صبح زود یک روز تابستانی، از مرکز جوزجان به سمت ولسوالی‌های قوش‌تپه و درزاب راه می‌افتم؛ خرابی جاده‌ها بیشتر از گرمی راه اذیتم می‌کند. در دو سوی جاده، ویرانه‌های به‌جامانده از جنگ است که پررنگ‌تر از هر رنگی به چشم می‌خورد.
هنگام پیاده‌شدن از موتر، چشمم به صنعت‌الله –باشنده‌ی ولسوالی قوش‌تپه- می‌افتد؛ مردی با پیراهن آبی و چهره‌ی گندم‌گون که به دیواری تکیه داده و غرق چرت‌زدن است. وقتی به او نزدیک می‌شوم تا پای حرف‌هایش بنشینم، با ناامیدی‌ای که در صدایش راه می‌رود، می‌گوید که زودتر از کجایش بگوید، از جنگ که به شمار گورستان‌ها در این ولسوالی افزوده است؛ یا خرابی خیابان‌ها که هنوز از مردم قربانی می‌گیرد.
صنعت‌الله، با ناخوشی ادامه می‌دهد: «مشکلات در قوش‌تپه‌ی ما زیاد است؛ سرک ما خراب است، جایی رفته نمی‌توانیم؛ آب نداریم. در کلینک‌ها رفته نمی‌توانیم؛ چون خراب است و دوا هم ندارد.» این‌ها بخشی از مشکل‌های روزمره‌ی باشندگان قوش‌تپه است که زندگی را بر آن‌ها دشوار کرده است.
در سوی دیگر، افزایش فقر در یک سال گذشته، باعث شده که باشندگان این ولسوالی و ولسوالی هم‌جوار آن؛ یعنی درزاب، حتا هزینه‌ی درمان‌های خصوصی را نداشته باشند.
سلام‌وطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
در کنار محدودیت دست‌رسی به خدمات درمانی و ترانسپورتی در قوش‌تپه و درزاب، به دنبال خشک‌سالی‌های پیسن، باشندگان این دو ولسوالی از کاهش دست‌رسی به آب نیز شکایت دارند.
جاده‌های پرپیچ‌وخم، دست‌رسی‌نداشتن به خدمات درمانی مناسب، افزایش فقر و بی‌کاری، مهم‌ترین مشکل‌هایی اند که باشندگان قوش‌تپه و درزاب این روزها با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این محدودیت‌ها، افزایش افسردگی را برای باشندگان این دو ولسوالی، به هم‌راه داشته است.
در میان محرومیت‌هایی که روی زندگی باشندگان ولسوالی‌های قوش‌تپه و درزاب چنبره انداخته، خرابی جاده‌ها دو بار از آن‌ها قربانی می‌گیرد؛ نخست این که این خرابی، رویدادهای ترافیکی و درازشدن سفر را در پی دارد؛ دوم هم، خرابی جاده‌های این دو ولسوالی، باعث شده که بیماران اضطراری پیش از رسیدن به شفاخانه، در مسیر راه جان بدهند.
خدای‌داد، باشنده‌ی ولسوالی درزاب جوزجان، در حالی که با دو کودک قدونیم‌قدش در خیابان قدم می‌زند، می‌گوید: «همین سرک‌های ما مردم خراب است؛ مریض خوده تا شبرغان برده نمی‌تانیم؛ ببریم هم بسیار مشکل است؛ نمردگی هم در راه می‌میره.»
ولسوالی‌های درزاب و قوش‌تپه‌ی جوزجان، نمونه‌هایی از ساحت‌های محروم افغانستان است که باشندگان شان، با هزاران سختی روز را به شب و شب را به روز گره می‌رسانند.
سلام‌وطندار فارسی را در تویتر دنبال کنید
مسئولان محلی جوزجان، نبود ارائه‌ی خدمات مناسب دولتی در این دو ولسوالی را به گردن حکومت پیشین انداخته و آن‌ها را، عامل درماندگی مردم می‌دانند.
شعیب رسالت، والی جوزجان، در یک گردهم‌آیی بزرگ مردمی، می‌گوید که مردم در کنار زجر جنگ، طعم بی‌تفاوتی‌های حکومت گذشته را هم چشیده اند که تا هنوز، روی زندگی شان اثر انداخته است.
والی جوزجان از تأمین عدالت و انکشاف متوازن در ولسوالی‌های قوش‌تپه و درزاب اطمینان داده و می‌گوید: «ما در راستای بازسازی و نوسازی سرک، برق و دیگر ضروریاتی که مردم ما دارد، انشاء الله گوش می‌دهد. از ما شروع تا پایین‌ترین و بلندترین مقام، هر خدمتی که از جوزجان گرفته تا کابل باشد، ما در خدمت تان استیم؛ در راستای رشد تعلیم‌وتربیه و تحصیل.»
به دنبال سقوط جمهوری و روی‌کارآمدن دوباره‌ی امارت اسلامی در افغانستان، روند ارائه‌ی خدمات شهروندی در بیشتر ولسوالی‌های دوردست کشور متوقف شده یا هم تا اندازه‌ای کاهش یافته، که دیگر برای فراهم‌کردن نیازهای مردم بسنده نیست.
با این حال، دست‌رسی‌نداشتن یا کاهش دست‌رسی مردم به خدمات ترانسپورتی، درمانی و آموزشی در سراسر کشور، مهم‌ترین چالش‌های فراراه زندگی شهروندان است که گذران روزها را برای شان ناخوش‌آیند کرده است.
