عیاللر اسلام امیرلیگی دن ایش و تعلیم حقی بیریلیشینی سوره‌یدیلر

افغانستان ده‌گی خاتین قیزلر قریب ایکی ییل دن بویان تورلی چیکلاولر اینیقسه تعلیم، تحصیل و ایش گه باریش حقی دن محروم بولگنلر. وظیفه‌لرینی قولدن بیرگن بیر قطار عیاللر نینگ ایتیشلریچه، ایریم قیینچیلیک‌لر سبب هییت بیرمینی یخشی‌لیک بیلن اوتکزه آلمه‌گنلر. اولر اسلام امیرلیگی دن، هییت بیرمی مناسبتی بیلن خاتین قیزلر گه یره‌تیلگن چیکلاولرنی بیکار قیلیشینی سوره‌یدیلر.

میدیالر دن بیری و خارجی نهادلر ایشلاوچیسی بولمیش سحر رحیمی نینگ ایتیشیچه، ایش‌سیزلیک و اقتصادی قیینچیلیک باعث، هییت بیرمی اوچون تیارگرلیک کوره آلمه‌گن. «سابق هییت بیرمینی خوش‌لیک بیلن کوتیب آلر ایدیک؛ بیراق بو ییل بیز اوچون هییت یوق. نه کییم_کیچیک قیلگن‌میز، نه قربان‌لیک آلگن‌میز و نه هم هییت دسترخوانی اوچون نرسه آلگن‌میز. چونکه ایش‌ دن محروم بولگن‌میز.»

اولکه یشاوچیلریدن باشقه بیری ثریا روحی، خاتین قیزلر گه یره‌تیلگن چیکلاولر دن کیین ایش‌سیز بولگن ایتیشیچه، ایش گه قیتیب و جمعیت ده حضور تاپگندن کیین هییت کبی مناسبتی کون‌لردن نشانلشی ممکن. او نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «جمعیت ده خاتین قیزلر گه حق بیرسین‌لر. عیاللر جمعیت ده قیته دن فعال بولیش اوچون اولر گه ایش و تعلیم زمینه‌سینی یره‌تسین‌لر.»

بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!

باشقه تاماندن، حاضر هم ایش بیلن مصروف عیاللر گه کوره، خاتین قیزلر گه یره‌تیلگن چیکلاولر و حاضرگی وضعیت باعث هییت کون‌لرینی امیدسیزلیک و ناخورسندلیک بیلن اوتکزماقده‌لر. اولر، اسلام امیرلیگی دن ایرکک‌لر و عیاللر حقوقی تینگ‌لیگی، تعلیم، ساغلیک، تکنالوژی، اقتصادیات و فرهنگ ساحه‌لریده سعی‌وحرکت قیلیشینی طلب قیله‌دیلر.

 

خصوصی نهادلردن بیری نینگ ایشلاوچیسی سوریا یوسفی، اسلام امیرلیگی دن هییت بیرمی مناسبتی بیلن، قیز اوقووچیلر یوزی گه مکتب‌لر و بیلیم یورت‌لر ایشیک‌لرینی آچیشنی ایسته‌یدی. او نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «اسلام امیرلیگی هییت بیرمی مناسبتی بیلن قیز اوقووچیلر یوزی گه بیلیم یورت‌لر، مکتب‌لر و دم‌آلیش ایشیک‌لرینی آچیش گه امیدوار میز.»

ساغلیک مرکزلردن بیری نینگ شفاکاری نجم‌السما شفاجو گه کوره، ایریم ساحه‌لر اینیقسه نسایی_ولادی بولیمیده عیاللر نینگ حضوری جدی نیاز دیر. او حاضرگی حکومت دن، جمعیت ده خاتین قیزلر نینگ حضوری گه زمینه یره‌تیشنی طلب قیله‌دی. «جمعیت ده هر ساحه ده خاتین قیزلر نینگ حضوری مهم دیر. خاتین‌لر بولمسه مؤفقیت بولمس. نسایی_ولادی بولیمیده عیاللر حضوری مهم دیر. بو بولیم ده‌گی عیاللر هردایم یشاوچیلر خذمتی ده دیر.»

