سلام‌وطندار نینگ قول اوستیده سودا ساتهدیگن ۲۱ عیال بیلن اوتکزگن صحبت‌لری گه کوره، اوتگن ایکی ییل جریانیده (افغانستان ده اسلام امیرلیگی نینگ قدرت گه ایریشگنی‌دن کیین)، قشاق‌لیک کوپه‌یگنی سبب کابل شهری سرکلریده قول اوستیده سودا ساتهدیگن عیال‌لر حضوری کوپه‌یگن. مذکور گزارش‌ده صحبت قیلینگن برچه عیاللردن ۱۰ته‌سی نینگ ایتیشیچه، سونگی ایکی ییل جریانیده، اقتصادی قیین‌چیلیک‌لری سبب، قول اوستیده سودا ساتیش گه یوز کیلتیرگنلر.
ایکی ییل‌دن بیری کابل سرکلریده سوو ساتهدیگن شازیه نینگ ایتیشیچه، ایکی ییل‌دن بویان تورموش اورتاغی نینگ درآمدی آز بولگن و عایله خرهجتی نی تامین قیله آلمه‌یدی؛ انه شوو سبب او هم تورموش اورتاغی یانیده آلتی باله‌سی نینگ نفقه‌سی نی تامین‌لش اوچون قول اوستیده سودا ساتیش گه یوز کیلتیرگن.
اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «سرپرستیم بار. مارکت کیته‌دی، کونده ۱۰۰ افغانی ایشله‌یدی. بو مقدار درآمد بیلن عایله خرهجتی نی تامین قیله آلمه‌یمیز. مین هم ایشلش گه مجبور بولدیم. اوچ باله‌م کسل، حکومت تامانیدن هیچ قنده‌ی یاردم صورت تاپمه‌گن. قولگه آلگنلری صورت‌ده، آلیب کیته‌دیلر و بایومتریک قیله‌دیلر.»
شونینگدیک کراچی‌ده کچالو پ پیاز ساتهدیگن شهناز نینگ ایتیشیچه، ایکی ییل‌دن بیری توقیز کیشی‌لیک عایله خرهجتی نی تامین‌لش اوچون قول اوستیده سودا ساتیش گه یوز کیلتیرگن.
اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «نان کیلتیره‌دیگن هیچ کیمی‌میز یوق. بیر اوغیل بار که او هم کیچیک و مندوی‌ده پاکت ساته‌دی و کوپ تاپگنی‌ده ۵۰-۱۰۰ افغانی دیر. اوزیم هم کونده ۱۵۰-۳۰۰ افغانی تاپه‌من که توقیز عیال نینگ خرهجتی دیر.»
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
باشقه بیر تامان‌دن، اوشبو عیاللردن باشقه ایکی‌ته‌سی نینگ ایتیشلریچه، بوندن آلدین رسمی ایشلری بار ایکن و عیال‌لر برابریده چیکلاولر یره‌تیلگنی‌دن کیین، سرک‌لرده قول اوستیده سودا ساتیش گه مجبور بولگن.
ایکی ییل آلدین حکومتی اداره‌لرده خدمه بولگن ۴۰ یاشر سیما و ۶۷ یاشر شیرین نینگ ایتیشلریچه، اولر مذکور اداره‌لرده تنقیص بولیب و حاضر ایسه عایله‌لری نینگ خرهجتی نی تامین‌لش اوچون سرک‌لرده آغیر ایشلر نینگ انجام بیریش گه مجبور بولگنلر.
سیما نینگ ایتیشیچه: «بیر ییل‌دن بیر دستمال ساته‌من. اوتمیش‌ده بیر کلینیک‌ده آشپزلیک قیلهر ایدیم، حاضر ایسه ایش یوق و هیچ ییرده ایش بیرمه‌یدیلر؛ انه شوو سبب، دستمال آلیب و سرک‌لرده توخته‌ب دستمال ساته‌من. کونده ۵۰-۸۰ افغانی بوله‌دی. هیچ کیمیم یوق. تورموش اورتاغیم اولگن.»
