اوزی نی اولدیریش واقعه‌لر کوپه‌یشی بیلن، مملکت نینگ تورلی ولایت‌لریده اوزی نی اولدیرگن کیشی‌لر نینگ عایله‌لریدن قطاری، عایله‌وی زوه‌وانلیک، روحی کسل‌لیک‌لر و اقتصادی قیین‌چیلیک‌لر نی اوشبو واقعه‌لر اصلی عاملی عنوان قیلگنلر.
دایکندی ولایتی تومن‌لریدن بیری نینگ یشاوچیسی ۱۴ یاشر فاطمه، حمل آیی نینگ باش کونلریده اوزی نی اولدیرگن. فاطمه نینگ آتی‌سی علی‌داد نینگ ایتیشیچه، ۷-صنف اوقووچیسی بولمیش قیزی نیچه مدت‌دن بویان روحی کسل‌لیککه چلینگن ایکن.
علی‌داد نینگ کوپه‌یتیریشیچه: «فاطمه بعضا کیچیک سینگیلی بیلن ارورش‌ر ایدی و شونینگدیک فاطمه نینگ آنه‌سی فاطمه گه ایدیش‌لر نینگ یومه‌گنی خصوصیده غضب‌لندی، او هم اوزی نی غرغره قیلیب اولدیردی. کیچه ساعت سکیز ایدی که فاطمه نینگ آنه‌سی، قیز اوزی نی آسیب تی دیب چقیردی.»
بادغیس ولایتی نینگ آب کمری تومنی یشاوچیسی ۳۲ یاشر احمد، روحی قیین‌چیلیک‌لر سبب، حیاتی گه نقطه قویگن.
بیزلرنینگ توییترده هم تعقیب قیلینگ!
احمد نینگ یقین‌داشلری گه کوره، ایکینچی‌لیک و چاروه‌چیلیک ایشلری بیلن شغللنگن احمد اوزی نی اولدیرمه‌سدن آلدین عایله و قرینداشلری بیلن درست بیر رفتاری یوق ایکن.
احمد نینگ یقین‌داشلریدن بیری عید محمد نینگ ایتیشیچه: «روحی کسل‌لیک سبب اوزی نی اولدیردی. نیچه مرته عایله‌سی داکتر گه آلیب بارگن ایدیلر و داکتر روحی کسللیگی بارلیگی و درمان بولیشی نی ایتگن ایدی. بیراز روحی قیین‌چیلیگی بار ایدی. بیللی ایمس که اوزی نی قنده‌ی اولدیرگن. احمد نینگ فامیلی، اوی‌ده احمد بیلن هیچ قنده‌ی خشونت بولمه‌گنی نی بیان قیله‌دی.»
فاریاب ولایتی خواجه سبز‌پوش تومنی یشاوچیسی و ایکی فرزند آنه‌سی بولمیش شریفه، ۱۸-دلو اوزی نی اولدیرگن. مذکور عیال نینگ قرینداشلری عایله‌وی زوه‌وانلیک و روحی قیین‌چیلیک‌لر نی اوشبو واقعه اصلی عاملی عنوان قیلگنلر.
اوشبو عیال نینگ قرین‌داشلریدن بیری نصیر احمد نینگ ایتیشیچه: «شریفه اسملی عیال اون ییل آلدین باشقه بیر کیشی بیلن توی قیلگن ایدی و سابق تورموش اونی کلتک‌له‌یشی سبب، روحی کسل‌لیککه چلینگن ایدی. کیین ایسه تورموش اورتاغی‌دن طلاق آلیب باشقه بیر کیشی بیلن توی قیلگن ایدی، بیراق عصبی قیین‌چیلیک‌لر سبب، تورموش اورتاغی و باله‌لری بیلن درست رفتار قیلمه‌س ایدی. شونینگدیک اهالی نی هم اذیت قیله‌ر ایدی. داکتر گه آلیب باردیک بیراق قرسی بیلن اوزی نی آسیب حیاتی گه نقطه قویدی.»
شونده‌ی بیرحالده، روان‌شناس‌لردن قطاری نینگ ایتیش‌لریچه، شخصی ایشانچ‌لر نینگ اورته‌دن کیتیشی و کیله‌جک خصوصیده ناامید‌لیک، اوزی نی اولدیریش واقعه‌لری کوپه‌یشی گه سبب بوله‌دیگن اصلی عامل‌لردن دیر.
روان‌شناس‌لردن بیری اسد‌الله واجد نینگ ایتیشیچه: «اوزی نی اولدیریش موضوع‌سی بویوک بیر موضوع دیر. یشش محیط، سیاسی و اقتصادی، روحی و اجتماعی عامل‌لردن برچه‌سی بیر بولیب و انسان نی اوزی نی اولدیریش گه تارته‌دی. افغانستان ده اوتمیش‌لرده دینی عقیده‌لر بیراز اوزی نی اولدیریش گه توسیق بوله‌ر ایدی. بیراق حاضر ایسه عقیده‌لر نینگ ضعیف بولیشی و روحی کسل‌لیک‌لر کون اوتیشی بیلن کوپه‌یماقده و اوشبو موضوع‌لر اوزی نی اولدیریش نینگ اصلی عاملی دیر.»
بیزلرنینگ فیسبوک صحیفه‌میزگه باش اورینگ!
باشقه بیر تامان‌دن، جماعه شناس‌لردن قطاری نینگ ایتیش‌لریچه، اجتماعی مثبت و منفی اوزگریش‌لر، اوزی نی اولدیریش میزانی نینگ کوپه‌یشی و کمه‌یشی خصوصیده مستقیم تاثیری بار.
جماعه شناس‌لردن بیری بسم‌الله یاوری نینگ ایتیشیچه: «اوزی نی اولدیریش جماعه بیلن مستقیم رابطه‌سی بار. جماعه یخشی تامان حرکت قیلگنی پیتده، اهالی نینگ یشش سطحی کوپه‌یدی و اوزی نی اولدیریش سطحی کمه‌یه‌دی، بیراق جماعه قیین‌چیلیک‌لر بیلن روپه‌ره بولگنی پیتده، یشش قیین‌چیلیک‌لر بیلن روپه‌ره بولیب و اهالی وضعیتی یامان تامان حرکت قیله‌دی. انسان امید‌لری نی قولدن بیریب و اوزی نی اولدیریش گه اقدام قیله‌دی.»
عین حالده، میدیا‌لرده حمل آیی‌ده اوزی نی اولدیرگنلر رقمی یالغیز ۱۱ مورد ترقه‌تیلگن که، بادغیس، غور، سرپل، بامیان، فاریاب، دایکندی، بدخشان، خوست و ننگرهار ولایت‌لریده اوزی نی اولدیریش واقعه‌لری یوز بیرگن ۹ ولایت‌لردن دیر.
