خشونت، تبعیض جنسیتی و ازدواج‌های زیر سن در برابر زنان در افغانستان سبب‌شده که شماری از آن‌ها کشور را ترک کنند. آن‌ها برای داشتن زنده‌گی مطلوب و بدون تبعیض، ناگزیر شده‌اند که راه‌های مهاجرت منظم و نامنظم را در پیش گیرند.
یلدا، دختر ۱۷ ساله‌یی که پدر و مادرش را از دست داده و نزد خانوادۀ کاکایش زنده‌گی می‌کرد می‌گوید، کاکایش مرد حریص و پول‌دوستی‌ست و او را وادار به ازدواج با مرد ۴۰ ساله‌یی کرده بود.
او می‌گوید، زنده‌گی با مردی که دو برابر سنش عمر دارد، برایش خیلی سخت بود و از همین‌رو تصمیم گرفت راه مهاجرت نامنظم را در پیش گیرد و به استقلالیت فردی‌یی که در خانۀ کاکایش نداشت، برسد.
سن پایین و ترس از آغاز زنده‌گی مشترک سبب شد یلدا به مسیر مهاجرت نامنظم با قاچاقبرانی که توسط دوستانش معرفی شده‌اند، ترغیب و به تنهایی راهی ایران شود.
هرچند در راه رسیدن به ایران جوانان دیگری نیز با یلدا بوده‌اند، اما از آن‌جایی که او به تنهایی و بدون همراه به این سفر رفته بود، با مشکلات زیادی روبه‌رو شد. از پیاده‌روی بی‌وقفه گرفته تا تحمل گرسنه‌گی و تشنه‌گی.
یلدا می‌گوید که در میان راه قاچاقبران تبدیل می‌شدند و برای انتقال آن‌ها یکی از دیگری پول می‌گرفت، به گونه‌یی که از یک قاچاقبر به قاچاقبر دیگر فروخته می‌شدند.
این بانو چشم‌دیدش از راه مهاجرت نامنظم را این‌گونه بیان می‌کند: «خیلی اذیت شدم، روزها و شب‌ها بدون توقف راه می‌رفتم. دشت‌ها و کوه‌هایی بودند که برای نخستین‌بار می‌دیدم، بسیار وحشت می‌کردم. تشنه‌گی و گرسنه‌گی را تحمل کردم. صرف به خاطر این‌که من در کشور خود، در خانۀ خود امنیت نداشتم و سرنوشت زنده‌گی من به دست خودم نبود.»
یلدا، با دشواری‌های زیاد به ایران می‌رسد و پس از اقامت کوتاه راهی ترکیه می‌شود، جایی‌که به باورش از امنیت کامل برخوردار است.
هرچند سرنوشت یلدا را به ترکیه رساند، اما اکنون با سختی‌های زنده‌گی مبارزه می‌کند و بی‌کاری و تنهایی عذابش می‌دهد.
او می‌گوید، همواره به فکر استقلالیت فردی‌اش بوده است و پس از گذراندن راه پُر خم‌وپیچ مهاجرت نامنظم، با رنج‌های زیادی به قصد پناه‌گاه امن به ترکیه رسیده و چهار سال است در این کشور به دنبال کار می‌گردد.
یلدا به دلیل این که کم‌سواد است، وظیفه‌یی با مزد زیاد برایش پیدا نمی‌شود.
فریحه جبارخیل، مشاور مرکز معلومات مهاجرت در پیوند به مهاجرت زنان به سلام‌وطندار می‌گوید، ناامنی و بی‌کاری تنها دلیل‌های مهاجرت زنان به بیرون از کشور نیست، بلکه خشونت علیه زنان و ازدواج‌های اجباری نیز آن‌ها را به بیرون از کشور آواره می‌کند.
سیدعبدالباسط انصاری، مشاور وزارت مهاجران و بازگشت‌کننده‌گان به سلام‌وطندار می‌گوید، این وزارت تلاش دارد تا از آن شمار شهروندان افغانستان که در کشورهای منطقه در وضعیت آسیب‌دیده‌گی قرار دارند، مدیریت کند.
به گفتۀ او، در حال حاضر شهروندان افغانستان در کشورهای ترکیه، یونان و اندونیزیا در حالت ناگواری روبه‌رواند.
بر بنیاد آمارهای وزارت مهاجران و بازگشت‌کننده‌گان، هم‌اکنون بیش از ۶۰۰ هزار شهروند افغانستان در کشورهای منطقه مهاجر اند.
مسئولان این وزارت می‌گویند، بیش از ۲۵۰ هزار تن افغانستان را به قصد کشورهای اروپایی ترک کردند که شماری به مقصد رسیده‌ند و شماری دیگر آن‌ها در ترکیه و یونان به سر می‌برند.
به مهاجرت نامنظم نه بگویید!