جمهوریت توزومی نینگ قوله‌گنی افغانستان اوچون باشقه عاقبتلر یانیده، اوشبو مملکت اقتصادی نی هم بحران بیلن روپه‌ره قیلدی. افغانستان سرمایه‌لری موزله‌تیلیشی، دنیا جماعه‌سی نینگ ترقیاتی یاردم‌لری کیسیلیشی، تورلی بولیم‌ده ۵۷۷ پروژه نینگ توخته‌گنی و کیچیک تجاری ایشلردن قطاری نینگ اورته‌دن کیتگنی، قشاق‌لیک میزانی نی کوپه‌یتیریب و یشاوچیلردن کوپ قطاری نی جدی آچلیک بیلن روپه‌ره قیلگن.
بیرلشگن ملت‌لر تشکیلاتی و باشقه تشقی نهاد‌لر اوتگن ایکی ییل‌ده، نیچه مرته افغانستان اقتصادی وضعیتی خصوصیده خواطر بیلدیریب و اوشبو مملکت نینگ یامان بشری بحران بیلن روپه‌ره بولگنی خصوصیده آگاه‌لنتیرگن.
عین حالده، اسلام امیرلیگی اقتصاد وزیرلیگی نینگ ایتیشیچه، افغانستان اقتصادی وضعیتی یخشی بولماقده. اوشبو وزیرلیک نینگ آماری اساسیده، اسلام امیرلیگی حاکمیتی نینگ ایکینچی ییللیگیده افغانستان ایچکی ناخالص تولیدی، منفی ۹.۱ فایز آشگن که، منفی ۲۰.۷ فایز بیلن اسلام امیرلیگی نینگ بیرینچی ییللیگی گه قره‌گنده، ۱۱.۶ فایز یخشی بولگن؛ بیراق جمهوریت توزومی نینگ آخرگی ییلی‌ده افغانستان ایچکی تولیدی نینگ ۱.۹ فایز آشگنی بیلن مقایسه بولگنی صورت‌ده، یامان وضعیت نی کورسته‌دی.
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
احصائیه و معلومات اداره‌سی نینگ آماری اساسیده، افغانستان اوتگن قویاش ییل‌ده، بیر مینگ ۸۳۷ میلیون دالر صادراتی بار ایکن که، ۱۴۰۰-ییل‌ده بیر مینگ ۸۵ میلیون دالر صادرات بیلن، ۱۳۷ فایز کوپه‌یگنی نی کورسته‌دی که، جمهوریت توزومی نینگ آخرگی ییلی‌ده، افغانستان صادرات ارزشی، ۷۷۳.۳ میلیون دالر گه ییتیشه‌ر ایدی.
شونده‌ی بیرحالده، صناعت و سوداگرلیک وزیرلیگی سوزلاوچیسی آخوندزاده عبدالسلام جواد نینگ ایتیشیچه، افغانستان اسلام امیرلیگی حکومتی نینگ ایکینچی ییللیگیده، قریب ایکی میلیارد دالر صادرات قیلگن. آخوندزاده نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «۴۸ مملکت گه صادرات و ۸۹ مملکت‌دن واردات قیلگن‌میز. سوداگرلیک سطحی یخشی‌لنماقده. برچه مملکت‌لر بیلن رابطه‌لریمیز کوپه‌یماقده. اوتگن ییل قوشنی مملکت‌لر بیلن هم صادرات و وارداتی‌میز بار ایدی.»
باشقه بیر تامان‌دن، اقتصاد وزیرلیگی نینگ ادعاسی اساسیده، اوتگن بیر ییل‌ده افغانستان ده ایچکی و تشقی سرمایه یاتقیزیلیش میزانی اسلام امیرلیگی نینگ بیرینچی حاکمیت ییلی گه قره‌گنده، کوپهیگن. اوشبو وزیرلیک آماری اساسیده، اوتگن بیر ییل‌ده کان‌لر نینگ قازیب چیقریش و پروسس بولیمی‌ده نیچه خارجی شرکت بیلن، ایکی میلیارد دالر‌دن آرتیق بیتیم امضالنگن.
اقتصاد وزیرلیگی سوزلاوچیسی عبدالرحمان حبیب نینگ ایتیشیچه: «افغانستان اقتصادی خصوصیده اقتصادی تحریم‌لر، افغانستان سرمایه‌سی نینگ موزلنگنی، قوروق‌چیلیک و باشقه قیین‌چیلیک‌لر نینگ تاثیر قیلگنی بیلن، بیراق ینه هم اقتصادی‌میز یخشی‌لنماقده. ایچکی تولید‌لردن حمایت قیلیش، اقتصادی ترقیاتی اساسی عامل‌لری صفتیده، انرژی و صناعت، ایکینچیلیک و کان سکتوری گه اولویت بیریش، بو بیزلر نینگ توجه‌میز مرکزیده قرار تاپگن دیر.»
