ایش بیلرمان‌لر: ۱۴۰۰-ییل‌ افغانستان‌ده دموکراسی قوللش ییلی ایدی

جمهوریت تیزیمی قوللشیدن اسلامی امارت حاکمیت گه ایریشی، ۲۰ ییل مابینیده تشکیل ایتیلگن ارتش یوق ایتیلیشیدن افغان‌لر نینگ باشقه اولکه‌لر گه مهاجر بولیشی، افغانستان‌ده اوشبو برچه اوزگریش‌لر ۱۴۰۰-ییل‌ده یوز بیردی که ینگی قرن باشله‌نیشی گه ماس دیر.

یخشی ییل بهاری‌دن بیللی دیب دلیل‌سیز ایتمه‌گنلر. اسلامی امارت ۱۴۰۰-ییل بهاری‌دن باشلب اوز نظارتینی کینگه‌یتیره باشله‌دی. اوروش کوکلم و یاز موسومی‌ده شدتلندی. اسلامی امارت دستلب تومن‌لر و کیین ایسه ولایت‌لر نینگ مرکزلرینی کیتمه-کیت تصرف ایتدیلر حتی اولر نینگ حضوری کابل اطرافی‌ده سیزیلر ایدی اوشبو توقنشوولر و سابق تیزیم قوللـه‌گونچه، اولکه‌ فقرالریدن اکثریتی قربان و یره‌لنیب و بیر قطار باله‌لر ییتیم و باش پناه‌سیز بولدیلر. یک‌شنبه کونی، ۲۴ اسد اسلامی امارت بیر بیانه ترقه‌تیب، اولر حربی یول بیلن کابل شهری گه کیرمسلیکلرینی اعلام قیلدیلر.

بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!

گزارش‌لر اساسیده، اوشه کون ساعت ۱۲ اطرافی توش‌دن کیین، کابل شهری نینگ برچه حوزه مسئول‌لری، قورقیش باعث وظیفه‌لرینی قویباریب کیتگن‌لری باره‌سیده اسلامی امارت گه ییتکیزیلدی.

اسلامی امارت رهبریت شوراسی، تالان-تاراج و اوغیرلیکلرنی آلدینی آلیش اوچون کابل شهری‌ گه کیرگن‌لرینی ایتگن ایدی.

سابق حکومت نینگ ملی یره‌ش عالی کینگش باشلیغی عبدالله عبدالله فیس‌بوکی پیامیده، جمهوررئیس اشرف غنی قاچگنینی آچیقله‌دی.

بری-بیر ۲۴ اسد گه ماس ۱۵ آگست‌ده، جمهوریت تیزیمی اشرف غنی قاچیشی بیلن ۲۰ ییل‌دن کیین سقوط قیلدی.

سیاسی ایش بیلرمان‌لر، سیاسی اوزگریش‌لر گه دایر سلام‌وطندار گه ایتیشلریچه، ۱۴۰۰-ییل افغانستان‌ده دموکراسی قوللش ییلی دیر.

سیاسی ایش بیلرمان‌لردن باشقه بیری طارق فرهادی گه کوره، ایچکی و تشقی قیینچیلیکلر باعث، اوشبو تیزیم سقوط قیلدی.

باشقه تاماندن، کابل سقوطی‌دن آلدین، افغانستان‌لیکلر آره‌سیده صلح مذاکره‌لری ترکیه، ایران و قطرده یولگه قوییلدی؛ لیکن اوشبو ییغین‌لر ظاهرده افغانستانده‌گی ناتینچلیک و قیینچلیکلر حلی و جمهوریت تیزیمی دوامی اوچون یاردم بیرمه‌دی و بری-بیر جمهوریت قوللـه‌دی.

باشقه تاماندن امنیتی بولیم‌لر، ۱۴۰۰-ییل‌ده ایریم قیینیچلیکلر گه روپه‌رو بولدی. میلیاردلرچه دالر سرمایه یاتقیزیلگن چمه‌سی ۳۰۰ مینگ خوفسیزلیک کوچی، بیر ضرب‌ده یوق قیلیندی.

حربی ایش بیلرمان‌لر نینگ ایتیشلریچه، عسکرلر جان-دل بیلن اوروشدیلر؛ بیراق سابق حکومت لیدرلری جمهوریت تیزیمی قوللشی گه سبب بولدیلر.

محمود حیدری نینگ ایتیشیچه، جمهوریت توزومینی شکللنتیرگن غرب مملکت‌لری ، افغانستان‌ده سابق حکومت سقوطی گه باعث بولدیلر.

