شماری از مهاجران افغان که در ایران و پاکستان به سر می‌برند، می‌گویند که بازداشت مهاجران از یک سو و نبود فرصت‌های شغلی مناسب و وضعیت بد اقتصادی از سوی دیگر، فضا را برای زندگی در این کشورها برای شان تنگ‌تر کرده و تا کنون کسی به وضعیت آنان رسیدگی نکرده است.
رؤیا، بانویی که پس از تحولات سیاسی در کشور، به پاکستان رفته است، می‌گوید که او و خانواده‌اش، همه روندهای قانونی رفتن به این کشور را سپری کرده اند؛ اما وضعیت بد اقتصادی و هراس از بازداشت‌شدن، زندگی را برای آنان دشوار کرده است. او میافزاید که مدرک‌های قانونی و گذرنامه دارند؛ اما زمان ویزای آنان به پایان رسیده است. رؤیا، می‌گوید که روزانه گواه بازداشت‌شدن مهاجران از سوی پلیس پاکستان است؛ اما کسی راه حلی به وضعیت آنان نمی‌سنجد.
او می‌گوید: «مشکلات اقتصادی داشتیم و در کنارش در کدام قانون است که طفل/کودک ۱۴ ساله‌ی مرا برده و یک‌ونیم شب‌وروز است که زندانی کرده، دستش را زنجیر زده، به دادگاه بردند. روزهای سختی را می‌گذرانیم.»
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
در همین حال، شمله مقصودی، دیگر مهاجر افغان در پاکستان، نیز می‌گوید که شب‌وروز را با ترس از بازداشت‌شدن، می‌گذراند. به گفته‌ی او، در حالی که آنان وضعیت مالی خوبی ندارند، ویزا نیز به آنان فروخته می‌شود و تمدید آن به گونه‌ی عادی، دشوار و گاهی ناممکن است. بانو مقصودی، میافزاید کسانی که ویزا ندارند یا حتا ویزا دارند را نیز، بازداشت می‌کنند. «شوهر و بچه‌هایم به بسیار مشکل کار می‌کنند. روز گذشته شاهد بودیم که خانم‌هایی را بردند که طفل دو تا سه ساله داشتند. وضعیت ما خراب و مواد خوراکی قیمت است. کسی به داد ما نرسید.»
در سوی دیگر، مهاجران افغان در ایران، نیز زندگی دشواری را سپری می‌کنند. بر اساس ابلاغیه‌هایی که از سوی دولت ایران پخش شده، این کشور در شماری از شهرها به کارفرمایان دستور داده است که شهروندان افغانستان را در بخش‌های فروشندگی یا دیگر کارهایی که نسبتاً با سهولت هم‌راه است، به کار نگیرند، در غیر آن، دکان‌های شان را خواهند بست.
مهاجران افغان در ایران، نیز با گلایه از رعایت‌نشدن حقوق شان در این کشور و به گفته‌ی آنان، بدرفتاری‌هایی که در برابر شان انجام می‌شود، می‌گویند که تنها فرصت انجام کارهای شاق را دارند و نمی‌توانند در بخش‌های دیگر مانند فروشندگی یا در رستورانت‌ها کار کنند.
حامد نوری، یکی از مهاجران افغان در ایران، می‌گوید که با وجود کارهای شاق و طولانی، حق دریافت دست‌مزد زیاد را ندارند. او میافزاید: «فرصت‌های شغلی فراهم نیست؛ زمین‌داری، گاوداری، نگه‌بانی و چوپانی را [انجام می‌دهند] و بیشتر کارهایی که داخل شهرها است را اجازه نمی‌دهند. تنها ۳۰ درصد مزد خود را به دست می‌آوریم.»
سلام‌وطندار را در تویتر دنبال کنید
با این حال، فعالان حقوق مهاجران اما می‌گویند که یگانه راه حل مشکلات مهاجران، داشتن روابط نیک امارت اسلامی با کشور میزبان مهاجران افغان، است. آصفه استانکزی، فعال حقوق مهاجران، می‌گوید که امارت اسلامی باید از راه سفارت‌هایش در کشورهای همسایه، روند حل مشکلات مهاجران افغان را به گونه‌ی دیپلماتیک حل کند.
او میافزاید: «از چیزی که سبب تیره‌شدن روابط می‌شود، باید خودداری کند و هر آن چیزی که سبب بهترشدن روابط می‌شود، باید انجام شود. امارت اسلامی هم باید از راه سفارت افغانستان در این کشورها زمینه‌ی ایجاد ارتباط شایسته را ایجاد کند تا با مهاجران همکاری شود.»
خواستیم دیدگاه وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان یا وزارت امور خارجه را در باره‌ی رسیدگی به وضعیت مهاجران افغان داشته باشیم؛ اما هیچ یک حاضر به پاسخ‌گویی نشدند. بلال کریمی، از معاونان سخن‌گوی امارت اسلامی، اما اخیراً گفته است که برای رسیدگی به وضعیت مهاجران افغان در کشورهای همسایه، همواره با مقام‌های این کشورها گفت‌وگو و تفاهم کرده اند.