عین‌حالده، عیال حقوقی فعاللری نینگ ایتیشلریچه، تورلی ساحه‌لرده عیاللر نینگ حضوری و رولی مهم دیر، اولر نینگ حضورسیزلیگی بیلن هیچ بیر مملکت رواجنلمه‌یدی.

عیال حقوقی فعالی پروانه بارکزی نینگ ایتیشیچه: «کوپ سانده عیاللر شفاکارلیک، انجنیرلیک، اوقیتووچیلیک و باشقه ساحه‌لرده کوپ زحمت چیککنلر. عیاللر قوللب_قوتلنیشی کیره‌ک.»

عیال حقوقی فعالی دیوه پتنگ گه کوره، خاتین قیزلر نینگ ساغلیک، خوفسیزلیک و تعلیم و تربیه ساحه‌لریده حضورلری مهم دیر. او نینگ ایتیشیچه: «جمعیت ده خاتین قیزلر گه کوپراق حصه بیریلگن مملکت‌لر، کوپراق رواجلنگن. حکومت مملکت آبادانچیلیگی اوچون ایشله‌یدیگن عیاللر گه زمینه یره‌تیشی کیره‌ک.»

بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!

باشقه تاماندن، «عیاللر اوچون عیاللر» مؤسسه‌سی باشلیغی فریدالدین نوری، اسلام امیرلیگی دن هییت کونی مناسبتی بیلن خاتین قیزلر گه یره‌تیلگن چیکلاولر نی بیکار قیلیب و اولر گه ایش زمینه‌سینی یره‌تیشنی ایسته‌یدی. «اسلام امیرلیگی دن یشاوچیلر و دولت ارا بوش‌لیککه چیک قوییش اوچون خاتین قیزلر نینگ تعلیم و ایشی گه یره‌تیلگن چیکلاولرنی بیکار قیلیشینی ایسته‌یمیز. مملکت نینگ ۵۰ فایز اهالیسی نی عیاللر تشکیل بیره‌دی، کیله‌جک اوچون اولر نینگ رولی مهم دیر. بو توغریده زمینه یره‌تیش اسلام امیرلیگی نینگ بورچی دیر.»

بونگه علاوه، اسلام امیرلیگی امر معروف و نهی منکر وزیرلیگی سوزلاوچیسی عاکف مهاجر نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه، عیاللر حقوقینی ایاغ آستی قیلیش گه هیچ کیم نینگ حقی یوق دیر. او هییت بیرمی مناسبتی بیلن بولگن قوتلاو پیامی ده عیاللر گه ایتیشیچه: «پیامیم یشاوچیلر اینیقسه عیاللر گه بو دیر که، حقوق‌لری ایاغ آستی بولگنلر، میراثی بیریلمه‌گنلر یاکه زوردن تورموش گه چیقریلگن‌لر، امر معروف و نهی منکر وزیرلیگی گه مراجعت قیلیشی ممکن. اولر نینگ حقوقینی ایاغ آستی قیلیش گه هیچ کیم نینگ حقی یوق دیر.»

عین‌حالده، اسلام امیرلیگی لیدری هبت‌الله آخوندزاده قربان هییت بیرمی مناسبتی بیلن بولگن پیامیده، هییت بیرمینی قوتلوغ‌لشگه قوشیمچه، اسلام امیرلیگی حاکمیتیدن کیین، عیاللر نینگ برچه «شرعی حقوقی» تأمینلنگن و برچه اداره‌لر اولر نینگ حقوقینی تأمینلش گه مکلف بولگنینی ایتگن.

اوتگن ایکی ییل ده عیاللر نینگ حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنیش‌لری چیکلنگن

جمهوریت توزومی قولشیدن کیین، عیاللردن حمایت قیلووچی نهادلر افغانستان نینگ حقوقی_اداری توزیلمه‌سیدن حذف بولیب و خاتین قیزلر نینگ حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنیش‌لری سیزیلرلی درجه ده کمه‌یب و بعضی موردلرده بوتونلی یوق بولگن.

