایع شود، سقط شود، پریماچور یعنی خام به دنیا بیاید و خام که به دنیا آمد، از امراض زیاد متأثر می‌شود و هم‌چنان سقط‌های خودبه‌خودی ناشی می‌شود. اطفالی که مادرش غذای متوازن در جریان حاملگی گرفته باشد، از این امراض ناگوار جلوگیری کرده می‌تواند.»
گفتنی است که نبود زمینه‌های کاری و بی‌برنامگی حکومت‌ها در افغانستان سبب شده است تا میزان قابل توجهی از خانواده‌ها در کشور با چالش اقتصادی دست‌وپنجه نرم کنند. این چالش جدا از دیگر بخش‌های زندگی، بر صحت و بهداشت خانواده‌ها نیز تأثیرات نامیمونش را گذاشته است.