شونینگدیک شیرین نینگ ایتیشیچه: «حاضر یالغیز شو کراچیم بار، انه شوو ییگولیک ماده‌لر، بیسکویت و سوو بار. باشقه ایش میش یوق. بوندن آلدین امنیت کسل‌خانه‌سیده ایش قیلهر ایدیم.»
آغیر ایشلر و قول اوستیده سودا ساتیش گه یوز کیلتیرگن کابل سرک‌لریده‌گی عیاللردن قطاری نینگ ایتیشلریچه، اسلام امیرلیگی کوچلری عیال‌لر نینگ سرک‌لرده ایشلش خصوصیده رخصت بیرمه‌یدی.
قول اوستیده سودا ساتهدیگن عیاللردن بیری شیما نینگ ایتیشیچه: «بو کیچه یالغیز نان و چای ایچدیک، بیر کیلو گوشت نینگ پولی مینده یوق. بیر کون اسلام امیرلیگی بو ییرده اولتیرمه دیدی. مین هم بو ییرده اولتیریب ایشلمه‌سم نیمه قیله‌ی نیمه ییه‌ی؟ مین بو ییرده اولتیرگن‌مین و هیچ کیم گه زیانیم ییتیشمه‌یدی دیدیم.»
شونینگدیک قول اوستیده سودا ساتهدیگن عیاللردن باشقه بیری ثریان نینگ ایتیشیچه: «بیراز یخشی، بیش ته نان نینگ پولی‌نی تاپه‌من. حاضرگچه دولت تامان هیچ قنده‌ی یاردم قولگه کیلتیرگنیم یوق. ایشله‌گنی‌میزده کراچی‌لرینگیز نی توپله‌ینگ دیدیلر.»
بو آره‌ده اوشبو گزارش‌ده صحبت قیلینگن برچه عیاللردن، ۱۰ ته‌سی بیوه و ۱۱ ته‌سیده ایسه سرپرستی بار؛ لیکن قیین اقتصادی وضعیت سبب، سرک‌لرده ایشلش گه مجبور بولگنلر.
عین حالده، کابل یشاوچیلریدن قطاری نینگ ایتیشلریچه، مملکتده اسلام امیرلیگی نینگ قدرت گه ایریشگنی‌دن کیین، کابل سرکلریده عیال‌لر نینگ حضوری کوپه‌یگن.
کابل شهری یشاوچیلریدن مصطفا نینگ ایتیشیچه: «اسلام امیرلیگی نینگ قدرت گه ایریشگنی‌دن کیین، قول اوستیده سودا ساته‌دیگنلر کوپه‌یگن. اوزی‌میزده غرفه‌میز بار و کوره‌میز که ۳-۱۰ عیال مکروریان، شهرنو و وزیر اکبر‌خان تامان‌ده کراچی هیده‌یدیلر. ایش‌سیزلیک سبب قول اوستیده سودا ساته‌دیلر بوندن آلدین ایش بار ایدی.»
شونینگدیک کابل شهری یشاوچیلریدن باشقه بیری احمدنوید نینگ ایتیشیچه: «جمهوریت توزومی‌ده، قول اوستیده سودا ساتهدیگن عیال‌لر یوق ایدی، یالغیز تیلنچی بار ایدی و حاضر ایسه قوت اوستیده سودا ساتهدیگن عیال‌لر سانی کوپه‌یگن چونکه قشاق‌لیک اوچون مجبور بولگنر. دولت اوشبو عیال‌لر نینگ بو وضعیت‌دن چیقیشی اوچون اولر بیلن همکارلیک قیلیشی کیرهک.»
شونده‌ی بیرحالده، عیال حقوقی فعال‌لری عیال‌لر اوچون ایش زمینه‌سی کمه‌یگنی نینگ عایله‌لر آره‌سیده قشاق‌لیک کوپه‌یگنی عاملی دیب ایتیشلریچه، افغان عایله‌لردن قطاری مستقیم و بیر قطاری ایسه غیر مستقیم شکلده عیال‌لر ایشی خصوصیده‌گی یره‌تیلگن چیکلاو‌لرده تاثیرلنگن.