سلام‌وطندار نینگ معلوماتی اساسیده، عیاللر عدلی و قضایی مرکزلر گه مراجعت قیلگن حالده، اولر بیلن ایکی تور یانده‌شیلیب و ایریم موردلرده اولر نینگ حجت‌لری تیکشیریلمه‌ی کیینگه قالگن یا که ایرکک‌لر منفعتی گه قرار قیلینگن.

سابق حکومت ده مدافع وکیل، بو کبی حجت‌لر گواهی بولگن مستعار اسملی زهل نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «ایری دن اجره‌شماقچی بولگن عیال بیلن محکمه باشلیغی یامان یانده‌شیب، سین یخشی عیال ایمس ایدینگ و حاضر هم یخشی ایمس‌سنگ ایرینگ دن اجره‌شیشنی ایسته‌ی سنگ دیب هر کونی تورلی بهانه‌لر بیلن قضیه‌سینی آرتگه قالدیره‌دی.»

شونینگدیک، سابق حکومت ده مدافع وکیل‌لردن باشقه بیری مستعار اسملی بشیر گه کوره، قطار موردلرده، اوچ_تورت خاتینی بولگن عیاللر، ایری بیلن قیینچیلیگی طفیلی اجره‌شیش درخواستینی بیرگن، محکمه اولردن دعوالریدن آرتگه چیکینیش‌لرینی ایسته‌گن. «او ییرده؛ یعنی دعوا بولگن تقدیرده، عیاللر گه بارینگ ایرلرینگ بار بیرگه‌سیده یره‌شینگ، فرزندلرینگ بار دیب ایتگنلر.»

سابق حکومت ده عیاللردن حمایت قیلووچی نهادلر مسئوللری نینگ ایتیشلریچه، جمهوریت توزومی قولشیدن کیین، عیاللر نینگ حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنیشی چیکله‌نیب، عدلی و قضایی مرکزلر خاتین قیزلر نینگ حقوقی دوسیه‌لری گه دقت قیلمه‌یدیلر.

بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ! 

عیال حقوقی فعالی محبوبه سراج گه کوره: «عیاللر عدلی مرکزلر گه باره آلمه‌یدی. حاضر عیاللردن حمایت قیلووچی هیچ نهاد یوق. برچه وکیل‌لر مملکت نی ترک ایتگن.»

عیال حقوقی فعال‌لریدن باشقه بیری زرقا یفتلی نینگ ایتیشیچه: «عدلی و قضایی نهادلر گه ایشله‌یدیگن عیاللر اینیقسه مدافع وکیل‌لر وظیفه‌سینی قولدن بیرگن، حاضرگی کونده اولر گه حتا جواز بیریلمه‌یدی. عیاللر نینگ حضوری بولمه‌ی و تورلی نهادلرده مراجعت قیلیش اجازه‌سی بیریلمه‌گن تقدیرده، اولر نینگ قیینچیلیک‌لری حلی اوچون هیچ کیم دقت قیلمه‌یدی.»

جمهوریت توزومی ده حکومت توزیلمه‌سیده خاتین قیزلر وزیرلیگی بارلیگیگه قوشیمچه، انسان حق‌لری مستقل کمیسیونی، ایچکی و خارجی نهادلردن بیرقطاری، عیاللر نینگ حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنیشی اوچون فعالیت قیلر ایدیلر؛ بیراق سونگی ایکی ییل ده، مذکور برچه نهادلر حذف ایتیلیب و عیاللر نینگ حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنه آلمسلیک‌لری، اساسی قیینچیلیککه سبب بولگن.

بوتوغریده، افغانستان انسان حق‌لری منحل بولگن کمیسیون باشلیغی شهرزاد اکبر نینگ ایتیشیچه: «حاضرگی کونده افغانستان ده عیاللر هیچ بیر حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنه آلمه‌یدیلر. افسوس بیلن خواطرلی گزارش‌لر بیریله‌دی، عیاللر قیینچیلیک‌لری حلی اوچون حقوقی نهادلر گه مراجعت قیلگن تقدیرده، اولر بیلن یامان یانده‌شیلیب یا که نقص‌لری گه تمام بوله‌دی.»

