بررسی‌های سلام‌وطندار نشان می‌دهد که در ماه‌های پسین از تعهد اداره‌های دولتی مبنی بر ارائه‌ی اطلاعات به رسانه‌ها به گونه‌ی جدی کاسته شده؛ قسمی که مرکز اطلاعات و رسانه‌های حکومت که مکان اصلی برگزاری نشست‌های خبری نهادهای حکومتی به منظور ارائه‌ی اطلاعات با رسانه‌ها است، در دو ماه گذشته شاهد برگزاری تنها سه نشست خبری، آن هم در حد اداره‌های نسبتاً کوچک بوده است.
نشست خبری رهبری وزارت ارشاد، حج و اوقاف در اول می سال روان میلادی به منظور اعلام آغاز روند اعزام حاجیان، نشست خبری شرکت برق‌رسانی افغانستان (برشنا) به روز چهارم جون و نشست خبری اداره‌ی ملی غذا و دارو به روز هشتم جون، تنها نشست‌های خبری اند که مسئولان آن در جریان دو ماه پسین آن را برگزار و به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ ارائه کرده اند.
مسئولان اداره‌های کلیدی مانند وزارت‌های امور خارجه، امور داخله، دفاع ملی و مالیه، آخرین نشست خبری شان را در اوایل سال روان خورشیدی برگزار کردند که در آن گزارش کاری سال گذشته‌ی خود را ارائه کرده بودند و از آن به بعد، مسئولان این اداره‌ها در هیچ نشست خبری‌ای در برابر خبرنگاران قرار نگرفته و به پرسش‌های آنان پاسخ نداده اند.
سلام‌وطندار را در تویتر دنبال کنید
در کنار این، در ماه‌های پسین سخن‌گویان رهبری حکومت نیز نشست خبری با رسانه‌ها نداشته اند.
ظریف کریمی، مسئول نهاد پشتیبان رسانه‌های آزاد افغانستان (نی)، با اظهار نگرانی از این وضعیت، به سلام‌وطندار میگوید: «باید حکومت بر مبنای قانون، کنفرانس‌های خبری داشته باشد و اطلاعات را با رسانه‌ها شریک بسازد تا مردم از کارکرد، حساب‌دهی و پاسخ‌گویی حکومت اطلاعات داشته باشند و این که خلای معلوماتی در بین خبرنگاران قرار نگیرد و باعث شود تا گردش آزاد اطلاعات نهادینه شود.»
در شرایطی که افغانستان در خلای یک حکومت رسمی نزد جامعه‌ی جهانی به سر می‌برد و حکومت امارت اسلامی چالش‌هایی در سیاست خارجی خود دارد، مسئولان دستگاه دیپلماتیک و سخن‌گوی وزارت امور خارجه در ماه‌های پسین هیچ گونه نشست خبری‌ای برگزار نکرده اند.
همین گونه، در شرایط مملو از نگرانی‌ها از وضعیت امنیتی افغانستان از سوی جامعه‌ی جهانی، درگیری‌های مرزی با مرزبانان ایرانی و وقوع برخی رویدادهای ضدامنیتی در کشور هم سبب نشده است که پای سخن‌گویان نهادهای امنیتی به نشست‌های خبری کشانده شود تا اطلاعات مورد نیاز را با مردم و رسانه‌ها شریک کنند.
از این میان، سخن‌گوی وزارت امور داخله، دو روز پیش نشست خبری‌ای را با خبرنگاران برگزار کرد و در آن تنها در باره‌ی سفر سراج‌الدین حقانی، سرپرست این وزارت به ولایت‌های شمال و شمال‌شرقی کشور جزئیات داد.
به همین ترتیب، افزایش میزان فقر و ناداری و ناروشن‌بودن سرنوشت سند بودجه‌ی سال مالی جاری هم سبب نشده است که سخن‌گویان وزارت‌های مالیه و اقتصاد امارت اسلامی، تن به نشست‌های خبری و ارائه‌ی وضاحت پیرامون وضعیت با مردم بدهند.
با این همه، خبرنگاران از نبود زمینه‌ی واقعی دست‌رسی به اطلاعات شکایت دارند.
اسلام‌الدین احمدی، یک تن از خبرنگاران، در این باره میگوید: «در کنفرانس‌هایی هم که برگزار می‌شود، برخی پرسش‌هایی که خبرنگاران مطرح می‌کنند، از سوی مسئولان پاسخی که توقع می‌رود، ارائه نمی‌شود.»
گل‌احمد همکار، یک تن دیگر از خبرنگاران، نیز در این باره میگوید: «مشکل این است که در مواردی که در منفعت حکومت است، آن را با رسانه‌ها شریک می‌کند. این موارد در صفحات اجتماعی هم نشر می‌شود، اما در مورد چیزی که خبرنگار می‌خواهد به اطلاعات دست‌رسی پیدا کند و آن را رسانه‌ای بسازد، همکاری صورت نمی‌گیرد.»
زمینه‌ی دست‌رسی به اطلاعات در زمان حکومت امارت اسلامی در بخش معارف و تحصیلات پس از فیصله‌ی این حکومت مبنی بر بازداشتن دختران از آموزش، به گونه‌ی جدی از بین رفته است و در این راستا وزارت معارف مدت‌هاست سخن‌گوی مشخصی برای پاسخ‌گویی به رسانه‌ها ندارد و وزارت تحصیلات عالی هم در برابر پرسش خبرنگاران سکوت اختیار کرده است.
سلام‌وطندار را در تلگرام دنبال کنید
در این اواخر، به دلیل سفر سخن‌گویان برخی از اداره‌ها از جمله وزارت‌های صحت عامه، امور مهاجرین و عودت‌کنندگان و امور شهدا و معلولین، ارائه‌ی اطلاعات به خبرنگاران از جانب این نهادها هم غیرفعال شده است. با این وجود، وزارت اطلاعات‌وفرهنگ از تلاش‌هایش برای تسهیل روند دست‌رسی به اطلاعات اطمینان می‌دهد.
حیات‌الله مهاجر فراهی، معین امور نشراتی وزارت اطلاعات‌وفرهنگ، به سلام‌وطندار میگوید: «ما تلاش می‌کنیم تا ادارات و وزارت‌ها به موقع کنفرانس‌های خبری برگزار و اطلاعات را با خبرنگاران و مردم شریک کنند.»
این در حالی است که پیش از این خبرنگاران از نبود مصونیت کاری و روبه‌روبودن با خودسانسوری در کار اطلاع‌رسانی شان، نیز شکایت‌هایی داشته اند.
