سلام‌وطندارنینگ تورموش قوریش یاشیده بولگن ۴۳ قیز بیلن اۉتکزگن صحبتی اساسیده، اوشبو قیزلرنینگ ۲۷ نفری چیت ایل‌ده افغانستانلیکلر بیلن تورموش قوریش گه مایل بولیشی و باشقه ۱۶ نفری خونسردلیک بیلن ییرلری دنیانینگ قیسی بورچه‌گیده بولیشی اولر اوچون فرقی یوق.
اوشبو گزارش اساسیده، چیت ایل‌ده‌گی آدملر بیلن تورموش قوریش نسبتن ینگی عنعنه گه ایلنگن، بو قیزلرنینگ کوپینچه‌سی خورسندلیک کلیدینی افغانستان‌دن تشقری تورموش قوریش گه کوره‌دیلر.
خورسندلیک معناسی هر بیر کیشی اوچون فرقلی بولسه‌ده، بو قیزلرنینگ مملکت‌دن تشقریده‌گی آدملر بیلن تومورش قوریش سببی هم شونچه‌لیک فرقلی دیر. بولر عنعنوی شرایط و فرهنگی چېکلاولردن قاچیش، حاضرگی احوال‌دن زیریکیش، عالی اوقوولری گه دوام بیریش و کېله‌سی نسل حیاتینی تأمینلش دییلگن.
تورموش قوریش یاشیده بولگن بلخ‌لیک فاطمه‌نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «یخشی حیاتی‌میز و تحصیل گه دوام بیریش اوچون یگانه یول شو که مملکت‌دن تشقریده‌گی آدملر بیلن تورموش قورسه‌ی و اۉزیم هم کېله‌جک ایریم چیت ایل‌ده بولیشنی اېسته‌ی من.»
شونینگدیک، تورموش قوریش یاشیده بولگن کابل یشاوچیسی بهار گه کوره: «هه افغانستان‌دن تشقریده تیریکچیلیک قیلیشنی اېسته‌ی من چونکه عایله قوریش یانیده تحصیل گه دوام بیریب و غایه‌لریمگه قول تاپیشنی اېسته‌ی من، چونکه افغانستان احوالی کونسه‌یین یامانلشماقده دیر.»
تورموش قوریش یاشیده بولگن و بو حقده سلام‌وطندار بیلن صحبت اۉتکزگن قیزلردن و کابل‌لیک مهنازنینگ کوپه‌یتیریشیچه: «همه ۲۰ یا که ۲۲ ییل زحمت چیکدی، سعی-حرکت قیلدی، اوقیدیلر و اۉزلری اوچون حیات قوردیلر؛ بیراق رژیم اۉزگریشی بیلن بوتون آدملر تیریکچیلیک‌لرینی قویباریب و چیت ایل گه کېتدی. شونی اوچون مین اویله‌ی من افغانستان‌ده تورموش قورسم و بونده‌ی احوال تکرار بولسه و رژیم اۉزگرسه احتمال حیات اوچون چیکّن نیچه ییل‌لیک زحمت و تلاش‌لرنی قویباریم کېتسه‌ی. شونی اوچون کېله‌جک ایریم چیت ایل‌ده بولیشینی اویله‌ی من.»
اقتصاد یخشی‌لنیشی و کېله‌جک نسل حیاتینی تأمینلش قیزلرنینگ باشقه تشویش‌لریدن بیری دیر که مملکت‌ده اولغه‌یب و چیت ایل مملکتلرده بولگن آدملر بیلن تورموش قوریشنی اېسته‌یدیلر.
زینب‌نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «او ییرده تربیه بولیب و اولغه‌یب و ایشله‌یدیگن کیشی اۉزیگه تَینه‌دی. مین یا که باشقه قیز بیلن اویلنگن حالده، حیاتی‌میزنی کفالت قیلیشی ممکن. شونی اوچون بو آدملر یخشی ورینت و هېچ بولمه‌گنده توغیله‌دیگن کېله‌سی نسل تینچ فضاده درس و تحصیل قیلیب و حیات کیچیریشی ممکن.»
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
بیرقطار قیزلرنینگ ایتیشلریچه، چیت ایل‌ده بولگن کیشیلر بیلن تورموش قوریش گه مایل‌لیک یا که اصلا بویداق قالیشنی اوستون قرار بیره‌دیلر.
باشقه تاماندن، بو قیزلر گه کوره، اوشبو مایل‌لیک اساسیده، یاشنی تېکشیریش، اخلاق و ییگیت‌لرنینگ قنده‌ی‌لیگی اولر اوچون اهمیتی یوق، روان‌شناس‌لرنینگ ایشانچی گه کوره، بو خواطرلی بیر مسئله دیر.
چیت ایل‌ده‌گی ییگیتلر بیلن تورموش قوریش گه مایل بولگن تمنانینگ ایتیشیچه: «چیت ایل‌دن ساووچی بولمسه، بویداق قالیشنی اوستون قرار بیره‌من.»