عین‌حالده، خلق‌ارا نهادلردن بیرقطاری نینگ ایتیشلریچه، افغانستان ده عیاللرنی قوللب_قوتلاوچی نهادلر ایشیگی یاپیلیشی بیلن، عیاللر نینگ حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنیش‌لری کمه‌یگن و بوتوغریده سرپرست حکومت نینگ باشقه مملکت‌لر گه نسبتن توشینچه‌سی فرقلی دیر. انسان حق‌لرینی کوزه‌تووچی تشکیلات ایشلاوچیسی سحر فطرت نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «طالبلر نینگ عدلی و حقوقی توزیلمه گه دایر توشینچه‌سی، خلق‌ارا قانون_قاعده‌لر، انسان حق‌لری و قضایی ارزش‌لر گه قره‌گنده کوپ فرقلی دیر.» او نینگ کوپه‌یتیریشیچه، افغانستان ده حاضرگی کونده عیاللر نینگ قوللب_قوتلاوچی نهاد یوق و عایله‌وی زوروانلیک‌لرنی امکان قدر حل ایته‌دیگن خاتین قیزلر وزیرلیگی حکومت توزیلمه‌سیدن حذف بولگن.

شونینگدیک، خاتین قیزلر نینگ زوروانلیک حجت‌لرینی تیکشیره‌دیگن افغانستان محکمه‌لریده‌گی زوروانلیک دیوانی یوق ایتیلگن.

حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنه آلمسلیککه علاوه، سرپرست حکومت تشکیلی دن کیین، خاتین قیزلر اساسی حقوق‌لریدن بیر بولیمینی قولدن بیرگن. اوشبو موردلردن بیری، اوتمیش ده اجره‌لیش یاشی تورت ییل نظر گه آلینگن ایدی؛ لیکن حاضر حنفی فقه اساسیده، ۹۹ ییل گه کوپه‌یتیریلگن.

خاتین قیزلر نینگ حجت‌لری گه دخیل کیشی‌لر، گزارش ده کیم‌لیگی سر قالیش شرطی بیلن ایتیشلریچه: «قضایی و تحقیقی ایکی اداره قوشیلیشی، قضیه‌لر تیزلیک بیلن حل بولمسلیککه سبب بولگن. اختصاصی بیر دیوان بار ایدی حاضر حذف بولگن، برچه‌سی دیوان جزا گه شامل بولگن. بو آت گه یاردم بیرووچی هیچ بیر اداره یوق دیر.» او نینگ کوپه‌یتیریشیچه، خاتین قیزلر نینگ زوروانلیک حجت‌لری کوپراق افغانستان محکمه‌لریده ایرکک‌لر اونمی گه قرار قیلینه‌دی؛ «عیاللر اجره‌لیش درخواستینی بیرگن بعضی موردلرده، قاضی طرف‌سیز و عادلانه حکم بیریش اورنیده، قاضی طرف واقع بولیب و قضایی جلسه جریانیده عیال نی نظارت آستیده آلیب کلتکله‌گن. ایر و خاتین اورته‌سیده کلتکلش موضوع‌سی بیان قیلینگن، عیال نینگ آوازی ایشیتیلمه‌گن، کوپراق ایرکک‌لر ایسته‌گی قبول بولگن، مین اوزیم بونگه گواه من.»

برچه‌سی بیلن، خاتین قیزلر برابری ده زوروانلیک حجت‌لر گواهی بولگن کابل یشاوچیلریدن بیرقطاری نینگ ایتیشلریچه، عدلی و قضایی نهادلر تامانیدن اوشبو دوسیه‌لر برابری ده‌گی بی‌فرق‌لیک باعث، عیاللر زوروانلیک نی قبول قیلیب و حق سوره‌ش اوچون هیچ بیر محکمه گه مراجعت قیلمه‌گن.

بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!

