به تازهگی در شبکههای اجتماعی نگرانیهایی مطرح شده است که پاکستان میخواهد از طریق دهلیز واخان بدخشان به دیگر کشورها راه ترانسپورتی داشته باشد.
فریدون بارکزی، معین مسلکی پیشین وزارت امور سرحدات، اقوام و قبایل، دهلیز واخان بدخشان را از نظر منابع آبی در آسیا برای افغانستان راهبردی و مهم میخواند.
او میگوید واخان حوضۀ غربی دریای آمو را از حوضۀ تاریم شرقی جدا میکند و افغانستان در آن منطقه با چین ۹۶ کیلومتر مرز رسمی مشترک دارد که در سال ۱۳۴۳ پنج پایه بهعنوان نشانۀ مرزی نیز در آن ساخته شده که توسط چین، تاجیکستان و افغانستان بهعنوان مرز رسمی پذیرفته شده است.
به گفتۀ او، در این منطقه شهروندان قرقیز و اسماعیلیۀ افغانستان زندهگی و بدون کدام امتیاز از این منطقه حفاظت میکنند. آقای بارکزی به سلاموطندار میگوید نباید اجازه داده شود که این شهروندان از این منطقه بیجا شوند.
سلاموطندار فارسی را در فیسبوک دنبال کنید
او میافزاید: «از ۵ پایه که نام بردم، ارتفاع و کوردینات آن موجود است. این پایهها در نقطۀ صفری و در منطقۀ پامیر خُرد و بزرگ و در ارتفاع بالا وجود دارد و نقطۀ آخر مرزی که دارای ارتفاع ۵۲۱۰ متر است، در تاجیکستان بهنام پاول شیرکوف سکی یاد میشود. چین و افغانستان آن را مرز سهگوشه مینامند. این ساحه به این دلیل مهم است که از ظاهرشاه به حکومت کنونی رسیده و حفظ آن مانند ناموس بر آنها واجب است.»
آقای بارکزی برای حفظ دهلیز واخان و رفع نگرانی مردم، پیشنهادهایی به امارت اسلامی ارائه میکند. او میگوید که نیاز است امارت اسلامی هرچه زودتر بهشمول سه ریاست کشف، نظارت و مطالعه و تحقیق وزارت سرحدات، ریاست سرحدی وزارت امور خارجه یا معین آن، وزارت دفاع و بخشهای امنیتی یک تیم ایجاد کند و آن را به واخان بفرستد.
به گفتۀ او، امارت اسلامی به گزارشها و پیشنهادهای این کمیته در آجندای کابینۀ خود جای دهد و در نشست با مقامهای چینی، این موضوع را یادآوری کند.
آقای بارکزی میافزاید که کمیتهیی از وزارتهای امور مهاجران و عودتکنندهگان، امور خارجه، سرحدات و قبایل، صحت عامه و انکشاف دهات نیز تشکیل شود تا با شهروندان قرقیز افغانستان که حافظان بیمعاش پامیر اند، گفتوگو کند و طرح پیشگیری از مهاجرت آنان باید فوری ایجاد شود.
در همین حال، طارق فرهادی، آگاه مسائل سیاسی، نیز بر حفظ دهلیز واخان تأکید میکند و میگوید که واخان برای افغانستان دارای اهمیت راهبردیست.
سلاموطندار فارسی را در توییتر دنبال کنید
او میافزاید: «واخان دارای اهمیت راهبردیست و افغانستان را با چین و منطقه وصل میکند. دیر نخواهد بود که افغانستان از این وضعیت ضعیف خارج شود. اینکه افغانستان به رسمیت شناخته نشده است، پاکستان برای منافع خود هرگونه استفاده میکند. اما تاکنون شایعه است و اگر وضعیت همینگونه ادامه یابد، احتمالش وجود دارد.»
عبدالوافی نایبزی، آگاه مسائل اقتصادی، نیز میگوید که واخان از بعد اقتصادی برای افغانستان خیلی ارزشمند است. او میافزاید زمانی که روی اتصال منطقهیی کار شود، منطقۀ واخان برای چهار کشور، افغانستان، پاکستان، تاجیکستان و چین خیلی مهم است.
او تأکید میکند: «از بعد اقتصادی موضوع اتصال منطقهییست. وقتی میگوییم افغانستان در جهان متصلکنندۀ منطقه و چهارراه آسیا است. واخان یکی از بخشهای همین بحث است.»
گفتنیست که در چند روز گذشته چنین نگرانیهایی ابراز شده که امارت اسلامی با پاکستان توافق کرده است تا از مسیر واخان با چین و دیگر کشورها ارتباط ترانسپورتی داشته باشد. با وجود اینکه امارت اسلامی چنین توافقی را رد میکند، اما در شبکههای اجتماعی به این موضوع واکنش شدید نشان داده شده است.