سلام‌وطندار نینگ ۳۳ عیال بیلن صحبتی؛ «توغیشدن سۉنگ کوزلریم ضعیف بولگن»

حامله‌دارلیک عیال نینگ حیاتیده‌گی مهم و نازک دور بولیب آنه و جنین سلامت‌لیگی اوچون اولر گه علیحده اعتبار بیریشنی طلب قیله‌دی. حامله‌دارلیک پیتیده عیاللر نینگ تنه‌سی اولر نینگ سلامت‌لیگی اوستیگه تأثیر قیله‌دیگن درجه ده اۉزگریشنی تجربه قیله‌دی.

حامله‌دارلیک دنیا گه ینگی حیات کېلتیریشنی افاده قیلسه ده؛ بیراق افغانستانده‌گی عیاللر حامله‌دارلیک حتا باله دنیا گه کېلتیریش‌لریدن سۉنگ سلامت‌لیک‌لرینی قولدن بیریش خوفی بیلن روپه‌ره بوله‌دیلر.

سلام‌وطندار، حامله‌دارلیک و باله دنیا گه کېلتیرگنیدن کېین طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنه آلمه‌گن ۳۳ عیال بیلن صحبت اۉتکزگن.

اوشبو عیاللر، طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنه آلمسلیک و یخشی دم آلالمسلیک چقه‌لاق‌لری نینگ قولدن بیریش، چقه‌لاق نینگ فلج بولیشی همده جسمانی و روحی کسل‌لیک‌لر گه چلینیش‌لری گه سبب بولگنلرینی اېته‌دیلر.

اوشبو ۳۳ عیال دن ۶ نفری، حامله‌دارلیک پیتیده طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنه آلمسلیک‌لری طفیلی چقه‌لاق‌لرینی قولدن بیرگنلر، اولردن بیری نینگ چقه‌لاغی فلج دنیا گه کېلگن و باشقه ۲۶ نفری جسمانی کسل‌لیک‌لر گه چلینگن‌لر.

بو گزارش ده صحبت اۉتکزیلگن ۳۳ عیال دن ۱۱ نفری آگاهی‌سیزلیک، سکیز نفری اقتصادی قیینچیلیک و باشقه ۱۴ نفری اوی ایشلری اولر گه تحمیل بولیشنی، حامله‌دارلیک و چقه‌لاق دنیا گه کېلتیریش دن سۉنگ طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنه آلمسلیک اصلی عاملی عنوان قیله‌دیلر.

بیش باله آنه‌سی مرینا و تورت باله آنه‌سی ۳۰ یاشر فریبا، چقه‌لاق‌لرینی دقت‌سیزلیک و طبی امکانیت‌لردن آگاهی‌سیزلیک‌لری اوچون قولدن بیرگنلرینی معلوم قیله‌دیلر.

مریا نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «چقه‌لاغیمنی قولدن بیرگنیمدن تورت آی اۉتماقده، چقه‌لاق دنیا گه کېلتیریش کونیده  اوی ده کیر یوماقده اېدیم، بیر دنیگه آغریق تاپیب و مینی کیلینیکّه آلیب باردیلر، چقه‌لاغیمنی قولدن بیردیم، آغیر ایش اۉزیم و چقه‌لاغیم گه ضرری بولگنینی بیلسم اېدیم آغیر ایش قیلمه‌ی و چقه‌لاغیمدن مراقبت قیلر اېدیم.»

فریبا گه کوره: «باشیم آغریب و کوپ دارو استعمال قیلر اېدیم حامله‌دار بولگنیمدن خبریم یوق اېدی، دارو استعمال قیلیش اوچون چقه‌لاغیمنی قولدن بیردیم، در حقیقت اۉزیم بی‌فرق اېدیم تېکشیرمه‌دیم و چقه‌لاغیمنی قولدن بیردیم.»

بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!

حامله‌دار عیاللر سلامت‌لیک‌لری اوچون مناسب آوقت‌لنیب و طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنیش‌لری کېره‌ک.

گزارش ده صحبت اۉتکزیلگن سکیز عیال نینگ ایتیشلریچه، اقتصادی قیینچیلیک و عایله ده‌گی ایرکک‌لر نینگ آزیق-آوقت و حامله‌دارلیک پیتیده‌گی احتیاج‌لرینی تأمینله‌ی آلمسلیک‌لری اوچون کوپ قیینچیلیک بیلن دوچ بولگنلر.

حامله‌دارلیک پیتیده اقتصادی قیینچیلیک باعث یخشی آوقت‌لنه آلمسلیک و طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنه آلمه‌گنیدن نالیدی گل‌جان: «اقتصادی قیینچیلیک باعث یعنی چقه‌لاق دنیا گه کېلتیرگنیمدن بیر هفته دن سۉنگ، گلدوزلیک قیلدیم اوستیگه باسیم کېلدی کوزلریم ضعیف بولدی حتا توغیش یقینیده دم آلسم اېدیم شفاکار ایشلش گه رخصت بیرمه‌گن اېدی، اوشه دقت‌سیزلیک باعث حاضرگه قدر کوز آغریق من و کوزیم ضعیف بولگن، چقه‌لاق دنیا گه کېلتیرگنیمدن کېین اونی یخشی آوقت‌لنتیره آلمه‌دیم.»

بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!