کابل یشاوچیسی مرسل نینگ اییتشیچه: «عیاللردن حمایت قیلووچی عدلی و حقوقی نهاد یوق‌لیگی اوچون یامان گپ و هر قنده‌ی زوروانلیک برابری ده چیدش گه مجبورمیز، عیاللر کم‌سیتیلیشی اوچون عدلی و حقوقی نهادلر گه مراجعت قیلمه‌یمیز.»

کابل یشاوچیلریدن باشقه بیری نرگس نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «کوپ قضیه‌لر تیکشیریلمسلیک گواهی‌میز چونکه عیاللردن حمایت قیلووچی هیچ بیر اداره یوق، اولر محکمه گه مراجعت قیلیب قضیه‌لرینی پیش قیله آلمه‌یدیلر.»

شو بیلن بیرگه، عالی محکمه سوزلاوچیسی عنایت‌الله نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه، عیاللر عدلی و قضایی مرکزلر گه مراجعت قیلگن حالده، اولر نینگ دوسیه‌لری تیکشیریله‌دی. او نینگ کوپه‌یتیریشیچه، جمهوریت زمانیدن قالگن خاتین‌لر نینگ ۱۶۰ دوسیه‌سی تیکشیریلماقده و نهایی بولگونچه اوشبو دوسیه‌لر نینگ طرف‌‌لری حبس گه سقلنه‌دیلر.

اونگه کوره: «عیاللر اوز دوسیه‌لرینی محکمه گه تاپشیره آله‌دیلر، تهدید بوله‌یاتگن بولسه‌لر اوز قضیه‌لرینی محکمه بیلن شریک قیله آله‌دیلر. قضیه‌لر تیکشیریلمه‌گونچه طرف‌لر حبس گه سقلنه‌دیلر. جمهوریت زمانیدن قالگن ۱۶۰ قضیه دن بعضی‌لری حل بولگن و باشقه بیرقطاری تیکشیریلماقده دیر.»

باشقه تاماندن، جمهوریت توزومی قولشیدن کیین، عیال مدافع وکیل‌لر نینگ ایش جوازی توخته‌تیلگن و حاضرگی کونده افغانستان ده هیچ بیر عیال مدافع وکیل یوق دیر؛ بو موضوع عیاللر نینگ حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنیشنی چیکلنتیرگن. سرپرست حکومت حاکمیتیدن کیین ایش دن بوشه‌تیلگن مدافع وکیل پریزا ناصری گه کوره: عیاللر نینگ وکالت جوازی توخته‌تیلگن، طالبان حاکمیتیدن بویان عیاللر دادخواهی‌لیک قیله آلمه‌یدی یا که اوز دوسیه‌لرینی عدلی و حقوقی مرکزلر گه تاپشیره آلمه‌یدیلر؛ شونی اوچون حقوقی، قانونی و عدلی خذمت‌لردن فایده‌لنه آلمه‌یدیلر.»

شو بیلن بیرگه، سرپرست حکومت عالی محکمه سوزلاوچیسی اورین باسری عنایت‌الله نینگ ایتیشیچه، عیاللر قانون_قاعده اساسیده وکالت قیلیشه آله‌دی؛ بیراق سلام‌وطندار بیلن صحبت اوتکزگن عدلیه وزیرلیگی سوزلاوچیسی عبدالحمید جهادیار، عیال مدافع وکیل‌لر نینگ جوازی کیینگی امرگچه توخته‌تیلگنینی معلوم قیله‌دی.

جهادیار نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «خاتین قیزلر گه عاید تعلیم کبی باشقه موضوع‌لر، اسلام امیرلیگی رهبری تامانیدن قرار آلینگونچه توخته‌تیلگن. اسلام امیرلیگی رهبری قرار آلمه‌گونچه خاتین قیزلر گه وکالت جوازی بیریلمه‌یدی.»

قریب ایکی ییل دن بویان، عیاللر اوز اساسی و حقوقی خذمت‌لردن فایده‌لنه آلمسلیک باعث، عایله‌وی زوروانلیک‌لر قربانی بولگنلر، بو وضعیت اولر نینگ روحی قیینچیلیگی و اوزلرینی اولدیریش‌لری گه سبب بولگن.