اقلیم اوزگریشلری دنیانینگ بوگونگی اساسی خواطرلریدن بیری دیر. دنیا بویلب انسانلرنینگ فعالیتلری سبب تیزلنگن اوشبو اوزگریشلر، بو توغریده آزراق حصه قوشگن افغانستاننی جدی قیینچیلیکلر بیلن روپهره قیلگن.
میلیونلب افغانستانلیکنینگ تیریکچیلیگی اوچون حیاتی اورینگه ایگه بولگن زراعت، اقلیم اوزگریشلری قرشیسیده ضعیفلشیب و بو حالت ایش بیلرمانلر آرهسیده هم جدی خواطرلرگه سبب بولگن. یاغینگرچیلیکلر کمهیگنی، کیتمه-کیت قوروقچیلیکلر و هوا ایسیقلیگی آشگنی، دهقانلر و مملکت آزیق-آوقت خوفسیزلیگی اوچون اساسی تهدیدلرنی اورته گه کیلتیرگن.
پروان بیلیم یورتی ایکینچیلیک فاکولتهسی استادی عبدالجبار چرخینینگ ایشانچیگه کوره، اوشبو قیینچیلیک بیلن قرشی کورهش اوچون برچه کیشی بیرگهلیکده ایشلشی کیرهک. اونینگ ایتیشیچه، اقلیم اوزگریشلری جدی بیر مسئله بولیب و بو توغریده توجهسیزلیک بولگنیده، مملکت بویلب جدیراق بحران گه اوزگریشی ممکن.
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
اونینگ اورغولشیچه: «افغانستان اقتصادی و علمی نقطهی نظریدن هم کوپینچه قیین{یلیک بیلن روپهره دیر و جدی شکلده توجه قرهتیلیشی کیرهک. افغانستاننینگ غرب و جنوبغرب منطقهلری کوپ جدی شکلده زیان کورگن. خلقارا نهادلرنینگ اورنی مهم و بیر قطار ایشلر هم صورت تاپگن؛ لیکن ییترلی ایمس.»
باشقه بیر تاماندن، بیلیم یورت استادی و یشش محیط بوییچه ایش بیلرمان عزیزآقا عزیزی، اقلیم اوزگریشلری برابریده عاجل اقدام بولیشیگه تاکید قیلیب و ایتیشیچه: «بویوک قیینچیلیکنی اورته گه کیلتیرگن اقلیم اوزگریشلری، ایکینچیلیک توغریسیده قوروقچیلیکلرگه سبب بولگن و ایکینچیلیک بوتونلی شکلده زیان کورگن. ایکینچیلیک زیان کورگنیده چاروهلر ییتیشتیریلیشی گه هم تاثیر قویهدی. ییر ایسیگنی پیتده، ییر ایسیشی برچه نرسهلرگه تغییر کیلتیرهدی.»
بو آرهده، افغانستان یشش محیطنی سقلش ملی ادارهسیده مسئوللر، اقلیم اوزگریشلری بیلن قرشی کورهش اوچون تورلی برنامهلردن خبر بیرهدیلر.
اوشبو ادارهنینگ اقلیم اوزگریشی بوییچه باشلیغی روحالله امیننینگ ایشانچیگه کوره، اقلیم اوزگریشلری طفیلی بحرانلر بیلن قرشی کورهش اوچون، سیاستلر و ملی استراتژیلرنی کوچلنتیریش و خلقارا همکارلیکلرنی رواجلنتیریش لازم. اونینگ ایتیشیچه: «بیری اقلیم اوزگریشیگه قرشی کورهش بوییچه سیاست و استراتژیلرنی رواجلنتیریش دیر. بو سیاستلرنی اقلیم اوزگریشلری دستوریگه قوشیش دیر. مالی منبعلرگه آسایشتهلیک کیلتیریش و لایحهلرنی نظارت قیلیش دیر. آگاهیلیک بیریش و ظرفیت آشیریش برنامهلرینی اوتکزیش دیر. اقلیم اوزگریشلری بیلن ماس گلخانهیی گازلرنی ترقهتیلیشی کمهیشی دیر. انعطاف پذیرلیک کوپهیشی اوچون محلی جمعیتنی آشیریش، اورمانلرنینگ قیته قوریلیشینی کوچهیتیریش، زراعت و طبیعی منبعلرنی سقلش دیر. افغانستاننینگ خلقارا شرکت قیلیش حجتینی تیار قیلدیک و بو حجت تشقی ایشلر وزیرلیگینینگ کنوانسیون سکرتریتی آرقهلی بیرلشگن ملتلر تشکیلاتیگه یوباریلهدی.»
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفهمیزگه باش اورینگ!
شوندهی بیرحالده، دهقانلردن قطاری جمعیت آگاهیلیگی آشیریلیشی و ایکینچیلر صلاحیتلری کوچهیشی توغریسیده ییتکرمهلرنی اونملی عامل صفتیده بیلهدیلر. ایکینچیلیکنینگ تورلی بولیملریده دهقانلرگه تخصصی مصلحتلرنی بیرهدیگن سلاموطندار رادیوسیدهگی «قیشلاق یولی» کبی برنامهلر، آگاهیلیک بیریش و عملی ییچیم یوللرنی ارائه قیلیش توغریسیده فایدهلی بیر پلتفرم صفتیده عمل قیله آلهدی.
پروان دهگی دهقانلردن بیری احمدنینگ سلاموطندارگه ایتیشیچه: «سلاموطندار رادیوسیدن ایستهگیمیز شو دیر که قیشلاق یولی کبی برنامهلر زمانینی کوپهیتیرسینلر، چونکه دهقانلر بو یول آرقهلی مصلحت قولگه کیلتیره آلهدیلر و بو یول آرقهلی ایکینچیلیکدهگی آفتلر و کسللیکلرگه تیگیشلی آگاهیلیک آلهدیلر.»
نهایت، کوپینچه قیینچیلیکلر بیلن بیرگه افغانستان زراعتی حاضرگچه اقلیم اوزگریشلریگه قرشی کورهش و اولرگه ماسلش بوییچه سیزیلرلی درجهده صلاحیتگه ایگه دیر. ایش بیلرمانلرنینگ ایشانچی گه کوره، افغانستان مناسب وقتده مناسب برنامهلر و فایدهلی قرارلرنی آلگنی صورتده، ایکینچیلیکنی ینگیلش و قیته قوریلیشی اوچون بو بحراندن بیر فرصت صفتیده فایدهلنه آلهدی.