بو عیاللردن باشقه بیری سلیمه گه کوره: «اقتصادی قیینچیلیک باعث حتا توقیزینچی آی گه قدر تیکووچیلیک قیلیش گه مجبور اېدیم دم آلمه‌دیم، کییم یوویش، آوقت پیشیریش کبی اوی ایشلرینی اۉزیم قیلردیم، چقه‌لاق دنیا گه کېلتیریش دن ایکّی کون اول تندور گه نان پیشیردیم و چقه‌لاق دنیا گه کېلگنیدن کېین تورت یا ده بیش کون دم آلدیم و کېین ایسه توریب ایشلش گه مجبور بولدیم.»

شونینگدیک، اوشبو گزارش ده صحبت اۉتکزگن عیاللردن باشقه بیری مژده حامله‌دارلیک پیتیده اقتصادی قیینچیلیگی حقیده بونده‌ی دیېدی: «اقتصادی قیینچیلیگی‌میز کوپ‌لیگی اوچون اوی دن تشقری باریب ایشلش گه مجبور من و هم اوی ایشلرینی قیلیش گه، شفاکارلر عملیات قیلیب چقه‌لاق نی آلیش گه مجبور بولدیلر چونکه چقه‌لاق جوده هم ضعیف اېدی. نه یخشی دم آلردیم و نه هم یخشی آوقت‌لنردیم هر کونی ایرته‌لب دن آخشم گه قدر و حتا کیچه‌لر ایشلر اېدیم.»

افغانستانده عیاللر حتا حامله‌دارلیک پیتیده اوی ایشینی قیلیش گه مجبور دیر، بو ایش اولر نینگ سلامت‌لیگی و چقه‌لاغی اوستیگه سلبی تأثیر قوییشی ممکن. بو قدیمی فکر-ملاحظه‌لر و حامله‌دار پیتیده اولر نینگ احتیاج‌لریدن آگاهی‌سیزلیک اولر نی جسمانی و روحی قیینچیلیک بیلن دوچ قیلگن.

فاریاب ولایتی پشتونکوت تومنی یشاوچیسی هنگامه نینگ ایتیشیچه: «ایکّی باله‌م بار و قیشلاق ده یشه‌ی من قیین آنه‌م قیین آته‌م بیلن بیرگه‌لیکده یشه‌یمیز، حامله‌دارلیک پیتیده شاقه ایشلرنی قیلر اېدیم و قیین آنه‌م قنار سامانینی کوتاریب و سامان‌خانه ده بوشه‌تیشنی اېسته‌دی کېین ایسه چقه‌لاغیم سقط بولدی، خونریزلیک تاپیدم و دم آلمه‌دیم شفاکارلر اوچ کون بستری قیلدیلر و کېین ایسه اوی باردیم و بیر کون دم آلیشدن سۉنگ اوی ایشلرینی قیته دن اۉزیم قیلدیم.»

قندوز یشاوچیسی زهرا گه کوره: «حامله‌دارلیگیمدن آلتی آی اوتمه‌گن اېدی حولی‌میزده خشت بار اېدی اولرنی باشقه جای گه انتقال بیرماقده اېدیم و آغریق تاپتیم و نهایت کوچه‌یب و کوپ قیینچیلیک بیلن دوچ بولدیم، شفاکار گه مراجعت قیلدیم، شفاکار آغیر یوک کوتاریشینگ باعث چقه‌لاق سقط بولگنینی اېتدی.»

حامله‌دارلیک عیال نینگ حیاتیده‌گی مهم و نازک دور بولیب آنه و جنین سلامت‌لیگی اوچون اولر گه علیحده اعتبار بیریشنی طلب قیله‌دی. حامله‌دارلیک پیتیده عیاللر نینگ تنه‌سی اولر نینگ سلامت‌لیگی اوستیگه تأثیر قیله‌دیگن درجه ده اۉزگریشنی تجربه قیله‌دی.

بو گزارش ده صحبت اۉتکزیلگن ۲۶ عیال، حامله‌دارلیک و چقه‌لاق دنیا گه کېلتیرگنلریدن سۉنگ طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنه آلمه‌ی و حاضر ساغلیق قیینچیلیگی بیلن روپه‌ره بولگنلرینی اېته‌دیلر.

۳۰ یاشر شگوفه نینگ ایتیشیچه: «بیرینچی حامله‌دارلیک پیتیده اۉزیمدن یخشی مراقبت قیلمه‌دیم. حامله‌دارلیک دن آلدین قیله‌دیگن ایشلرنی حامله‌دارلیک پیتیده هم قیلر اېدیم، مثال اوچون مناسب آوقت‌لنمسلیک، ترتیبلی اوخله‌مسلیک. آغیر ایشلرنی هم قیلر اېدیم آغیر ایش پیتیده بیل آغریق بولیشیمنی سېزدیم.»

بیش باله آنه‌سی سکینه گه کوره: «حاضرگی کونده مینگ تکلیفیم بار، بیل، بویره‌ک و باش آغریق من، روحی قیینچیلیک تاپیلگن، بیران کون ضُعف قیله‌من، بیران کون اعصاب خراب بوله‌من. اۉزیم گه اعتبار قیلسم اېدی آلتی آی‌لیک چقه‌لاق نی قولدن بیرمس اېدیم یا که بو قیینچیلیک‌لر گه چلینمس اېدیم.»

نسایی ولادیی شفاکارلری، عیاللر حامله‌دارلیک پیتیده طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنیب و ترتیبلی طرزده شفاکار گه مراجعت قیلیشی درکار. آنه و چقه‌لاق نینگ سلامت‌لیگی اوچون باسقیچلی تېکشیرو، مناسب آوقت‌لنیش، جسمانی و روحی مراقبت‌ بولیش‌لری کېره‌ک دیېدیلر.