اولر نینگ کوپه‌یتیریشلریچه، حاضر ایسه سرپرست‌سیز و اقتصادی قیین‌چیلیگی بولگن عیال‌لر، عایله خرهجتی نی تامین‌لش اوچون سرک‌لرده ایشلش‌دن باشقه یوللری یوق دیر و انه شوو سبب، سرک‌لرده قول اوستیده سودا ساتهدیگن عیال‌لر حضوری کوپه‌یگن.
عیال حقوقی فعالی حمیرا فرهنگ‌یار نینگ ایتیشیچه: «عیال‌لر بیرینچی مرته دیر که مملکتده بو کبی بیر وضعیت نی تجربه قیله‌دیلر و بو اقتصادی یامان وضعیت اوچون دیر. اوشبو عیال‌لر نینگ ساته‌دیگنلری نرسه‌لر بیلن درست پول هم قولگه کیلتیرمه‌یدیلر و حتا مذکور عیال‌لر نرسه‌لری نینگ ساتیشلری اوچون مناسب بیر ییرلری هم یوق و بو اوزی اولر نینگ اذیت بولیشلریگه سبب بوله‌دی.»
باشقه بیر تامان‌دن، مدنی فعاللر سرک‌لرده عیال‌لر نینگ قول اوستیده ساتیشلری نینگ مدنی قاعده-قانون گه قرشی دیب ایتیشلریچه، بو کبی قیین ایشلر بیلن عیال‌لر نینگ ورحی زیان کوریب و بو زیان‌لر، عایله و باله‌لری گه هم تاثیر قویه‌دی.
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
اولر نینگ کوپه‌یتیریشلریچه، عیال‌لر نینگ ایشلش گه نیازی بار و عیال‌لر گه اولر نینگ شخصیت و روانلری گه قره‌لیب ایش زمینه‌سی نینگ یره‌تیلیشی کیرهک. اولر حکومت‌دن قول اوستیده سودا ساتهدیگن عیال‌لر اوچون، کیره‌کلی آسایشته‌لیکلر بیلن بیللی بیر بازار توزه‌تیلیشی نی ایسته‌گنلر.
مدنی فعال ذکیه مسلم نینگ ایتیشیچه: «مدنی حقوق نقطه‌ی نظریدن، بیر عیال شاقه ایشلر گه یوز کیلتیرگنی صورت‌ده، یالغیز اوزی ایمس؛ بلکیم عایله‌سی گه هم منفی تاثیر قویه‌دی. تحصیل قیلیب و اوقیتووچی بولگن عیال‌لر، مجبور قالیب بو ایشلر گه یوز کیلتیرگنلر و مدنی قانون اساسیده، عیال‌لر نینگ بو رقم ایشلر نینگ انجام بیرمه‌سلیگی کیرهک؛ چونکه اولر کوپینچه حرمت گه ایگه‌لر.»
عیال‌لر قشاق‌لیک کوپه‌یگنی سبب سرک‌لرده ایشلش گه یوز کیلتیرگنلر که اولر گه کوره، حاضرگچه حکومتی نهاد‌لر تامانیدن هیچ قنده‌ی یاردم قولگه کیلتیرمه‌گنلر؛ بیراق سرپرست حکومت نینگ ایش و اجتماعی ایشلر وزیرلیگی سوزلاوچیسی نینگ ایتیشیچه، اوشبو وزیرلیک نیازمند عیال‌لر اوچون، حمایتی برنامه‌لر نینگ نظر گه آلگن.
ایش و اجتماعی ایشلر وزیرلیگی سوزلاوچیسی سمیع‌الله ابراهیمی نینگ ایتیشیچه: «اسلام امیرلیگی مسئل صفتیده، مذکور عیال‌لر گه یاردم بیره‌دی و سرک‌لر اوستیده ایشله‌یدیگن یا-ده تورموش اورتاغ‌لری و باله‌لری معتاد بولگن سرپرست‌سیز عیال‌لر نی توپلب، درمان قیله‌دی و اولر گه یاردم بیره‌دی.»
قشاق‌لیک سبب قول اوستیده سودا ساتهدیگن عیال‌لر حضوری یالغیز کابل کوپه‌یمه‌گن؛ بلکیم تورلی ولایت‌لرده هم مملکتده سیاسی و نظامی اوزگریشلردن کیین، عیال‌لر سرک‌لرده ایشلش گه یوز کیلتیرگنلر.