باشقه تاماندن آمریکا حربی کوچلری ۲۳ اکتوبرده بوتونلی افغانستان‌نی ترک ایتدیلر، دوشنبه کونی کیچ قورون ۸ سنبله تعینلنگن وقت‌دن آلدین کابل هوا قونالغه‌سینی ترک ایتیب و آمریکا نینگ اینگ اوزاق سورگن اوروشی گه چیک قویدیلر.

برچه‌سی بیلن، مملکت‌ده اسلامی امارت حاکمیت گه ایریشی بیلن مهاجرلر سانی کوتیلمس درجه‌ده کوپه‌یدی.

اهالی چیت ایل گه باریش اوچون حتی جان‌لریدن کیچ‌دیلر. مذکور مهاجرلردن قطارینی غرب اولکه‌لری اوزلری بیلن انتقال بیردیلر و باشقه بیرقطاری قاچاق شکلده ایران و پاکستان گه آواره بولدیلر.

برچه‌سی بیلن، اسلامی امارت سوزلاوچیسی نینگ اورین باسری بلال کریمی گه کوره، اسلامی امارت حاکمیت‌نی قولگه آلیشی بیلن، اولکه بویلب امنیت برقرار ایتیلگن و افغانستان‌نی ترک ایتگن مهاجرلر قیته‌دن اولکه گه کیلیب بیله‌دیلر.

بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!

اونینگ ایتیشیچه، فساد و اوغیرلیکلر آلدی آلینگن. شونینگدیک مملکت بویلب خوفسیزلیک تأمینلنیب، اوغیرلیک و فساد آلدی آلینیب و مرکزی مستحکم بیر حکومت تشکیل ایتیلدی.

ایتیش کیره‌ک که، افغانستان‌ده اسلامی امارت حاکمیتیدن ۷ آی اوتسه‌ده، لیکن هیچ بیر مملکت اسلامی امارت‌نی رسمیت گه تانیمه‌گن، سابق حکومت قوللشیدن کیین اسلامی امارت مناسبت‌لرینی کوچه‌یتیریش اوچون چیت ایل‌ده اوتکزیلگن مهم ییغین‌لرده اشتراک ایتدی. اسلامی امارت نماینده‌لیگیدن امیرخان متقی نینگ بیرینچی سفری ایران گه باشلندی کیین ایسه پاکستان، قطر، ناروی و ترکیه سفر قیلدی.

۱۴۰۰‌؛ جمهوریت‌دن امارت گچه افغانستان خاتین قیزلر نینگ وضعیتی

اوتگن بیر ییل‌ده مملکت نینگ اجتماعی و مدنی بولیم‌لریده کوپ اوزگریشلر اورته گه کیلدی. اجتماعی بولیم‌ده کیلگن اینگ بویوک اوزگریش ایسه، جماعه‌ده عیال‌لر نینگ اورنی اوزگریشی و اولر نینگ فعالیتی قنده‌یلیگی ایدی. قویاش ۱۴۰۰-ییل نینگ دستلبکی ۵ آییده عیال‌لر سونگی ۲۰ ییل کبی جماعه‌ده فعالیت قیله‌ر ایکنلر و جماعه نینگ تورلی بولیم‌لریده ایش گه مصروف ایکنلر، اسلامی امارت قدرت‌نی قولگه آلیشی بیلن عیاللر گه ینگی چیکلاو یره‌تیلیب و اولرنینگ جماعه‌ ده‌گی حضوری چیکلندی.

عیال حقوق فعال‌لری نینگ سلام‌وطندار گه ایتیش‌لریچه، اسلامی امارت قدرت گه ایریشیدن آلدین،‌ عیال‌لر سیاسی، ایش، تحصیل، تعلیم حقوقی‌ گه ایگه ایدیلر؛ بیراق اسلامی امارت ینگی قانون‌لر یره‌تیش بیلن عیال‌لر نینگ اجتماع‌دن اوزاقلشتیرگن.

بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!

عیال حقوق فعالی راضیه بارکزی قویاش ۱۴۰۰-ییل‌نی عیال‌لر اوچون یخشی ییل بولمه‌گن‌لیگی و قویاش ۱۴۰۰-ییل نینگ اورته‌لریده، اولر اساسی حقلریدن محروم ایتیلگن‌لرینی ایته‌دی. اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «۱۴۰۰-ییل تأسف بیلن یخشی ییل ایمس ایدی. بیز همه نرسه حتی عیال‌لر نینگ دستلبکی حقوقینی قولدن بیردیک. عیاللر اوچون اختصاص بیریلگن خاتین قیزلر وزیرلیگی لغو بویلب و اورنیده امر معروف ونهی منکر وزیرلیگی ایجاد بولدی.»

