بر بنیاد گزارش ۲۰۲۰ برنامۀ پیشرفت و توسعۀ ملل متحد (UNDP) افغانستان در ارزیابیهای اهداف توسعۀ پایدار در میان ۱۶۶ کشور رتبۀ ۱۳۹ را در چهگونهگی عملکرد این اهداف، در سطح جهانی گرفته است.
در این گزارش آمده است که از ۶۱ مورد باقیمانده در ۱۹ مورد آن هیچ پیشرفتی وجود نداشته، برای ارزیابی ۳۴ مورد آن اطلاعاتی لازم وجود نداشته و در ۸ مورد دیگر کاهش دیده شده است.
این گزارش نشان میدهد که افغانستان از مجموع ۸۵ مورد تنها در ۲۴ مورد پیشرفت داشته است که ۲۸ درصد مجموع این اهداف را تشکیل میدهد.
در این گزارش آمده است که از ۶۱ مورد باقیمانده در ۱۹ مورد آن هیچ پیشرفتی وجود نداشته، برای ارزیابی ۳۴ مورد آن اطلاعاتی لازم وجود نداشته و در ۸ مورد دیگر کاهش دیده شده است.
بر بنیاد این گزارش با آنکه کووید ۱۹ به گونۀ روشن یک عقبگرد را به اقتصاد و دستیابی به اهداف توسعه پایدار افغانستان به وجود آورده است؛ اما تعهد افغانستان را به چشمانداز توسعۀ پایدار در درازمدت کاهش نمیدهد.
گزارش میافزاید که اثرهای منفی بر جا مانده پاندامی کرونا بر اهداف توسعۀ پایدار در افغانستان، نرخ فقر را از سطح پیش از این ویروس، از ۵۵ درصد به ۷۲ درصد افزایش داده است. چنانکه در ارزیابیهای شاخص مصونیت غذایی در سال ۲۰۱۹، میان ۱۸۵ کشور افغانستان رتبۀ ۱۸۰ را به دست آورده است.
سازمان جهانی غذا هشدار میدهد که این آمار در افغانستان به دلیل کرونا میتواند دو چند شود و یک بحران دیگر گرسنهگی را افزایش دهد.
بر بنیاد این گزارش، صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) پیشبینی کرده است که آسیبهای اقتصادی-اجتماعی پاندامی کووید ۱۹ بر کودکان عمیقتر است.
به گونهییکه کودکان میان سنین ۶ تا ۱۸ ساله بازمانده از مکتب در افغانستان به دلیل بحران کووید ۱۹، از ۵.۶ به ۹.۷ میلیون تن افزایش یافته است و اگر این کودکان نتوانند دو باره به مکتب بروند، وقوع فقر چند بعدی از ۵۱.۷ به ۶۰.۹ درصد افزایش پیدا میکند.
در این گزارش یکی دیگر از تأثیرات مهم کووید ۱۹، چالشهای دسترسی به نیازهای اولیه مواد غذایی گفته شده است.
این گزارش میافزاید که افزایش قیمتها در افغانستان به دو برابر همزمان با ازدستدادن درآمدها در جریان محدودیتهای قرنطین، سوءتغذیۀ کودکان را شدت بخشیده که با در نظرداشت این تأثیرات اکنون غیر ممکن است که تا سال ۲۰۳۰ تمام انواع سوءتغذیه در این کشور پایان یابد.
از تأثیرات منفی دیگر کووید ۱۹ در این گزارش تأثیر بر تولید محصولات زراعتی، بخش صحت و نیز تجارت گفته شده، طوریکه صادرات افغانستان در ۲۰۲۰ از ۲۰۴ میلیون دالر به ۳۲.۷ میلیون دالر کاهش یافته است.
در بخشی از این گزارش آمده است که بیشترین آسیب در جریان بحران کووید ۱۹ در افغانستان بر زنان وارد شده است. این گزارش میرساند که قرنطین سبب افزایش سطح خشونتهای خانوادهگی تا ۷۰ درصد شده است.
در این گزارش تصریح شده که فساد همچنان تأثیرات مقطعی را بر نحوۀ عملکرد اهداف توسعه پایدار در افغانستان داشته است.
بر بنیاد مطالعه کمیته اجتماعی و اقتصادی سازمان ملل بر آسیا و اقیانوسیه ( UNESCAP) به دلیل بحران کووید ۱۹، امکان دارد ۱۳۲ میلیون جمیعت در آسیای جنوبی به فقر روبهرو شوند که دستآورد معکوس را برای کاهش فقر در دهۀ اخیر نشان میدهد.
در این گزارش آمده است که به دلیل مختلشدن پیشرفتها برای دستیابی به اهداف توسعۀ پایدار انتظار میرود در سطح جهانی، در شاخص توسعۀ بشری برای نخستینبار پس از معرفی این شاخص در سال ۱۹۹۰ کاهش به وجود آید.
در گزارش برنامۀ پیشرفت و توسعۀ ملل متحد گفته شده است که بیشتر شاخصهای اهداف توسعه پایدار در افغانستان متکی به تولید ناخالص داخلی است و اختلال ایجاد شده به دلیل کووید ۱۹ به زنجیرههای تأمین ملی و بینالمللی و هشت هفته قرنطین توسط دولت، به تولیدات ناخالص داخلی این کشور نیز اثرهای منفی داشته است.
در پایان این گزارش، ملل متحد برای دولت افغانستان پیشنهاد کرده است که حکومت افغانستان باید منابع معادل ۱۵ درصد تولیدات ناخالص داخلی را برای مداخلات فوری در بخش صحت همراه با اقدامات حفاظت اجتماعی به شمول حصول اهداف توسعۀ پایدار در ۲۰۲۰ اختصاص دهد.
برعلاوه حکومت افغانستان میتواند از طریق جمعآوری مالیات کارآمدتر، درآمد بیشتری به دست آورد و با جمعآوری ۳۰۰ میلیون دالر در سال ۲۰۲۱ تأثیرات منفی کووید ۱۹ را بر اهداف توسعه پایدار بهبود بخشد.