شونینگدیک اقتصاد وزیرلیگی نینگ ایتیشیچه، اوتگن بیر ییل‌ده تورم نرخی کمه‌یشی و اقتصادی بولیم‌لردن بیر قطاری نینگ یخشی‌لنیشی، افغانستان اقتصادی وضعیتی نینگ یخشی‌لنیشی گه سبب بولگن.
جاری ییل اسد آیی‌ده دنیا بانکی بیر گزارش ترقه‌تیش بیلن، اوتگن ییل افغانی پول یخشی ثبات گه ایگه بولگنی نی ایتگن دیر.
شونینگدیک افغانستان مرکزی بانکی نینگ ایتیشیچه، افغانستان ده تورم نرخی،۱۴۰۱-ییل ۱۵.۴ فایز گه ییتیشگنی بیرحالده، حاضر ایسه ۲.۴ فایز گه ییتیشگن. اوشبو بانک سوزلاوچیسی حسیب نوری نینگ ایتیشیچه: «اوتگن بیر ییل‌ده پول بزه‌سیگه ایریشدیک. اوتگن ییل گه نسبت امریکا دالری برابریده افغانی پول ارزشی، ۴.۴۵ قایز کوپهیگن و توروم نرخی نی هم کیره‌کلی درجه گه ییتیشتیردیک که، بو بیر یوتوق دیر.»
عین حالده، بیرلشگن ملت‌لر تشکیلاتی نینگ انسان‌پرورلیک یاردم‌لر نی هماهنگ قیلووچی دفتری یا-ده اوچا نینگ آماری اساسیده، اسلام امیرلیگی حاکمیتی نینگ بیرینچی ییلی‌ده افغانستان ده نیازمند‌لر سانی ۲۵ میلیون گه ییتیشگنی بیرحالده، جاری ییل‌ده افغانستان ده نیازمند‌لر سانی، ۲۸.۳ میلیون کیشی گه ییتیشگن.
شو رقم، بیرلشگن ملت‌لر تشکیلاتی نینگ رواجلنتیریش برنامه‌سی بیر گزارش آرقه‌لی، ایشلاوچی عیال‌لر برابریده اسلام امیرلیگی نینگ چیکلاو‌لری، بو مملکت اوچون بیر میلیارد دالرگه توشیشی ممکن که، بو افغانستان ایچکی ناخالص تولیدی نینگ ۵ فایزی گه تینگ دیر.
بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!
باشقه بیر تامان‌دن، یشاوچیلردن قطاری نینگ ایتیشلریچه، اوتگن ایکی ییل‌ده اقتصادی وضعیت‌لری یامان‌لنیب و نیازلری نی کوپ قیین‌چیلیک بیلن تامین قیله آله‌دیلر. کابل شهری‌ده‌گی ایشچیلردن بیری میرویس نینگ ایتیشیچه: «ایش‌سیزلیک کوپهیگن. عایله اعضام ایش‌سیز بولگن. هر کون بو ییر گه کیله‌من، یالغیز بیر آی‌ده ایکی کون ایش قیله آلسم باشقه کون‌لر هیچ ایش یوق.»
کابل یشاوچیلریدن باشقه بیری شعیب نینگ ایتیشیچه، جمهوریت توزومی گه نسبت اقتصادی ۸۰ فایز کمه‌یگن. «جمهوریت توزومی‌ده یخشی ایدی. توزوم نینگ قوله‌شی‌دن کیین، وضعیت یامان‌لنگن. قیته یخشی بوله‌می بولمه‌ی می بیلمه‌یمن؛ چونکه ایش یوق.»
بیرلشگن ملت‌لر تشکیلاتی نینگ انسان پرورلیک یاردم‌لر نی هماهنگ قیلووچی دفتری یا-ده اوچا، ینگی‌لیکده افغانستان ده نیازمند کیشی‌لر گه یاردم بیریش اوچون بودجه کم‌لیگی خصوصیده آگاه‌لنتیریب و جاری ییل قیش موسومی‌ده بودجه کم‌لیگی، افغانستان ده زیان کوره‌دیگن عایله‌لر نی آچلیک، کسل‌لیک و حتا اولیم خوفی آستیده قرار بیریشی نی ممکن دیگنی بیرحالده، یشاوچیلر یامان اقتصادی وضعیت‌دن شکایت قیله‌دیلر.