اوشبو شفاکارلر نینگ ایتیشلریچه، عیاللر حامله‌دارلیک و توغیش‌لریدن سۉنگ هم شاقه ایشلرنی قیلمسلیک‌لری لازم.

نسایی ولادی شفاکاری عاطفه بارکزی نینگ ایتیشیچه: «عیاللر حامله‌دارلیک پیتیده کوپ قیینچیلیک نی تجربه قیله‌دی، جدی مراقبت بولیشی درکار، بو مراقبت‌لر یخشی دم آلیش، شاقه ایشلرنی قیلمسلیک و یخشی آوقت‌لنیش دیر.»

نسایی ولادی شفاکارلریدن باشقه بیری سونیتا گه کوره: «حامله‌دار بیر عیال مراقبت بولیشی لازم حتا حامله‌دارلیک دن آلتی آی اول اۉزی و چقه‌لاق‌ نینگ سلامت‌لیگی اوچون طبی تیارگرلیک کوریشی لازم، طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنیلمسه چقه‌لاق ضعیف بولیب و وقت نی تولدیرمسدن دنیا گه کېلیشی ممکن.»

خلق‌ارا ساغلیق‌نی سقلش تشکیلاتی، افغانستانده هر ایکّی ساعت ده بیر عیال توغیش یا ده حامله‌دار پیتیده وفات اېتیش‌لرینی بیلدیرگن بولسه ده؛ بیراق ساغلیق‌نی سقلش وزیرلیگی مسئوللری بو سۉزلرنی رد اېتیب ایتیشلریچه، سۉنگی بیش آی ایچیده ۳۰۰ عیال توغیش پیتیده وفات اېتگنلر که اۉتگن ییل‌لر گه نسبتن آنه‌لر و چقه‌لاق‌لر نینگ اولیمی کمه‌یشیدن درک بیره‌دی.

اسلام امیرلیگی ساغلیق‌نی سقلش وزیرلیگی سۉزلاوچیسی شرافت زمان، ساغلیق مرکزلرده عیاللر گه وقتیده دقت قیلینمسلیکنی اولر نینگ اولیم اصلی عاملی عنوان قیله‌دی.

اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «کوپینچه پیت‌لر خلق‌ارا اداره‌لر ناتوغری معلومات‌لرنی شریک قیله‌دی، افسوس بیلن خلق‌ارا ساغلیق‌نی سقلش تشکیلاتی نینگ معلوماتی توغری اېمس و اساس‌سیز دیر و افغانستان ساغلیق‌نی سقلش وزیرلیگی بوتوغریده کوپ خذمت کورستگن یالغیز نسایی ولادی بولیمیده ۳۵۰ کسلخانه قورگن و باشقه ۲۸۸ کسلخانه نینگ قوریش گه قرار قیلگن، اۉتگن بیش آی ایچیده یالغیز ۳۰۰ عیال وفات اېتگن و آنه‌لر و چقه‌لاق‌لر نینگ اولیمی کمه‌یگن سببی هم یخشی خذمت کورسه‌تیش و آنه‌لر نینگ وقتیده کسلخانه گه مراجعت قیلیشی دیر.»

توغیش پیتیده آنه‌لر و چقه‌لاق‌لر نینگ اولیمی و حامله‌دار عیاللر نینگ ساغلیق قیینچیلیگیدن عین‌حالده خواطر بیلدیریلماقده که چېگره  بیلمس شفاکارلر تشکیلاتی نینگ معلوماتی اساسیده، افغانستان ساغلیق بولیمیده بویوک قیینچیلیک‌لر بیلن روپه‌ره‌ دیر.

بادغیس ده عیاللر: حیض پیتیده طبی امکانیت‌لردن آگاهی‌سیزلیک باعث ساغلیق قیینچیلیک بیلن دوچ بولگن‌میز

حیض یا-ده پریود، هر آی‌ده عیاللر بچه‌دانی نینگ ایچکی ساحه‌سیدن قان کیلیش گه دییله‌دی که افغانستان ده «تابو» بولیب قالگن و بو حقده گپلش «شرمنده‌لیک» حساب‌لنه‌دی.

بادغیس ده عیال‌لردن قطاری نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشلریچه، حیض پیتیده طبی امکانیت‌لردن آگاهی‌سیزلیک باعث ساغلیق قیینچیلیک بیلن دوچ بولیب و تورلی‌خیل عیاللر گه خاص کسل‌لیکلر گه چلینگنلر.

بادغیس مرکزی قلعه‌‌ی نو شهری گه نسایی-ولادی شفاکارلردن بیری نینگ یانیگه کسل‌لیگی دوالنیشی اوچون بارگن صابره نینگ ایتیشیچه، بیل آغریغی، قاووق آغریغی، قرین آغریغی، تناسلی ناحیه‌سی نینگ آغریغی و حاضر ایسه حیضی نینگ بند بولیشی اوچون شفاکار یانی گه کیلگن.