اوشبو قیزلردن باشقه بیری نرگس گه کوره: «ساووچی یوبارگن آدم چیت ایل‌ده بولیشینی اوستون قرار بیره‌من و یامان فعل-اتواری اصلا مهم اېمس یالغیز حاضرگی شرایط‌دن قوتقرسه بولگنی.»
بیزلرنینگ «ایکس» ترماغی ده هم تعقیب قیلینگ!
باشقه تاماندن اوشبو گزارش‌ده صحبت قیلگن ۱۶ قیز، کېله‌سی تورموش اورتاقلری دنیانینگ قیسی بورچه‌گیده بولیشی فرق قیلمه‌یدی، بیراق افغانستان‌ده تیریکچیلیک قیلیب و بو مملکت‌ده‌گی واقعیت‌لرنی کوریشی کېره‌ک دیېدیلر.
اوشبو قیزلردن شبانه‌نینگ سلام‌وطندار گه ایتیشیچه: «کېله‌سی تورموش اورتاغیم افغانستان‌ده بولیب اوقیمیشلی و اقتصادی یخشی بولسه بولگنی، دیانتلی و صادق بولیشی کېره‌ک.»
بو قیزلردن باشقه بیری صنم گه کوره: «تورموش قوره‌دیگن بولسم افغانستان یا که چیت ایل‌ده بولسه فرقی یوق افغانستان‌ده بولسه یخشی‌راق، چونکه محیط‌ده بولسه‌ی بیر-بیرینی یخشی توشینیب و عایله گه یقین بوله‌سیز و آدملر اولغه‌یگن جای گه راحت بوله‌دی تیلینی توشینه‌سیز و محیط بیلن آشنا سیز.»
شو بیلن بیرگه، روان‌شناس و جمعیت‌شناس‌لردن بیرقطاری، بعضی قیزلرنینگ چیت ایل‌ده بولگنلر بیلن تورموش قوریش گه مایل‌لیک سببینی افغانستان‌ده حاکم شرایط بیله‌دیلر.
جمعیت‌شناس راشد صدیقی گه کوره: «مکتب و بیلیم یورت‌لر ایشیگی یاپیق قالیشی جدی معمالردن بیری دیر و بو مسئله مملکت کېله‌سی نسلی گه تأثیر قیله‌دی شونی اوچون خاتین-قیزلرنینگ چیت ایل‌ده‌گیلر گه مایل بولیشی گه سبب بولگن.»
روان‌شناس سویتا حبیبی‌نینگ ایتیشیچه: «عیاللر حاضرگی شرایط‌ده روحی قیینچیلیکلر بیلن روپه‌ره دیر و غایه‌لریگه ایریشیش یگانه یول چیت ایل‌ده تورموش قوریش دیب اویله‌یدیلر، چونکه عیاللر عاطفی موجودات دیر. بوتوغریده استراب و افسرده‌لیک کبی اختلات همده ینگی محیط بیلن بلد بولیش قیینچیلیکّه آلیب باریشی ممکن.»
روان‌شناس‌لردن باشقه بیرقطاری‌نینگ ایشانچی گه کوره، چیت ایل‌ده‌گیلرنینگ شخصیت، اخلاق، اوقیشی و باشقه خصوصیت‌لرینی نظرگه آلمسدن تورموش قوریش، بیر قیینچلیک‌دن قوتیلیش بولیشی ممکن و نهایت کتّه قیینچیلیک بیلن روپه‌ره بولیشی ممکن.
اولرنینگ ایشانچی گه کوره، چیت ایل‌ده یشش بیلن قۉشمه تیریکچیلیک‌ده خورسند بولیش ممکن‌سیز و تورموش قوریش‌ده موفق بولیش اوچون، شخصی خصوصیت‌لر نظرگه آلینیشی کېره‌ک.
روان‌شناس هیبت‌الله ابراهیمی گه کوره: «حاضرگی شرایط‌ده کوپینچه قیزلر چیت ایل‌ده‌گی ییگیتلر بیلن تورموش قوریشنی اویله‌یدیلر چونکه تینچ و آسایشته‌لیکده یششنی اېسته‌یدیلر. بو مسئله‌نینگ تأثیری کوپ چونکه قیزلرنینگ تورموش قوریش اوچون بیر معیاری بار و چیت ایل باریش فکریده بولگنلر روحی قیینچیلیک بیلن دوچ بوله‌دیلر و کمچیلیگی بولگن کیشی تورموش قوریش نیتی بولسه، کتّه خطا دیر.»
اوشبو گزارش‌ده صحبت قیلگن قیزلردن بیرقطاری، چیت ایل‌ده‌گیلر بیلن تورموش قوریشنی حاضرگی شرایط‌دن قوتیلیش یگانه یول بیله‌دیلر، بیراق روان‌شناس‌لرنینگ ایشانچی گه کوره، مقابل تامان‌نینگ خصوصیت‌لرینی نظرگه آلمسدن بونده‌ی قرار قبول قیلیش، بیر بحران‌دن اوتیب باشقه بحران گه چلینیش بولیشی ممکن.