جماعه‌ده عیال‌لر نینگ سیاسی مشارکت و ایش حقی حاضرگچه تعریف بولمه‌گن و اسلامی امارت رسمی‌لری بوتوغریده آیدین‌لیک کیریتمه‌گن. اسلامی امارت دایم جماعه‌ده عیال‌لر گه سهم بیریش خصوصیده تأکید قیلیب کیلگن. اسلامی امارت سوزلاوچیسی نینگ اورین باسرلریدن بلال کریمی نینگ ایتیشیچه: «ایشله‌یدیگنلر مخصوص جای‌لرده استخدام بولگن‌لر و کیله‌جکلرده نیازلی جای‌لرده عیاللر استخدام قیلینه‌دی، اولر مسلک‌لری اساسیده استخدام بوله‌دیلر هیچ قنده‌ی تشویش یوق دیر.»

عین حالده، قویاش ۱۴۰۰-ییل جریانی‌ده شونینگدیک تحصیلی و تعلیمی بولیم‌لر وقتینچه‌لیک تنزل گه روپه‌رو بولدی، که قیزلر نینگ بیلیم یورت و مکتبلر گه باریشلری اوچون یره‌تیلگن چیکلاولر باعث، اوشبو ایکی بولیم نیچه پیتگچه نابیللی تقدیرده قرار تاپگن ایدی.

دولتی بیلیم‌ یورت‌لر نیچه آی‌دن کیین، قیز و ایرکک اوقووچیلر نینگ درسی تایم‌لری علیحیده باشلنسه‌؛ بیراق گزارش‌لر اساسیده اوقیتووچیلر و طلبه‌لر گه یره‌تیلگن چیکلاولر، اوشبو قشر نی افغانستان‌دن تحصیلی کیله‌جکلری خصوصیده خواطرلنتیرگن.

دولتی بیلیم یورت طلبه‌لریدن بیری شایسته عمری، گرچند بیلیم یورت گه کیتیش خصوصیده خورسند کورینه‌دی؛ لیکن اوقووچیلر اوچون یره‌تیلگن چیکلاولردن قطاری نی قبول قیلنیمس دیدی. اونینگ ایتیشیچه: «اوزگریشدن کیین طلبه‌لر زیریکیشدی. کیمسه نینگ اوتمیش کبی کیله‌جککه امیدی یوق. اوتمیش‌لرده درس اوقیش اوچون کوپ تلاش قیلر ایدیک، حاضر طلبه‌لر و استادلر اونچه‌لیک قیزیقیشمه‌یدی.»

شونینگدیک ۲۰ ییل‌دن کیین اورته گه کیلگن مسئله‌لردن باشقه بیری ایسه مدنی وضعیت دیر، اوتمیش ۲۰ ییل‌ده مدنیت نینگ کوچلنتیریش اوچون کوپینچه ایشلر صورت تاپدی.

بو ییل بامیان‌ ولایتی‌ده بودا بیلن بیر کیچه دستوری اوتکزیلیشی اوچون رخصت بیریلمه‌دی، شاعرلردن حمایت قیلیش اوچون ادبی برنامه‌لر یولگه قویلمه‌دی و شونیندیک اشوله‌لر گه ایش‌لری گه اوزگریش کیلتیریش اوچون دستور بیریلدی.

شونینگدیک مملکت نینگ تاریخی و مدنی نمادی حساب لنگن نوروز بیرمی نشانلمسلیگی کوتیله‌دی.

بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!

اسلامی امارت بو توغریده ایتیشیچه، اولر نوروز بیرمیدن نشانلمسه‌لرده، لیکن اوشبو مراسم نشانله‌نیشی اوچون توسقینلیک قیلیشمه‌یدی.

شونده‌ی بیرحالده، مدنیتچیلر مدنی مناسبت‌لر نینگ یولگه قویلمه‌یشیدن خواطر بیلدیب ایتیش‌لریچه، ممکلت مدنیتی نی کوچلنتیریش اوچون مدنی ارزشلر نینگ کوچلنیشی کیره‌ک.

اسلامی امارت، مملکت بویلب اجتماعی و فرهنگی تریب کوچه‌یتیریلیشینی تأکید ایتسه‌ده؛ بیراق کوریلسین اولر بیرگن وعده‌لری گه قنچه‌لیک عمل قیلیشه‌دی.