صابره نینگ کوپه‌یتیریشیچه، شفاکار یانیگه بارگنی‌دن کیین، حاضر ایسه حیض کوریش پیتیده طبی امکانیت‌لردن آگاهی‌سیزلیک و حیض نینگ شرمنده‌لیک بیلیش نینگ اوشبو کسل‌لیگی سببی بیله‌دی. «مین نیمه قیلیش نی بیلمس ایدیم؛ نم‌لی تکه‌لردن قوللنیدیم؛ شرم ایدی و شرم قیلیدیم که تکه‌لریم نی قویاش گه قویسم و قورقه‌ر ایدیم که ایرککلر کورسه. زچگی پیتده هم پاک تکه و طبی امکانیت و بو رقم نرسه‌لر یوق ایدی و بولسه هم بیزلر بیلمس ایدیک.»

بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!

قلعه‌ی نو شهری‌ده نسایی-ولادی شفاکارلردن بیری نینگ یانیگه دوالنیش اوچون بارگن عیال‌لردن باشقه بیری آذر نینگ ایتیشیچه، توی قیلگنی‌دن ۱۰ ییل بولگن؛ لیکن حاضرگچه باله‌سی بولمه‌گن.

مذکور عیال نینگ کوپه‌یتیریشیچه، شفاکار باله‌سی بولمسلیگی سببی نی «تخمدان کیستی» دیب تشخیص قیلگن که کیست نینگ تاپیلیش عامل‌لریدن بیری، طبی امکانیت‌لر نی رعایت قیلمسلیک دیر. آذر گه کوره: «تکه‌دن قوللنه‌من؛ لیکن حاضر آغریدی، بیلمه‌یمن که نیمه قیلسم؟ تکه‌لردن کوپینچه‌سی پلاستیکی و یالغیز سوو بیلن یووه‌من.»

شونده‌ی بیرحالده، بادغیس مرکزی ده حیض کوریش پیتیده طبی امکانیت‌لر حقیده بیراز آگاهی‌لری بولگن قیزلردن قطاری نینگ ایتیشلریچه، اوشبو ولایت‌ده قیزلردن کوپ قطاری طبی امکانیت‌لردن آگاهی‌سیزلیک سبب، حیات‌لری نی حتا خطر بیلن روپه‌ره قیله‌دیلر.

بادغیس ده قیزلردن بیری نازگل‌ ابراهیم‌زاده نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «یقین‌داشلریمیزدن بیری حیض کوریش پیتیده، تکه‌دن قوللنه‌دی و نیگه طبی امکانیت‌لردن قوللنمه‌یسین دیگنیم‌ده، حیض پیتده قوللنیله‌دیگن طبی امکانیت خارج‌دن کیله‌دی و مواد بولیب و کیله‌جک‌ده خوفلی بولیشی ممکن دیه‌دی.»

شونده‌ی بیرحالده، مذکور قیزلردن باشقه بیری لطفه شریفی نینگ ایتیشیچه، ساغلیق‌ نهاد‌لر اینیقسه عامه ساغلیق‌ وزیرلیگی اهالی اینیقسه عیال‌لر گه آگاهی‌لیک بیریش اوچون بو توغریده مسئول دیر.

اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «برچه قیزلر و عیال‌لر حیض کوریش پیتیده و شونینگدیک زچگی یا-ده نفاس دوری‌ده ساغلیق موضوع‌لر نی درست شکلده نظر گه آلیشلری کیره‌ک.»

عین حالده، قابله‌لر حیض کوریش پیتیده، طبی امکانیت‌لردن عیال‌لر نینگ آگاهی‌لیگی گه تاکید‌لب و ایتیشلریچه، اهالی آره‌سیده ناتوغری ایشانچلر بار که حیض پیتیده ساغیلق قاعده‌لر گه قرشی دیر.

بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!

اولر گه کوره، حیض پیتیده حمام قیلمسلیک، طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنمسلیک و درست آوقتلنمسلیک، عیال‌لر گه خاص کسل‌لیکلر نینگ ایجاد بولیشی سببلریدن دیر.

بادغیس ده‌گی قابله‌لردن لایقه آرمانی نینگ ایتیشیچه: «عیال‌لر تکه‌دن قوللنگنلری پیتده، اونینگ پاک یوویب، اوتو قیلیب و قویاش گه قوییشلری کیره‌ک تا مکروب‌لری اولسه و بچه‌دان گه انتقال قیلمسه و شو رقم ساغلیق خصوصیده کوپ توجه قیلیشلری کیره‌ک.»

شونینگدیک اوشبو ولایت‌ده‌گی قابله‌لردن باشقه بیری عبیده سلیمانی نینگ ایتیشیچه: «اوشبو دوره‌ده ساغلیق موضوع‌لر نینگ نظر گه آلینمه‌گنی صورت‌ده، چیققن قان قیته بچه‌دان ایچیگه کیریب و لخته بوله‌دی که عقیم بولیش گه سبب بوله‌دی.»

بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ معلوماتی ساسایده، افغانستان ده قیزلردن ۵۰ فایزی حیض کوریش خصوصیده معلومات‌لری بولمه‌گنی بیرحالده، بیرینچی مرته تجربه قیله‌دیلر. اوشبو قیزلردن ۷۰ فایزی ایشانچلری اساسیده حمام قیلمه‌یدیلر و ۱۲ فایزی ایسه طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنه آلمه‌یدیلر.

هرات، ننگرهار، تخار و بدخشان ده سوو تاشقینی؛ عیاللر طبی امکانیتدن فایده‌لنه آلمه‌یدیلر

مملکتده سوو تاشقینی یوز بیرگن ولایت‌لرده بیرقطار عیاللر، سۉنگی بیر آی ایچیده سوو تاشقینی طفیلی اولر نینگ طبی امکانیتدن فایده‌لنه آلمسلیگیگه سبب بولگنینی اېته‌دیلر. اوشبو عیاللر گه کوره، سوو تاشقین‌لری یوز بیریشی و منطقه‌لریدن ساغلیق مرکزلر اوزاق‌لیگی باعث اولر طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنه آلمه‌گنلر.

بو گزارش ده ۱۷ عیال، هرات ده بیش عیال، تخار ده بیش بیش عیال، بدخشان ده تورت عیال و ننگرهار ده اوچ عیال بیلن صحبت اۉتکزیلگن. اولر ارا ایکّی عیال، سوو تاشقین‌لریدن سۉنگ سرپرست حکومت یا ده یاردم بیرووچی نهادلر تامانیدن آزراق طبی خذمت کورسه‌تیلگنینی معلوم قیله‌دیلر؛ بیراق باشقه ۱۵ نفری هېچ یاردم کورسه‌تیلمه‌گنینی اېته‌دیلر.

اوشبو گزارش ده صحبت اۉتکزیلگن ۱۷ عیال دن ۱۰ نفری حامله‌دار. اولر نینگ ایتیشلریچه، سوو تاشقین‌لری کوپ اقتصادی نقصان یېتکزیش گه قوشیمچه، اولرنی ساغلیق قیینچیلیک بیلن دوچ قیلگن. باشقه بیش خاتین-قیز، سوو تاشقین‌لری یوز بیریشی بیلن حیض کورگن پیت‌لریده دستلبکی طبی خذمت‌لردن فایده‌لنه آلمه‌گنلرینی معلوم قیلگنلر.

بدخشان دن خالده بیش باله آنه‌سی دیر ایتیشیچه، سوو تاشقینی یوز بیرگنی پیتیده آلتی آی‌لیک حامله اېدی؛ بیراق سوو تاشقین‌لری طفیلی باش پنه‌لرینی قولدن بیریش و ساغلیق مرکزلر اوزاق‌لیگی اوچون چقه‌لاغینی قولدن بیرگن.

اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «کوپ قورقدیم، کلینیکّه هم باردیم؛ خون‌ریزلیک تاپدیم؛ چقه‌لاغیمنی قولدن بیردیم. اوی ده قیینچیلیک هم کوپ دیر؛ ایریم ایش‌سیز؛ دارو ساتیب آلیش برچه مسئولیت اۉز زمه‌مگه؛ کسلخانه ده چقه‌لاغیمنی قولدن بیردیم؛ تانیش بولمسه کسلخانه ده هم هېچ کیم اعتبار بیرمه‌یدی، اوزیمیزنی پولیمیز و هېچ نرسه‌میز بولمسه، هېچ نرسه یوق.»

هرات ولایتی ادرسکن تومنی یشاوچیسی فریبا، سوو تاشقینی طفیلی استرس تاپگن و حاضر جنینی زیان کورگنیدن خواطرده اېکنینی اېته‌دی.

اونگه کوره، سوو تاشقینی یوز بیرگنیدن آلدین جنینی نینگ قیمیرده‌شینی سېزردی؛ لېکن حاضر جنینی قیمیرده مه‌یدی و ادرسکن تومنیده ساغلیق مرکز و شفاکار یوق‌لیگی اوچون حاضرگه قدر جنینی‌نی تېکشیره آلمه‌گن.

بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!

اونینگ ایتیشیچه: «سوو تاشقینی کېلماقده‌لیک خبرینی اېشیتیب شاشیلدیم، ییقیلیشیم گه هېچ نرسه قالمه‌گن اېدی. چقه‌لاغیم بار اېدی، احوالیم چتاق اېدی. نیچه کیچه اوخله آلمه‌دیم و ېنه سوو تاشقینی یوز بیریشینی اېتر اېدیلر. اول چقه‌لاغیم قیمیردر اېدی حاضر قیمیرده مه‌یدی. یقین اره‌لرده ساغلیق مرکز و شفاکار یوق.»

برچه‌سی بیلن، تخار ده حامله‌دار عیاللردن بیرقطاری، اوشبو ولایت نینگ نمک‌آب تومنیده سوو تاشقینی یوز بیرگنیدن سۉنگ ساغلیق احواللری یخشی اېمسلیگینی اېته‌دیلر. اولر گه کوره، حاضر جوده هم آغریق نی تحمل قیلماقده‌لر؛ بیراق اولر گه حاضرگه قدر هېچ طبی یاردم کورسه‌تیلمه‌گن.

تخار نمک‌آب تومنیده حامله‌دار عیال ۳۵ یاشر گل‌شاه نینگ ایتیشیچه: «سکیز آی‌لیک حامله‌دار من؛ کوپ قیینچیلیک بیلن روپه‌ره بولدیم؛ حاضرگچه تنه آغریق من و قریب چقه‌لاغیمنی قولدن بیرسم. برچه نرسه‌میز سوو تاشقینی باعث یوق بولدی؛ بیز گه حاضرگه قدر یاردم کورسه تیلمه‌گن و اۉزیمیزنی دوالش اوچون یقین اره‌لرده هم ساغلیق مرکز یوق.»

بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!

تخار نمک‌آب تومنیده حامله‌دار عیال ۲۲ یاشر فرشته نینگ ایتیشیچه: «سوو تاشقینی یوز بیرگنیدن کېین جوده هم قورقدیم؛ حاضر هم شونده‌ی احوال یوز بیره‌دی دیب اویله‌ی من؛ تون-کون اوخله آلمه‌ی من؛ چقه‌لاغیمنی قولدن بیریشدن جوده هم قورقه من؛ چونکه وقتدن آلدین بیر تور آغریق تاپیلگن. یقینی‌میزده کلینیک هم یوق؛ حامله‌دار عیاللر گه هېچ یاردم کورسه‌تیلمه‌گن.»

بونگه قوشیمچه، حیض کورگنلری پیتیده منطقه‌لریده سوو تاشقینی یوز بیرگن خاتین قیزلردن بیرقطاری، سوو تاشقین‌لری طفیلی برچه امکانیت‌لرینی قولدن بیرگن و حاضر دستلبکی طبی امکانیتدن فایده‌لنه آلمه‌یاتگنلرینی اېته‌دیلر.

بدخشان ولایتی وردوج تومنی یشاوچیسی حلیمه، حیض کورگن پیتیده طبی امکانیتدن فایده‌لنه آلمسلیکدن نالیب ایتیشیچه: «حیض کورگن اېدیم، جوده یوره‌ک آغریق اېدیم، کییم-کیچگیم بوتونلی هول بولگندی؛ کیېش اوچون هېچ نرسه‌م یوق اېدی. بیز یشه‌یدیگن منطقه ده کلینیک و کسلخانه یوق؛ یوره‌ک آغریق اوچون اېرتنگچه اوخله‌ی آلمه‌دیم؛ ییغله‌دیم. حاضرگچه هېچ کیم بیز گه یاردم بیرگنی یوق.»

حیض پیتیده طبی امکانیتدن فایده‌لنه آلمسلیکدن نالیگن ننگرهارلیک گل‌ناز گه کوره: «سوو تاشقین‌لری پیتیده اصلا طبی امکانیتدن فایده‌لنه آلمسدیک و قیینچیلیک کوپ اېدی. برچه نرسه‌لر میکروبی بولگن اېدی. حیض پیتیده قیزلر گه طبی امکانیت کېره‌ک، اوشه پیت یوق اېدی.»

عین‌حالده، شفاکارلردن بیرقطاری نینگ ایتیشلریچه، خاتین-قیزلر اینیقسه حامله‌دار عیاللر نینگ طبی امکانیتدن فایده‌لنه آلمسلیگی، اولر قان یېتیشمسلیک، جسمانی ضعیف‌لیک و روحی قیینچیلیکّه چلینیش‌لری گه سبب بوله‌دی.

نسایی-ولادی کسللر شفاکاری سونیتا بهرام گه کوره: «حامله‌دار عیاللر گه امکانیت یره‌تیلمه‌گن حالده، چقه‌لاق نینگ یخشی اوسمسلیگیگه سبب بوله‌دی. آنه قان یېتیشمسلیک قیینچیلیگی بیلن روپه‌ره بوله‌دی و آنه روحی نقطه‌ی نظردن تینچ بولمسه استرسلی چقه‌لاق دنیا گه کېله‌دی و سوو تاشقین‌لری عیاللر نینگ روحینی ناتینچ قیلگن و اولر گه دستلبکی خذمت‌لر کبی مخصوص ساغلیق خذمت کورسه‌تیلیشی کېره‌ک.»

بونگه قوشیمچه، سوو تاشقینی یوز بیرگن منطقه‌لرده عیاللر گه یاردم کورسه‌تیش اوچون بارگن عیال حقوقی فعاللریدن بیرقطاری، قیشلاق‌لر و اوزاق منطقه‌لرده‌گی عیاللر طبی امکانیتدن جوده آز فایده‌لنماقده‌لیکلرینی معلوم قیلیب و سرپرست حکومت و یاردم بیرووچی نهادلردن خاتین-قیزلر نینگ طبی امکانیتدن فایده‌لنیش‌لری گه زمینه یره‌تیش‌لرینی اېسته‌یدیلر.

عیال حقوقی فعالی حمیرا فرهنگ‌یار نینگ ایتیشیچه: «قیشلاق‌لرده ساغلیق مرکزلرنی کورمه‌دیم. او ییرده کوپینچه خاتین-قیزلرنی کوردیم؛ ساغلیق مرکز بار بولیشی اولر اوچون جوده هم ضرور اینیقسه حامله‌دار عیاللر گه. حیض کوره‌دیگن قیزلر گه یاردم کورسه‌تیلیشی کېره‌ک.»

افغانستان ده قیزیل خاچ سۉزلاوچیسی پرویزاحمد فیضی گه کوره، بو نهاد اۉز شریکی افغان قیزیل آی جمعیتی بیلن بیرگه، تورلی ولایت‌لرده سوو تاشقین‌لریدن جبرلنگن کیشی‌لر گه مالی و طبی خذمت کورستگن.

اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «اوشبو ییل فبروری آی دن حاضرگه قدر اۉز شریکی‌میز افغان قیزیل آی جمعیتی بیلن مملکت مقیاسیده کوچلی قار و سوو تاشقین‌لری باعث جبرلنگن کیشی‌لر گه مالی یاردم کورستگن‌میز. قندوز، بغلان و غور ولایت‌لری کسلخانه‌لرینی قۉللب-قوتلش اوچون اولر گه طبی یاردم بیرگن‌میز.»

عین‌حالده، افغان قیزیل آی جمعیتی سۉزلاوچیسی مدثر همراز نینگ ایتیشیچه، بو اداره سوو تاشقین‌لری یوز بیرگن ولایت‌لرده سوو تاشقین‌لریدن جبرلنگن ۱۸ مینگ ایرکک و عیال گه طبی خذمت کورستگن.

اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «جمله دن بغلان ولایتیده تلفات کوپ اېدی و ساغلیق بولیمیده اهالی کوپ قیینچیلیک بیلن دوچ بولدیلر. افغان قیزیل آی جمعیتی ساغلیق تیم‌لرنی یوباریب ۱۸ مینگ ایرکک و عیال گه طبی خذمت کورستگن و سرپل، بغلان، فاریاب، بلخ، نیمروز و سوو تاشقینی یوز بیرگن باشقه ولایت‌لر بیلن هم همکارلیک قیلگن.»

خلق‌ارا ساغلیق‌نی سقلش تشکیلاتی نیچه مراتبه افغانستان نینگ سوو تاشقینی یوز بیرگن منطقه‌لریده اساسی شکلده طبی خذمت کورسه‌تیلمه‌گنینی معلوم قیلگن بیرحالده، بو عیاللر، طبی خذمت‌لردن فایده‌لنه آلمسلیکدن نالیماقده‌لر.

پروان و پنجشیر ده عیال‌ کسل‌لر تیش قیین‌چیلیک‌لری نی دوالش بولیمی‌ده طبی امکانیت آزلیگیدن شکایت قیله‌دیلر

پروان و پنجشیر ده عیال کسل‌لردن قطاری، تیش کسل‌لیگی بولیمی‌ده طبی امکانیت‌ آزلیگیدن شکایت قیلیب ایتیشلریچه، اوشبو ایکی ولایت نینگ ولایتی کسل‌خانه‌لریده طبی امکانیت‌لردن فایده‌لنه آلمسلیکلری سبب، تیش‌لرینی توزه‌تیش و دوالش اوچون خصوصی کسل‌خانه‌لر گه مراجعت قیله‌دیلر.

پروان یشاوچیسی زرمینه نینگ ایتیشیچه، ولایتی کسل‌خانه‌ده درمانی خذمت‌لر گه قول تاپه آلمسلیک سبب، تیشلرینی خصوصی کسل‌خانه‌ده کوپینچه خره‌جت بیلن دوالش گه مجبور بولگن.

اونینگ کوپه‌یتیریشیچه: «عیال‌لردن کوپینچه‌سی بو قیین‌چیلیک بیلن روپه‌ره دیر؛ خره‌جتی کوپ و اقتصادی‌میز ضعیف دیر. دولتی کسل‌خانه‌لرده هم یالغیز تیش‌نی چیقره‌دیلر، نه تیش نی تولدیره‌دیلر و نه هم یووه‌دیلر.»

پنجشیر یشاوچیسی نجلا نینگ ایتیشیچه، نیچه تیشی سینیب و تیشی چیریشی کسل‌لیگی گه چلینگن دیر؛ بیراق اقتصادی قیین‌چیلیک سبب، خصوصی کسل‌خانه‌ده تیشلری نی درمانلش گه کوچی ییتیشمه‌یدی.

بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!

مذکور پنجشیر یشاوچیسی نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «۱۰ ته تیشیم خراب بولگن؛ کلینیککه مراجعت قیلگنیم‌ده، یالغیز تیش چیقره‌دیلر یا-ده پراستامول کبی بیران دارو بیره‌دیلر. اهالی نینگ خصوصی کلینیک‌لر گه باریش گه کوچی ییتیشمه‌یدی. پنجشیر نینگ ولایتی کسل‌خانه‌سی تیش بولیمی نی ستندرد قیلیشی کیره‌ک.»

مذکور کسل‌لر، ساغلیق‌نی سقلش وزیرلیگی‌دن طبی امکانیت آزلیگی قیین‌چیلیگی اینیقسه تیش بولیمی‌ده‌گی قیین‌چیلیککه توجه قیلیب و ولایت‌لرده کسل‌لر نینگ درمانی خذمت‌لر گه قول تاپیش زمینه‌سی یره‌تیلیشینی ایسته‌گنلر.

باشقه بیر تاماندن، پنجشیر ساغلیق‌نی سقلش ریاستی اورین‌باسری خواجه‌آقا غفوری، اوشبو ولایت‌ نینگ درمانی مرکزلریده، تیش بولیمی‌ده درمانی امکانیت آزلیگی نی قبول قیلیب ایتیشیچه: «پنجشیر بویلب ایکی ساغلیق مرکزده دولتی ایکی شفاکاریمیز بار که آبسی و تیش نی چیقریش بولیمی‌ده ایشله‌یدیلر.»

غفوری نینگ کوپه‌یتیریشیچه، ۱۴۰۲-ییل‌ده قریب ۱۵ مینگ کیشی تیش‌لری قیین‌چیلیگی نینگ دوالنیشی اوچون پنجشیر ده‌گی مذکور ایکی درمانی مرکز گه مراجعت قیلگن.

شونینگدیک پروان ولایتی کسل‌خانه‌سیده‌گی شفاکارلر نینگ ایتیشلریچه، اوتگن ییل قریب ۲۰ مینگ کیشی تیشلری قیین‌چیلیگی نینگ دوالنیشی اوچون اوشبو مرکز گه مراجعت قیلگن که اولردن کوپینچه‌سی نی عیال‌لر تشکیل بیرگن دیر.

پروان ولایتی کسل‌خانه‌سیده‌گی تیش بولیمی شفاکاری صالحه نینگ ایتیشیچه: «ایرککلر و باله‌لر تشکیل بیرگن ۲۰ مینگ کسل‌، مراجعت قیلووچیلر کتابی گه ثبت بولگن؛ تیش بولیمی‌ده‌گی کسل‌لردن کوپینچه‌‌سی نینگ حامله عیال‌لر تشکیل بیرگن ایدی؛ سببی ایسه ویتامین‌سی، مولتی‌ویتامین و کلسیم کم‌لیگی دیر.»

بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!

پروان و پنجشیر ساغلیق‌نی سقلش ریاست‌لری آرقه‌لی ارائه بولگن رقم‌لر اساسیده، سونگی بیر ییل‌ده ۳۵ مینگ کیشی تیش‌لری قیین‌چیلیگی نینگ دوالنیشی اوچون مذکور ایکی ولایت‌ده‌گی درمانی مرکزلر گه مراجعت قیلگنلر.

اوچ آی آلدین بیرلشگن ملت‌لر تشکیلاتی نینگ باله‌لردن حمایت قیلووچی صندیغی (یونیسف)، افغانستان‌لیک ۹ میلیون ۵۰۰ مینگ یشاوچی نینگ درمانی خذمت‌لر گه قول تاپه آلمه‌گنلری مکان‌لرده حیات کیچیریشلری نی اعلام قیلگنی بیرحالده، پروان و پنجشیر ده عیال‌لردن قطاری، تیش کسل‌لیک‌لری بولیمی‌ده درمانی خذمت‌لر گه قول تاپه آلمسلیک‌دن شکایت قیلگنلر.

بدخشان بهارک تومنی یشاوچیلری طبی امکانیت آزلیگی و ساغلیک خذمت‌لردن فایده‌لنه آلمسلیک‌لریدن شکایت قیله‌دیلر

بدخشان ولایتی بهارک تومنی یشاوچیلریدن بیرقطاری، اوشبو تومن نینگ دولتی کسلخانه‌سیده طبی امکانیت آزلیگی و مسلکی شفاکارلر یوق‌لیگیدن شکایت قیله‌دیلر.

بهارک تومنی یشاوچیلریدن سحر نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه، مذکور تومن ده کسل‌لر طبی امکانیت آزلیگی و یخشی خذمت دن فایده‌لنه آلمسلیک قیینچیلیگی بیلن روپه‌ره دیر.

اونگه کوره، اوشبو تومن نینگ دولتی کسلخانه‌سیده طبی امکانیت آزلیگی باعث، یشاوچیلر تورلی خیل قیینچیلیک بیلن دوچ دیر.

بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!

سحر نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «اوزیم بارگندیم. کسلخانه آمری محلی رادیولر گه، تیش بولیمی آچیلیب، تولدیریله‌دی و یوویلیشینی ایتگن ایدی، لیکن بونده‌ی ایمس. باردیم یالغیز مینی ثبت نام قیلیب و بازار گه بویردیلر. کسلخانه ده‌گی باشقه قیینچیلیک آمبولانس آزلیگی دیر، چونکه ولایتی کسلخانه گه انتقال بیریله‌دیگن بعضی کسل‌لر گه آمبولانس ییتمه‌یدی، یالغیز بیر آمبولانس بار و اوزاق ییرلرده باره آلمه‌یدی.»

بهارک تومنی یشاوچیلریدن باشقه بیری فیض‌محمد نینگ ایتیشیچه، مذکور تومن نینگ دولتی کسلخانه‌سی برچه کسل‌لرنی دوالش توانی یوق دیر. او بدخشان ساغلیق‌نی سقلش مسئوللریدن یشاوچیلر نینگ قیینچیلیگی حلی اوچون دقت قیلیش‌لرینی طلب قیله‌دی.

فیض‌محمد گه کوره: «بهارک تومنی دولتی کسلخانه‌سیده مسلکی شفاکار یوق‌لیگی اساسی قیینچیلیک‌لردن سنله‌دی و ایکینچیدن مراجعت‌چیلر کوپ. کسلخانه ده اولر نینگ قیینچیلیگی حل بولمه‌یدی.»

شو بیلن بیرگه، بدخشان ولایتی بهارک تومنی کسلخانه مسئوللری نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشلریچه، اولر ساغلیق‌نی سقلش وزیرلیگی نینگ قانون_قاعده‌لری اساسیده عمل قیله‌دیلر. اولر گه کوره، بار امکانیت‌لریدن فایده‌لنیب ۲۴ ساعت یشاوچیلر گه خذمت قیله‌دی.

بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!

بهارک تومنی کسلخانه‌سی آمری الله‌نظر سخی نینگ ایتیشیچه، مذکور کسلخانه ده ییترلیچه امکانیت و دارو موجود. او نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «ساغلیق‌نی سقلش وزیرلیگی نینگ قاعده‌لری اساسیده عمل قیله‌میز، بیر آمبولانس ییترلی دیر. ایکینچی دن دارو موجود و حتا کوپ دیر. یشاوچیلر گه یخشی شکلده خذمت کورستماقده‌میز. امکانیت و اوسکونه لحاظ دن قیینچیلیک یوق دیر.»

ایتیش کیره‌ک که، نیچه کون آلدین بدخشان بهارک تومنی یشاوچیلریدن بیرقطاری، اوشبو تومن کسلخانه‌سی ایشلاوچیلری نینگ ناقانونی یانده‌شیش‌لریدن شکایت قیلگن ایدیلر.